غایة القصوی فی ترجمة العروة الوثقی جلد 2

مجتهدى يا مقلّد او به مجتهد يا مقلّد ديگرى اقتداء كنند هر چند در مسائل ظنّيه كه متعلّق به نماز است با يكديگر مختلف باشند در صورتى كه آن چه محل خلاف است استعمال نكند. و در عمل متّحد باشند مثلًا اگر فتواى يك كدام به اجتهاد يا تقليد، وجوب سوره است و رأى ديگرى عدم وجوب آن جايز است اول به دوم اقتداء كند در صورتى كه سوره را هر چند واجب نداند بخواند و هم چنين هر گاه يكى از آنها تكبير ركوع يا جلسه‏ى استراحت يا تسبيحات اربعه را در دو ركعت اخيره سه مرتبه واجب مى‏داند جايز است اقتداء كند به كسى كه آنها را واجب نمى‏داند و لكن مستحباً به جا مى‏آورد، بلكه جايز است اقتداء كردن در صورتى كه در عمل نيز مخالف باشند در غير آن چه تعلّق دارد به قرائت دو ركعت اول نماز كه امام تحمّل مى‏كند از مأموم به اين معنى كه هر كدام به مقتضاى رأى خود رفتار كنند. بلى، جايز نيست اقتداء كردن كسى كه چيزى را واجب بداند قطعاً به امامى كه آن را واجب نداند و آن را به جا نياورد در صورتى كه به جا نياوردن آن موجب اعاده‏ى نماز باشد زيرا كه در اين صورت مأموم، نماز امام را به سبب ترك آن چيز باطل مى‏داند به علم قطعى و اقتداء به نماز باطل، جايز نيست به خلاف صورتى كه در مسائل ظنّيه مخالف يكديگر باشند كه در اين صورت اقتداء جايز است هر چند در عمل نيز مخالفِ هَم باشند زيرا كه اعتقاد هر كدام از آنها حكم اللَّه است در حق او و نمى‏رسد ديگرى را كه حكم به بطلان نماز او كند بلكه هر دو حكم شرعى هستند و اما در آن چه متعلّق به قرائت است كه امام تحمّل از مأموم مى‏كند و ضامن او است پس مشكل است زيرا كه ضامن به اعتقاد مضمون عنه از عهده‏ى ضمان او خارج نشده مثلًا اگر امام معتقد باشد كه سوره واجب نيست و ترك كند آن را، پس اقتداء كسى كه آن را واجب مى‏داند به او مشكل است و هم چنين است در صورتى كه قرائت امام به اعتقاد خودش صحيح و به اعتقاد مأموم باطل باشد به سبب ترك ادغام لازم يا مدّ لازم و امثال آن. بلى، ممكن است بگوئيم كه نماز او صحيح و اقتداء به او جايز است به شرط آن كه سوره را كه امام ترك كرده مأموم خودش بخواند يا آن كه كلمه را كه امام غلط گفته مأموم صحيح بگويد بلكه محتمل است كسى بگويد كه قرائت بر عهده‏ى امام است و كفايت مى‏كند كه به موجب اعتقاد خودش از عهده‏ى آن خارج شود ولى مشكل است و بايد احتياط به ترك اقتداء، نشود.

مسأله 32

اگر كسى عالم شود به بطلان نماز امام مثل آن كه بداند كه محدث است يا آن كه ركنى را ترك كرده، جايز نيست اقتداء كند به او هر چند امام به سبب عدم اطلاع يا سهو و نحو آن معتقد به صحت نماز خود باشد.

مسأله 33

هر گاه در بدن يا لباس امام،