بیشترتوضیحاتافزودن یادداشت جدید
كه مانع ترقى روح انسان و تقرّب به سوى خداست. خداوند روح انسان را در جايگاهى قرار داده كه مى تواند از آن تنزل كند و نيز مى تواند ترقى كرده و به عالم بالا صعود و عروج كند. نفس در علم اخلاق و روايات عاملى است كه انسان را تنزل مى دهد و ويژگى هاى پست و ضد ارزشها را در او جاى مى دهد. و در مقابل گرايشهايى كه موجب تعالى انسان مى شود، برخاسته از عاملى است به نام عقل كه روح را پرواز مى دهد و به خدا نزديك مى كند. طبق اين تعريف، انسان بايد تلاش كند از نفس، يعنى از عاملى كه او را به سقوط و انحطاط مى كشاند برحذر باشد و با آن به شدّت مبارزه كند و بر آن مسلط گردد. انسانى كه فطرتاً كمال طلب است و به حكم عقل مى بايد به مراتب عالى كمال برسد، شرعاً موظّف است به سوى خدا حركت كرده و به او تقرّب يابد و بالطبع بايد با چنين عاملى كه موجب سقوط و تنزّل او مى گردد مبارزه كند، اگر انسان به اين گرايشها ميدان دهد: گرايش به لباس، خوراك، تجمّل و زينت دنيا و... روز به روز اين گرايشها قوى تر مى شوند.هر قدر انسان بيشتر به تمايلاتش پاسخ مثبت دهد، بيشتر با آنها انس مى گيرد و رفته رفته بر شدّت ميل او افزوده مى گردد. البتّه اين معنا به تجربه نيز ثابت گرديده است، چنانكه در ماه رمضان كه انسان روزه مى گيرد، پس از گذشت چند روز به گرسنگى عادت كرده و به تدريج تمايل به غذا در او فروكش مى كند و پس از ماه رمضان، شب و روز به دنبال خوردن و آشاميدن مى رود و ميل او به غذاهاى گوناگون بيشتر مى شود. اين معنا درباره شهوات نفسانى و تمايل به ارضاى غرايز جنسى نيز صادق است. چنانكه جوان مؤمنى كه هنوز همسر اختيار نكرده و مصمّم است جلوى طغيان شهوت را بگيرد، اين كار برايش آسان است، چون به آن عادت كرده است، ولى وقتى كه ازدواج كرد، بيشتر در معرض معصيت قرار مى گيرد. بنابراين جوانان