غایة القصوی فی ترجمة العروة الوثقی جلد 2

بگيرد كه حرام است به خلاف آن كه روزه بگيرد به شكرانه‏ى آن كه ممنوع از فلان معصيت شود كه مانعى ندارد و هر گاه به قصد جريمه آن كه طاعتى را به جا آورده يا معصيتى را ترك كرده روزه بگيرد حرام است نعوذ باللَّه من شرور أنفسنا. «پنجم» روزه‏ى صحت كه نيّت كند امساك از تكلّم را در تمام روز يا آن كه نيّت كند امساك از مفطرات و امساك از تكلّم را با هم به خلاف آن كه امساك كند از كلام بدون آن كه جزء نيّت نمايد هر چند بنا گذارد بر سكوت در روزه بدون آن كه امساك از آن را در نيّت داخل كند. «ششم» روزه‏ى وصال و آن امساك از مفطرات يك روز و يك شب تا سحر يا امساك دو روز و يك شب متّصل با قصد آن كه امساك شب هم، جزء روزه باشد. بلى، اگر بدون قصد امساك، شب افطار را تأخير بيندازد تا سحر مانعى ندارد هر چند خلاف احتياط است. «هفتم» روزه‏ى غير واجب براى زن اگر مزاحم حق زوج باشد و احوط ترك آن است بدون اذن زوج هر چند مزاحم حق او نباشد، بلكه با نهى او احتياط به ترك، ترك نشود. «هشتم» روزه‏ى غير واجب براى مملوك اگر مزاحم حق مولى باشد و احوط ترك آن است بدون اذن مولى هر چند مزاحم حق او نباشد بلكه با نهى او احتياط ترك نشود. «نهم» روزه‏ى غير واجب براى فرزند در صورتى كه موجب اذيت والدين باشد. «دهم» روزه‏ى مريض و روزه‏ى كسى كه مضرّ به او باشد. «يازدهم» روزه‏ى مسافر مگر در صورى كه استثناء شده و گذشت. «دوازدهم» روزه‏ى تمام عمر حتى عيدين بنا بر آن چه در خبر وارد است و الّا محتمل است كه حرمت آن به سبب اشتمال بر روزه‏ى عيدين باشد و بنا بر اين مستقل محسوب نيست.

مسأله 1

سنت است امساك كردن از مفطرات در روزه‏ى رمضان بدون قصد روزه بلكه به قصد تأدّب در چند مقام: «اول» مسافرى كه به وطن يا به محل اقامه برسد بعد از زوال مطلقاً يا پيش از زوال در صورتى كه در راه مفطرى به عمل آورده باشد، سنت است بقيه‏ى روز امساك كند به خلاف صورتى كه پيش از زوال برسد و مفطرى به عمل نياورده باشد كه بايد روزه بگيرد. «دوم» مريضى كه در اثناء روز، مرض او رفع شود چه بعد از زوال يا پيش از آن و چه در حال مرض مفطر به عمل آورده باشد يا نه، هر چند در صورتى كه مفطر به جا نياورده و پيش از زوال رفع مرض شود احوط تجديد نيّت روزه و اتمام آن و قضاء است. «سوم» حايض و نفساء كه در اثناء روز پاك شوند. «چهارم» كافرى كه در اثناء روز مسلمان شود چه مفطرى پيش از آن به جا آورده باشد يا نه. «پنجم» طفلى كه در اثناء روز بالغ شود. «ششم» ديوانه يا بيهوش كه در اثناء روز عاقل شود يا به هوش آيد.

«تم كتاب الصوم بحمد اللَّه تعالى»