و حقيقت سجود، گذاردن پيشانى است بر زمين به قصد تعظيم و در آن چند مطلب است:
«مطلب اول»
«مطلب اول» بدان كه سجده بر چند قسم است: (اول) سجود نماز و از اين قسم است قضاء سجدهى فراموش شده: (دوم) سجده سهو. (سوم») سجدهى تلاوت. (چهارم) سجدهى شكر. (پنجم) سجده تذلّل و تعظيم. اما سجود نماز پس در هر ركعتى از فريضه و نافله دو سجده واجب است و دو سجده، با هم از اركان نماز است كه ترك هر دو با هم مبطل نماز است و هم چنين به زيادتى دو سجده، فريضه باطل مىشود چه نقصان و زيادتى از روى عمد باشد يا سهو يا جهل چنانچه باطل مىشود به نقصان يا زيادى يك سجده عمداً به خلاف نقصان و زيادى يك سجده سهواً كه موجب بطلان نيست بنا بر اقوى. و واجبات سجده چند امر است: (اول) گذاردن هفت موضع بر زمين كه پيشانى و دو كف دست و دو سر زانو و دو انگشت بزرگ پاها باشد و لكن احكام ركن از بطلان به زياده و نقيصه مترتب بر گذاردن خصوص پيشانى است بر زمين نه شش موضع ديگر پس اگر پيشانى را بر زمين گذارد بىجا و ساير مواضع را نگذارد زياده حاصل است و اگر شش موضع را بر زمين گذارد و پيشانى را نگذارد ترك سجده، صادق است.(دوم) ذكر و اقوى كفايت مطلق آن است اگر چه احوط اختيار تسبيح است چنانچه در ركوع گذشت الا آن كه در تسبيحهى كبرى بگويد: (سبحان ربي الاعلى و بحمده). (سوم) طمأنينه در حال ذكر واجب بلكه در حال ذكر مستحب نيز در صورتى كه به قصد خصوصيت بگويد پس اگر عمداً شروع به ذكر كند قبل از گذاردن هفت موضع بر زمين يا قبل از استقرار، ذكر او باطل و هم مبطل نماز است و اگر سهواً شروع به آن كند و قبل از بلند كردن پيشانى متذكّر شود، بايد دوباره ذكر را بگويد. و هم چنين اگر حال بلند كردن پيشانى يا بعد از آن چيزى از ذكر را بگويد اگر چه يك حرف از آن باشد كه در صورت عمد مبطل نماز است و تدارك آن در صورت سهو ممكن نيست مگر در
لطفا منتظر باشید ...
