بیشترتوضیحاتافزودن یادداشت جدید
باشد. دوم آن كه صحت عمل متوقف بر اجازه باشد زيرا كه اجارهى دوم يا جعاله منافى حق الشرط است و بدون اجازه باطل باشد.
مسأله 5
اگر خود را اجير كند براى عمل و مباشرت در آن معتبر نباشد هر چند تعيين مدت كرده باشند يا اجير شود براى عملى بدون تعيين مدت هر چند مباشرت در آن معتبر باشد، جايز است پيش از آن كه آن عمل را به جا آورد براى ديگرى عملى به جا آورد هر چند به عنوان اجاره باشد زيرا كه منافى عمل مستأجر اول نيست، به سبب امكان تحصيل آن به مباشرت ديگرى در آن مدت معيّن يا به جا آوردن آن را بعد از فراغت از عمل مستأجر دوم به سبب آن كه بالفرض تعيين مدت در آن نشده.
مسأله 6
اگر حيوانى [را] كرايه كند براى حمل متاع معيّن شخصى يا كلّى بر وجه قيد در مدت معيّن، در آن وقت غير متاعى كه قرار داده بر آن بار كند يا بر آن سوار شود بايد أجرة المسمّى را بدهد علاوه بر آن أجرة المثل منفعتى را كه بدون اذن مالك استيفاء كرده بايد بدهد. و هم چنين است اگر عبدى [را] براى خياطى اجير كند و كتابت از او استيفاء كند بلكه هم چنين است اگر حرّى را اجير كند براى عمل معيّنى در زمان معيّنى و او را عمداً مشغول كند به كار ديگر و حرّ گمان كند كه همان عملى است كه به اجاره ملتزم شده. كسى نگويد كه: حيوان يا عبد يا حرّ در زمان واحد دو منفعت متضاد ندارند پس از كجا دو اجرت بايد بدهد؟ كه [در] جواب گوييم كه: مستأجر منفعتى را كه قرار داده بوده بر خود تقويت كرده پس اجرت المسمّى را بدهد و عمل ديگر را كه از او استيفاء نموده مالك نبوده [پس] أجرة المثل آن بر عهدهى اوست.
مسأله 7
اگر خود را براى خياطى اجير دهد در زمان معيّن و با علم به آن در آن وقت مشغول به كتابت شود براى مستأجر، نه مستحق أجرة المسمّى است و نه اجرت المثل زيرا كه أجرة المسمّى را خود به ترك خياطى بر خود تفويت كرده و كتابت هم مورد اجاره نبوده مثل آن است كه تبرّعاً كرده باشد بلكه در صورت اشتباه نيز ممكن است كه مستحق اجرتى نباشد مطلقاً، به خصوص با جهل مستأجر به حال.
مسأله 8
اگر حيوان خود را اجاره دهد براى حمل متاع زيد از جائى به جاى ديگر و مؤجر اشتباه كند و متاع عمرو را حمل كند، مستحق اجرت نيست نه بر زيد و نه بر عمرو.
مسأله 9
اگر حيوان خود را به زيد كرايه دهد و پيش از تسليم يا بعد از آن در اثناء مدت حيوان بگريزد، اجاره باطل مىشود. و هم چنين است اگر غلام خود را اجاره دهد و او فرار كند. و اگر حيوان را غاصبى غصب كند پس هر گاه پيش از تسليم باشد باز اجاره باطل مىشود و اگر بعد از تسليم باشد مستأجر رجوع كند بر غاصب و عوض منفعتى كه بر او تفويت كرده از او بگيرد. و محتمل است مخيّر باشد ميان رجوع به غاصب و ميان فسخ اجاره در صورتى كه پيش از تسليم باشد.
لطفا منتظر باشید ...
