بیشترتوضیحاتافزودن یادداشت جدید
نزديكترين مذاهب به تشيع بوده و اين پوشش برايش قابل قبول بوده اين حركت را پيش آورده وقتى كه شرايط كلى را ما مىبينيم اين جورى است چطور مىشود دوباره بساط بر مىگردد كه البته به صورت ظاهر، آدم مىبيند وقتى كه سلجوقىها مىآيند و بساط آل بويه را به هم مىريزند و بعدا هم صليبىها مىآيند و آن قسمتها را از بين مىبرند. بعد مغول مىآيد و فاتحه همه را مىخواند، اين شرايط خيلى چيزها را به هم ريخته اما چرا آن شرايط محفوظ نماند چرا تداوم پيدا نكرد چرا اين چيزى كه اين قدر مايه كرده بود و مىگويند كه در تشييع جنازه مرحوم شيخ مفيد، هشتاد هزار نفر (هشتاد هزار نفر خيلى است به آمار آن روز، يك رقم بزرگى است) شركت كرده بودند.اين وضع چرا به اين طور در مىآيد چرا ادامه پيدا نمىكند آن عصر طلائى كه روح تشيع، روح آل بيت و نهج البلاغه و كلمات على ابن ابي طالب اوج گرفته بود و سازندگيش را داشت چرا بعدا ندارد نقطه ضعفى كه ما مىبينيم اين است كه در همين حكومتهائى كه بودند آن اسلام ناب نبوده، يعنى مىخواهم از تفاوت آن زمان و امروز براى اين زمان خودمان يك نتيجهگيرى كنم.وقتى كه جمهورى اسلامى در اينجا تشكيل داديم (اين هم به خاطر تيزبينى امام و به خاطر روشنى ايشان و به سبب حضور روحانيت نيرومند در جامعه ما بود) هدف اسلامى كردن جامعه بود، هم از لحاظ فكرى و هم از لحاظ عملى.به نظر مىرسد كه آن روز چنين تعصبى نبود، يعنى چنين فكرى وجود نداشته و به مظاهر قدرت و به اسم حكومت، و به شعارها و ظواهر اكتفا مىكردند همين ولايت فقيه كه حالا در دستور گذاشته شده چقدر در زندگى آن شيعهها مؤثّر بوده، اصلا ولايت و حكومت را گاهى به آدمهاى خيلى ناباب واگذار مىكردند خليفه شرب نبيذ هم مىكرد و مىتوانست خليفه هم بماند. همينها هم از او متابعت مىكردند.تقدسش را هم حفظ مىكرد، ما تأكيد بر عدالت داريم تأكيد بر فقاهت داريم، تأكيد بر مبرّا بودن از عيوب داريم. و شرايط فتوا را در رهبرى شرط مىدانيم، اصلا چنين چيزى آنجا مطرح نبود.