بیشترتوضیحاتافزودن یادداشت جدید
حال ضرورت واجب است و لكن اگر ترك كند آن را عصياناً، اقوى صحت نماز است. «يازدهم» شك در عدد ركعات نماز دو ركعتى و سه ركعتى و شك در نماز چهار ركعتى كه يك طرف شك، يك يا دو باشد قبل از اكمال سجدتين و تفصيل آن خواهد آمد. «دوازدهم» زياد كردن يا كم كردن جزئى از اجزاء غير ركنى نماز عمداً و زياد كردن يا كم كردن ركن، عمداً يا سهواً.
مسأله 40
اگر بعد از سلام شك كند كه آيا در اثناء نماز حدثى از او سر زده يا نه؟ بناء گذارد بر صحت نماز.
مسأله 41
اگر بداند كه خواب كرده اختياراً و نداند كه در نماز بوده يا بعد از نماز؟ بنا گذارد كه بعد از نماز بوده و نماز صحيح است. و اگر بداند كه خواب بر او غالب شده قهراً و شك كند كه بعد از نماز بوده يا در اثنا آن؟ اعادهى نماز واجب است و هم چنين اگر خود را در سجده در خواب بيابد و نداند كه سجدهى اخيرهى نماز بوده يا سجدهى شكر، بايد نماز را اعاده كند و در اين دو جا قاعدهى فراغ جارى نيست.
مسأله 42
هر گاه در اثناء نماز در مسجد نجاستى ببيند، پس اگر ازالهى نجاست موقوف بر قطع نماز باشد نماز را تمام كند بعد از آن ازالهى نجاست كند. و اگر بدون قطع نماز ازالهى آن ممكن باشد به آن كه مستلزم انحراف از قبله يا فعل كثير ماحى صورت نماز نباشد، در بين نماز ازاله كند بعد از آن، نماز را از همان جا تمام كند.
مسأله 43
بعضى گفتهاند: گريه بر حضرت سيد الشهداء ارواحنا فداه در نماز جايز است، ولى مشكل است.
مسأله 44
اگر فعل كثير يا سكوت طولانى به عمل آورده و شك كند كه آيا صورت نماز به آن محو شده يا نه؟ دور نيست كه بنا گذارد كه محو نشده لكن احوط اعادهى نماز بعد از اتمام آن است.
فصل دوم در مكروهات نماز
و آن چند چيز است: «اول» التفات كمى به صورت بلكه به چشم و به دل. «دوم» بازى كردن با ريش يا دست و نحو آن. «سوم» جمع كردن بين دو سوره در يك ركعت، بنا بر اقوى اگر چه احوط ترك آن است. «چهارم» آن كه مرد جمع كند موى سر خود را و در ميان سر گره زند يا به پيچد آن را و سرهاى مو را فرو برد در بيخ آن يا به بافد و به پيچد آن را بر دور سر يا به بافد آن را و درهم گره زند و بيندازد آن را پيش سر روى پيشانى. و احوط ترك تمام آنها است بلكه واجب است ترك اخير در حال سجده. «پنجم» دميدن بر موضع سجود. «ششم» آب دهن انداختن. «هفتم» شكستن انگشتان. «هشتم» خميازه. «نهم» دهن دره. «دهم» ناله. «يازدهم» آه كشيدن. «دوازدهم» نماز خواندن در حال غلبهى بول يا غايط بلكه باد. «سيزدهم» نماز خواندن در حال غلبهى خواب و منقول است كه فرمود: نماز نكن [نخوان] در حال كسالت