راهیان کوی دوست نسخه متنی

اصولا حفظ زبان از پرگويى و حفظ شكم از پرخورى، يكى از راه هاى مبارزه با شيطان است. گرچه دام هاى شيطان منحصر به زبان و شكم نيست، ولى اين دو قوى ترين ابزار و ادوات شيطان در مسير انحراف آدمى است، زيرا اگر كسى بتواند شكم را كنترل كند، شهوت را نيز مى تواند تحت كنترل در آورد و اگر كسى توانست زبان خود را حفظ كند، نگاه داشتن چشم و گوش نيز ميسور خواهد بود.

بزرگ ترين عامل سلب آگاهى، شعور و درك، و سلب حضور قلب از انسان، همانا پربودن شكم است. انسان با شكم پر نمى تواند فكر كند و موفق به مطالعه، حضور قلب در نماز و بسيارى از امور ديگر نمى شود. اين مسئله به تجربه ثابت شده است و لذا معروف است كه «عبادةُ الشَّبعان كتملُّق السَّكران» (1) كسى كه با شكم پُر به عبادت مى پردازد، نظير انسان مستى است كه به تملّق ديگران پرداخته است. كسى كه مست است شعورى ندارد، لذا تملّق گفتن او ارزش و اعتبارى ندارد پس خضوع و نيايش انسان سير كه با شكم پر به عبادت مى پردازد، از هيچ ارزش و اعتبارى برخوردار نيست.

هنگام پر بودن شكم، درك و آگاهى كه از خصايص انسان است، از او سلب مى گردد، دقيقاً مانند پرنده اى كه وزنه سنگينى به پاى او بسته اند و هر چه اين وزنه سنگين تر باشد، پرواز او را مشكل تر مى سازد. پس پر بودن شكم به منزله وزنه سنگينى است كه به پاى مرغ روح آدمى بسته شده است و مانع پرواز او مى گردد و به عكس، موجب فرو رفتن در طبيعت و از بين رفتن نورانيّت و لطافت روح انسانى است و نمى گذارد كمالات روحى ظاهر گردند. (البته شناخت رابطه روح با بدن امر ساده اى نيست كه بتوان در مباحث كوتاهى آن را مطرح كرد؛ ولى به هر حال كسى

1- به همين معنا دو روايت از على عليه السلام نقل شده است:

1ـ «لاتجتمع الفطنة والبطنة»: هرگز تيزهوشى و هوشيارى با شكم پرورى جمع نمى گردد. مستدرك الوسائل، ج 16، ص 221، حديث 19652.

2ـ «لاتجتمع عَزيمة وَ وَليمة»: عزم و انديشه بر كار، با سورچرانى جمع نمى گردد. نهج البلاغه فيض الاسلام، ص 692، خ 211. شرح نهج البلاغة ابن ابى الحديد، ج 11، ص 142.