بیشترتوضیحاتافزودن یادداشت جدید
است و بهتر آن است كه روزهى مجموع ماه را در شب اول نيّت كند و هر شب هم على حده نيّت كند بلكه كفايت نيّت مجموع ماه قوّت دارد لكن احتياط به نيّت هر شب جداگانه ترك نشود به خلاف روزه غير رمضان از روزهى معيّن كه در صورتى كه چند روز روزه بر او باشد لا بد است از نيّت هر شب جداگانه و كافى نيست نيّت مجموع.
مسأله 16
در يوم الشك كه معلوم نيست آخر ماه شعبان است يا اول رمضان، بنا گذارد كه آخر شعبان است و روزه آن واجب نيست و اگر به نيّت استحباب يا قضاء يا غير آن روزه بگيرد و اگر بعد از آن معلوم شود كه رمضان بوده مجزى از رمضان است و اگر در روز معلوم شود، بايد تجديد نيّت كند هر چند بعد از زوال باشد و اگر آن روز را به نيّت رمضان روزه بگيرد، صحيح نيست هر چند معلوم شود كه رمضان بوده.
مسأله 17
روزهى يوم الشك به چند وجه متصور است: «اول» آن كه به قصد آخر شعبان بگيرد و اين بىاشكال است چه به نيّت ندبى بگيرد يا قضاء يا نذر يا نحو آنها و بعد از آن اگر معلوم شود رمضان بوده از رمضان محسوب است. «دوم» آن كه به نيّت رمضان بگيرد و اقوى بطلان آن است هر چند در واقع رمضان باشد. «سوم» آن كه نيّت او مردد باشد كه اگر در واقع شعبان است ندبى يا قضاء باشد و اگر رمضان است واجب باشد و اقوى بطلان آن است نيز. «چهارم» آن كه به قصد قربت مطلقه روزه بگيرد و در ذهن او آن باشد كه يا رمضان است يا شعبان و على اى حال روزهى آن روز راجح است كه در منوى ترديد داشته باشد نه در نيّت و اقوى صحت آن است هر چند خلاف احتياط است.
مسأله 18
هر گاه در يوم الشك قصد روزه نكند و بعد از به جا آوردن مفطر معلوم شود رمضان است بايد بقيهى آن روز را امساك كند به قصد تأدّب وجوباً و قضاء آن روزه را به جا آورد. و هم چنين اگر بعد از زوال معلوم شود و هنوز مفطر به عمل نياورده باشد به خلاف صورتى كه پيش از زوال معلوم شود و مفطرى به عمل نياورده باشد كه بايد تجديد نيّت كند و مجزى است از رمضان.
مسأله 19
اگر يوم الشك را به قصد آخر شعبان به نيّت ندب يا قضاء يا نحو آنها روزه بگيرد و به فراموشى مفطرى به عمل آورد و بعد از آن معلوم شود رمضان است آن روزه از رمضان مجزى و صحيح است و به جا آوردن مفطر نسياناً مضرّ به صحت آن نيست و مثل آن است كه رمضان بودن آن معلوم نشود يا آن كه بعد از معلوم شدن آن نسياناً مفطرى به عمل آورد.
مسأله 20
اگر به نيّت شعبان روزه بگيرد و به رياء و نحو آن روزهى خود را فاسد كند مجزى از رمضان نيست هر چند پيش از زوال معلوم شود رمضان است.
مسأله 21
اگر به نيّت آخر شعبان روزه بگيرد و قصد افطار كند و پيش از مفطر قبل از زوال معلوم شود رمضان است، آن وقت نيّت روزه كند صحيح است به خلاف كسى كه در ماه رمضان عصياناً قصد