كتاب الصوم و در آن يك مقدمه و چند باب و خاتمه است. - غایة القصوی فی ترجمة العروة الوثقی جلد 2

بسم اللَّه الرحمن الرحيم الحمد للَّه و الصلاة على رسول اللَّه و آله امناء اللَّه. اقلّ، آثم، جانى، ابو القاسم الموسوي الاصفهانى عفى عنه گويد كه جناب عالم ورع تقى آقاى حاجى شيخ عباس قمى دام تأييده سابقاً به ترجمه‏ى كتاب مستطاب عروة الوثقى شروع و از كتاب طهارت تا اواخر احكام اموات و قدرى از كتاب صلاة تا اول ستر و ساتر نوشتند و تتمه‏ى كتاب طهارت و عمده‏ى صلاة و بقيه‏ى كتب آن در عهده تعويق ماند اين ذره‏ى كم نام و اقلّ انام نظر به شدّت احتياج عموم اهل ايمان و كافه‏ى شيعيان از اهالى ايران و ساير بلاد مسلمانان فارسى زبان كه نوعاً مقلّد حضرت مستطاب آية اللَّه الملك العلام حجة الاسلام آقاى علامه طباطبايى مدّ ظله العالى على رءوس الانام مى‏باشند با عدم قابليت و قصور خود به اشاره‏ى آن بزرگوار با كمال تعجيل به تكميل ترجمه‏ى آن اقدام نمودم و به سبب اشتمال آن بر قواعد فقهيه و اشارات به بعض نكات علميه با التزام به آن كه به قدر مقدور خصوصيتى از خصوصيات آن در ترجمه فروگذار و دقيقه از دقائق آن فوت نشود با ملاحظه‏ى كمال اختصار به بيانى كه عوام نيز بتوانند از فوائد متضمّنه‏ى آن بهره‏مند باشند خالى از صعوبت نيست زيرا به حكم وجدان لسان در بيان معانى انشائيه مطلق العنان است به خلاف ترجمه‏ى كتابى از لغتى به لغت ديگر با تقيّد به حفظ ترتيب و التزام به بيان تمام فروع مندرجه، پس هر گاه در تعبيرات آن قصورى شده اميد است معذورم دانند و اسأل اللَّه تعالى ان يجعلها ذخيرتي ليوم لا ينفع مال و لا بنون فانه ارحم الراحمين.

كتاب الصوم و در آن يك مقدمه و چند باب و خاتمه است.

(مقدمة)

بدان كه روزه عبارت است از نگاه‏دارى خود از مفطراتى كه مى‏آيد به قصد قربت. و روزه يا واجب است يا مندوب يا حرام يا مكروه و روزه‏ى واجب بر هشت قسم است: «اول» روزه‏ى ماه رمضان. «دوم» روزه‏ى قضاء. «سوم» روزه‏ى كفاره. «چهارم» روزه بدل هدى در حج. «پنجم» روزه [اى‏] كه واجب شود به نذر يا عهد يا قسم. «ششم» روزه [اى‏] كه به اجاره و نحو آن مثل شرط ضمن العقد بر او واجب شود. «هفتم» روزه روز سوم اعتكاف. «هشتم» روزه‏ى واجبى كه از والدين فوت شده كه بر پسر بزرگ واجب است. و بدان كه وجوب روزه‏ى ماه رمضان از ضروريات دين و منكر وجوب آن، مرتد و واجب القتل است و كسى كه منكر وجوب آن نباشد و لكن عصياناً با علم و عمد افطار نمايد، بايد حاكم شرع او را تعزير كند به بيست و پنج تازيانه و هم چنين در مرتبه دوم و هر گاه بعد از دو مرتبه تعزير،