غایة القصوی فی ترجمة العروة الوثقی جلد 1

‌صفحه‌ى 441

موضع ديگر را بر زمين گذارد و ضرر ندارد كه پيش از سجده و بعد تكبير گويد بدون قصد خصوصيّت و ورود.

مسأله 22

هر گاه سبب شكر موجود شود و مانع از سجده كردن بر زمين داشته باشد به سر خود اشاره كند و صورت خود را بر كف دست گذارد. از حضرت صادق (عليه السلام) منقول است كه وقتى كه يكى از شماها ياد نعمت خداوند عز و جل كند، طرف صورت خود را بر خاك گذارد براى شكر گزارى خدا و هر گاه سوار باشد، پياده شود و طرف صورت را بر خاك گذارد و اگر نتواند پياده شود و يا از شهرت بترسد طرف صورت خود را بر زمين گذارد و اگر نتواند طرف صورت خود را بر كف دست گذارد و حمد خدا كند بر آن نعمتى كه به او عطا فرموده. و از اين خبر ظاهر مى‏شود كه سجده محقق مى‏شود به گذاردن طرف صورت تنها بدون پيشانى.

مسأله 23

مستحب است سجده كردن به قصد اظهار ذلّت خود و تعظيم خداوند جليل عزيز، بلكه سجده در اصل راجح و عبادت بلكه اعظم طاعات است بلكه خداوند جلّ شانه عبادت نشده به عملى كه مانند سجده باشد و هيچ عملى بر ابليس لعين اشد از آن نيست كه اولاد آدم (عليه السلام) را به سجده ببيند زيرا كه او مأمور به سجده شد و عصيان ورزيد و مطرود از بارگاه قدس الهى شد. و آن شخص مأمور شد و اطاعت نمود و نجات يافت. و نزديك‏ترين حالات بنده به خداوند عالم وقتى است كه در حالت سجده باشد و سجده كردن سنّت اوّابين است. و سنّت است طول دادن سجده و منقول است كه حضرت آدم (عليه السلام) سه شبانه روز در سجده بود. و حضرت على بن الحسين (عليهما السلام) سجده فرمود بر سنگ خشنى و آن قدر طول داد كه هزار مرتبه شمردند كه مى‏فرمود: لا إِلهَ إِلَّا اللَّهُ حَقّا حَقّا لا إِلهَ إِلَّا اللَّهُ تَعَبُّداً وَ رِقَّاً لا إِلهَ إِلَّا اللَّهُ إِيماناً وَ تَصْدِيقاً. و حضرت صادق (عليه السلام) آن قدر سجده را طول مى‏داد كه گمان مى‏بردند كه آن بزرگوار به خواب رفته. و حضرت موسى بن جعفر (عليهما السلام) هر روز بعد از طلوع آفتاب به سجده مى‏رفت و تا وقت زوال به سجده بود.

مسأله 24

حرام است سجده كردن براى غير ذات معبود جلّت عظمتُه،