بیشترتوضیحاتافزودن یادداشت جدید
متعدد باشد با فرض احتياج به آن و هم چنين داشتن رختهاى زمستانه و تابستانه براى سفر و حضر براى تجمّل و داشتن اسباب خانه از فرش و ظرف و ساير لوازم آن مانع نيست و نبايد آنها را بفروشد و صرف مؤنه كند بلكه اگر آنها را نداشته باشد و محتاج به آن باشد جايز است از زكات بگيرد و بخرد چنانچه جايز است بگيرد و خانه و خادم و اسب سوارى و كتب علميه و امثال آنها بخرد با احتياج به آنها. بلى، هر گاه زياده از مقدار حاجت به حسب حال خود داشته باشد بايد زائد را صرف مؤنه كند بلكه اگر خانهى او زايد بر قدر حاجتش باشد و ممكنش باشد زايد را بفروشد بايد بفروشد و صرف مؤنهى خود كند بلكه اگر رفع حاجتش به خانه يا غلام يا اسب و نحو آن كه قيمت آن كمتر باشد مىشود، احوط آن است كه آن را بفروشد و ارزانتر بخرد.
مسأله 4
كسى كه قادر بر كسبى باشد لكن آن كسب منافى شأنش باشد مثل آن كه بتواند هيزم يا حشيش بيابانى بياورد و لكن لايق به حالش نباشد جايز است زكات بگيرد. و هم چنين اگر به سبب پيرى يا مرض يا ضعف كسب، بر او مشكل و با مشقت باشد واجب نيست.
مسأله 5
صاحب صنعت كه به سبب نبودن اسباب آن نتواند به كارش مشغول شود يا به جهت آن كه صنعت او طالب ندارد، جايز است زكات بگيرد.
مسأله 6
كسى كه صنعتى ندارد ولى مىتواند بىمشقّت ياد گيرد آيا ياد گرفتن آن واجب و گرفتن زكات بر او حرام است يا نه؟ اشكال است و احوط آن است ياد بگيرد و بعد از آن زكات نگيرد و مادامى كه مشغول تعليم است گرفتن زكات ضرر ندارد.
مسأله 7
كسى كه نتواند تمام سال كسب كند مگر يك روز يا يك هفتهى خاصى مثلًا و به همان كسب مؤنه سالش را مىتواند تحصيل كند و لكن در آن روز يا آن هفته كسب نكند و بعد آن قادر نباشد، دور نيست بتواند زكات بگيرد زيرا كه فقير بر او صادق است هر چند بگوئيم به ترك كسب آن روز يا آن هفته گنه كار است.
مسأله 8
كسى كه قادر بر كسب باشد و مشغول شود به طلب علم كه مانع از كسب باشد، جايز است زكات بگيرد در صورتى كه طلب علم بر او واجب عينى باشد يا واجب كفائى باشد. و هم چنين در صورتى كه تعلّم آن مستحب باشد مثل ياد گرفتن فروع فقهيه به اجتهاد يا به تقليد به خلاف علومى كه ياد گرفتن آن نه واجب باشد و نه مستحب مثل علم فلسفه و نجوم و رياضى و عروض و هم چنين علوم ادبيه براى كسى كه نخواهد فقه بخواند كه جايز نيست به آن كه مشغول مىشود زكات بگيرد.
مسأله 9
كسى كه نداند دارايى او به قدر كفايت سالش هست يا نه؟ و سابقاً به قدر كفايت داشته جايز نيست زكات بگيرد و اگر سابقاً فقير بوده جايز است بگيرد.
مسأله 10
كسى كه ادعاى فقر كند و صدق يا كذب او معلوم شود به مقتضاى آن عمل كنند. و اگر هيچ كدام معلوم نشود و پيشتر
لطفا منتظر باشید ...
