منابع فقه نسخه متنی

پرداخت، استفاده كرد. زيرا نهى صريحى كه در اين آيه آمده است، متوجه مطلق هلاكت است كه هلاكت اقتصادى و بى سامانى مادى و تباهى حال اجتماع و حكومت فقر و بدبختى و شقاوت و ذلت نيز جزو آن است.

اين بحث را در هر دو صورت- استقلال اين دو جمله يا ارتباط آنها- ادامه مى‏دهيم:

1- فرض مى‏كنيم جمله وَ لا تُلْقُوا .. مستقل است و به جمله پيشين وَ أَنْفِقُوا فِي سَبِيلِ اللَّهِ هيچ گونه ارتباطى ندارد، در اين صورت مى‏گوييم: هلاكت، بدون هيچ گونه ترديد و گمان، منحصر در هلاكت جانى نيست كه مستقيما از ضربه جسمى و قطع ماده حيات حاصل مى‏شود. چون هلاكت، داراى معنايى است وسيع و عام و بسيار گسترده و شامل كه تقريبا مرادف «از بين رفتن» و «تباه شدن» است. آن هم از بين رفتن و تباه شدنى عام و غير مخصوص به يك نوع آن.

چنانكه مى‏بينيم در اين آيه لِيَهْلِكَ مَنْ هَلَكَ عَنْ بَيِّنَةٍ وَ يَحْيى‏ مَنْ حَيَّ عَنْ بَيِّنَةٍ آمده است. و مسلما در اينجا مقصود از هلاكت، انحراف و تباهى نفسى و روانى است، در مقابل حيات نفس و زندگى روان كه در اعتدال آن است.