بیشترتوضیحاتافزودن یادداشت جدید
حرف اگر چه مُهمَل و مُفهِم معنى نباشد، يا تكلّم كردن به يك حرف كه مُفهم معنى باشد مثل «ق» فعل امر وَقَى يَقى، بشرط آن كه گوينده، عالم به معنى آن و قاصد آن باشد بلكه در صورت التفات به معنى، احوط ترك آن است اگر چه قصد آن معنى نداشته باشد.
مسأله 1
اگر تكلّم كند به دو حرف كه حرف دوم آن حاصل شده باشد از اشباع حركت اول، مبطل نماز است و در صورتى كه از آن حركت حرفى حاصل نشود ضرر ندارد.
مسأله 2
اگر به دو حرف غير مركّب تكلّم كند مثل «ب ب» مثلًا آيا مبطل نماز است يا نه؟ دو وجه است: احوط اول است.
مسأله 3
اگر تكلم كند به يك حرف كه مُفهم معنى نباشد و لكن وصل كند آن را به يكى از كلمات قرائت يا اذكار، مبطل نماز است در صورتى كه آن كلمه به واسطهى زيادتى آن حرف از حقيقت خود خارج شود.
مسأله 4
باطل نمىشود نماز به مد حرف مدّ و اين اگر چه به سبب مدّ به مقدار حرفى زياد شود زيرا كه يك حرف بيشتر محسوب نيست.
مسأله 5
ظاهر عدم بطلان نماز است به تكلّم يك حرف از حروف معانى مثل «ل» كه به معنى تمليك يا تعليل و نحو آن است. و مثل «و» كه براى عطف يا قسم و نحو آن موضوع است. و مثل «ب» كه حرف جر است و معانى براى او ذكر شده اگر چه احوط بطلان است در صورتى كه به قصد معناى آن تكلّم كند.
مسأله 6
باطل نمىشود نماز به صوتى كه از تنحنح يا نفخ كردن يا ناله يا آه و نحو آن خارج مىشود. بلى، در صورتى كه به اسماء اصوات مذكوره تكلّم كند مثل آح و يف و اوه نماز باطل مىشود.
مسأله 7
اگر در نماز بگويد: «آه من ذنوبي» يا «آه من نار جهنم» باطل نمىشود در صورتى كه در ضمن دعا يا مناجات باشد. و هم چنين اگر «من ذنوبي» يا «من نار جهنم» و نحو آن را ذكر نكند، لكن در تقدير باشد و الّا احوط اجتناب از آن است هر چند اقوى عدم بطلان نماز است به آن در صورتى كه در مقام خوف از خدا بگويد.
مسأله 8
فرقى نيست در بطلان نماز به تكلّم، ما بين آن كه مخاطبى حاضر باشد يا نه؟ چنانكه فرقى نيست در بطلان، ما بين آن كه مضطرّ به تكلّم كردن شود يا مختار باشد. بلى، اگر سهواً تكلّم كند و لو به گمان آن كه از نماز فارغ شده است مبطل نيست.
مسأله 9
باكى نيست به ذكر و دعا به غير حرام در جميع حالات نماز. و هم چنين ضرر ندارد قرائت قرآن غير از آيات سجدهى واجبه به خلاف دعا به حرام مثل نفرين كردن به مؤمنى ظلماً كه جايز نيست، بلكه مبطل نماز است اگر چه جاهل به حرمت آن باشد. بلى، اگر جاهل به موضوع باشد مثل آن كه مؤمنى را نفرين كند به اعتقاد آن كه كافر است و اسلام او ظاهر شود، مبطل نماز نيست.