راهیان کوی دوست نسخه متنی

خداوند فرمود: هرگاه هفت ويژگى و خصلت در او جمع شود، تقوايى كه او را از حرام حفظ كند...

اگر سفارشها و دستورهاى عملى كه در اين روايت ذكر شده، جمع آورى و دسته بندى شود، يك سلسله دستورات كامل براى «سير و سلوك عارفانه»، به دست مى آيد و همين طور اگر اوصافى را كه در اين روايت، براى انسانهاى رو به كمال و يا به كمال رسيده بيان شده، دسته بندى شود، اوصاف «سالكان» و بالاتر از آن اوصاف «واصلين الى اللّه» مشخص مى شود، منتها شيوه تعليم انبيا و ائمه اطهار، سلام الله عليهم اجمعين، همانند شيوه خداى متعال چنين نبوده كه تعاليم را دسته بندى كرده، در ضمن ابواب و فصول بيان كنند. اتفاقاً شيوه انبيا و خداوند دل نشين تر و مؤثرتر است، چرا كه در شيوه دسته بندى و فصل بندى، جنبه صورى و ظاهرى و قالب بندى رعايت مى گردد، اما چون در شيوه اول روح انسان مخاطب قرار مى گيرد و سعى بر اين است كه مطالب گوناگون به او ارائه شده، در دل او نفوذ كند، بيان آن مطالب با اسلوب و شيوه هاى گوناگون مؤثرتر و دل نشين تر است. به هر جهت اولين ويژگى عابد، ورع و تقوايى است كه او را از محرمات و گناهان باز دارد.

«وَ صَمْتٌ يَكُفُّهُ عَمّا لايَعْنيهِ» دومين ويژگى سكوتى است كه او را از لغو باز دارد.

سخن گفتن زمانى رواست كه انسان روى آن فكر كند و با در نظر گرفتن فايده آن سخن گويد و الا آنجا كه سخن فايده اى نمى بخشد و موجب كمال و قرب به خدا نمى شود، بايسته است كه انسان سكوت پيشه سازد.

«وَ خَوْفٌ يَزْدادُ كُلَّ يَوْم مِنْ بُكائِهِ» سومين ويژگى ترسى است كه روز به روز بر گريه او مى افزايد.

به طور فطرى اگر كسى خوف و ترسى داشته باشد، موقعى كه به عبادت مى ايستد و يا موقعى كه قرآن مى خواند و به انذارهاى الهى توجه پيدا مى كند، دلش مى لرزد و اشكش جارى مى شود؛ چون در آن هنگام به ياد گناهان خود افتاده، از ابتلا به عذاب الهى بيمناك مى شود.