راهیان کوی دوست نسخه متنی

جازدن او را به پيش نمى برد، ولى چه بسا ترك و خوددارى، به يك معنا عمل ايجابى به شمار مى آيد و در عين حال جهت سلبى او نيز اهميت زيادى دارد، چون انسان را بر انجام كارهاى اثباتى و پيشبرد برنامه هاى مثبت، موفق مى سازد (اگر انسان از كارهاى منفى خوددارى نكند، نمى تواند كارهاى ايجابى و مثبت را انجام دهد). بنابر اين انسان در آغاز بايد بينديشد كه چه كارهايى را بايد انجام دهد و از چه كارهايى بايد خود دارى كند.

سراسر فقه و كتابهاى اخلاقى ما مملوّ از كارهايى است كه بايد انجام داد و نيز كارهايى كه بايد از آنها اجتناب جست و بين اين كارهاى ايجابى و سلبى يك نوع تأثير و تأثر و عليّت و معلوليّت وجود دارد، يعنى انجام دادن كارى به انسان كمك مى كند كه بر انجام كار سنگين تر موفق شود. ترك برخى از چيزها موجب مى گردد كه انسان بتواند از كارهاى سلبى مشكلتر اجتناب جويد، يا ترك برخى چيزها به انسان كمك مى كند كه راحت تر وظايف ايجابى اش را انجام دهد.

آنچه در تربيت مهمّ است و از مربّى مى توان استفاده كرد، آموختن اين فرمول است كه با انجام چه كارهايى انسان به راحتى مى تواند به كارهاى سخت تر و پيچيده تر بپردازد. هنر مربى در اين است كه به انسان بياموزد از كار آسان و راحت شروع كند كه با انجام آن، بر انجام كارهاى بزرگتر و سنگين تر موفق گردد. بسيار مهمّ است كه او بداند از كجا شروع كند، تا بر انجام كارهاى بزرگتر موفّق شود: بسا كارهاى بزرگى كه انسان به اهميت و ارزشش پى برده است، ولى توان انجامش را ندارد. براى مثال همه مى دانيم خيلى خوب است كه موفق شويم شبى هزار ركعت نماز بخوانيم، اما اين كار از ما ساخته نيست، نه وقت به ما اجازه مى دهد و نه قدرت بدنى كافى داريم و نه ساير شرايط فراهم است. و نيز مى دانيم خيلى خوب است انسان لحظه اى از خدا غافل نشود، ولى چنين چيزى براى هر كس ميسر نيست.

اگر انسان در زندگى برنامه منظّمى داشته باشد و از نقطه مناسبى شروع كند، با