بیشترتوضیحاتافزودن یادداشت جدید
نماز احتياط است بر قضاء آنها، هر چند آنها قبل از شك كه موجب احتياط است فوت شده باشد لكن اقوى آن است كه مخيّر است در تقديم هر كدام از آنها كه بخواهد. و هر گاه واجب باشد بر او قضاء سجده يا تشهّد و سجدهى سهو، اقوى آن است كه بايد سجدهى سهو را مؤخّر دارد از قضاء آنها چنانچه واجب است تأخير سجدهى سهو از نماز احتياط نيز.
مسأله 12
اگر در قضاء سجده، ذكر يا بعض چيزهائى را كه در آن معتبر است غير از گذاردن پيشانى بر زمين فراموش كند ظاهر آن است كه اعادهى آن واجب نباشد هر چند احوط است.
مسأله 13
در قضاء تشهّد، سلام واجب نيست هر چند در قضاء تشهّد اخير احوط آن است كه سلام را بدون قصد اداء و قضاء بعد از تشهّد به جا آورد چنانچه اگر سجدهى ركعت اخيره را فراموش كرده نيز، احوط آن است كه بعد از قضاء سجده، تشهّد و سلام را بدون قصد اداء و قضاء به جا آورد زيرا كه محتمل است كه سلام نماز در غير محل باشد و تدارك سجده به عنوان جزئيّت نماز بر او واجب باشد و در اين دو صورت، احوط آن است دو سجدهى سهو براى سلام بىجا نيز به جا آورد.
مسأله 14
در وجوب قضاء سجده و عدم وجوب اعادهى نماز، فرق نيست ميان آن كه از دو ركعت اول فراموش شده باشد يا در تتمهى ركعات هر چند در صورتى كه از دو ركعت اول فراموش شده باشد علاوه [بر قضاء] احوط اعادهى نماز است چنانچه هر گاه ساير اجزاء واجبه، دو ركعت اول را فراموش كرده باشد احوط و اولى آن است كه بعد از اتمام نماز، اعادهى نماز كند هر چند آن جزء از اركان نباشد زيرا كه محتمل است ضرر نداشتن سهو در غير اركان مختص به دو ركعت اخيره باشد چنانكه مذهب بعض علما است لكن اقوى، عدم فرق بين ركعات است.
مسأله 15
اگر در نماز اعتقاد كند كه سجده يا تشهّد را فراموش كرده و بايد قضاء كند و بعد از اتمام نماز، اعتقاد او مبدّل به شك شود، ظاهر عدم وجوب قضاء آن است.
مسأله 16
اگر قضاء تشهّد يا سجده بر او واجب بوده و پيش از خروج وقت نماز، شك كند كه قضاء را به جا آورده يا نه؟ بايد به جا آورد بلكه احوط و اولى، آن است كه با شك بعد از خروج وقت نيز به جا آورد.
مسأله 17
اگر شك كند كه يك سجده از او فوت شده يا دو سجده از دو ركعت؟ قضاء مقدار معلوم واجب است.
مسأله 18
اگر بداند جزئى از اجزاء غير ركنى نماز را فراموش كرده ولى نمىداند سجده بوده يا جزء ديگر؟ كفايت مىكند دو سجدهى سهو و قضاء بر او نيست.
مسأله 19
اگر قضاء سجده يا تشهّد را فراموش كند و بعد از دخول در نافله متذكّر شود، جايز است آن را قطع كند و قضاء را به جا آورد بلكه احوط است بلكه هم چنين است اگر