تفسیر هدایت جلد 6

‌صفحه‌ى 8

زمينه كلّى سوره‏

از آن روى كه سوره نحل ما را بسيار به ياد نعمتهاى خدا مى‏اندازد، در نزد بعضى به نام سورة النعم شهرت يافته است، و ديگران آن را سوره نحل مى‏خوانند (و عسل نحل يعنى زنبور عسل يكى از بهترين نوشيدنيها است). پس زمينه بحث كلى سوره- چنان كه به نظر من مى‏رسد- اين است كه با نعمتهاى خدا چگونه بايد رو به رو شويم ... و خلاصه گفتار در اين خصوص از اين قرار است:

1- ناگزير بايد كسى را كه اين نعمتها را به ما ارزانى داشته است يگانه بدانيم و شريكانى براى او قائل نشويم.

2- به تكميل نعمتهاى بيشمار او بپردازيم كه بزرگترين آنها نعمت وحى و رسالت است.

3- در استفاده و بهره‏بردارى از اين نعمتها خود را ملتزم به حدود خدا بدانيم و پرهيزگار باشيم.

آيات نخستين درس همه موضوعهاى بحث سوره را يكباره به ياد ما مى‏آورد، و ما را بر آن وامى‏دارد تا به تدبر درباره آيه دوم يُنَزِّلُ الْمَلائِكَةَ بِالرُّوحِ مِنْ أَمْرِهِ عَلى‏ مَنْ يَشاءُ مِنْ عِبادِهِ، أَنْ أَنْذِرُوا أَنَّهُ لا إِلهَ إِلَّا أَنَا فَاتَّقُونِ بپردازيم و از اين راه ما را به ياد وحى و يكتاپرستى و پرهيزگارى مى‏اندازد كه موضوعات اساسى را تشكيل مى‏دهند. و همين امر است كه ذكر حكيم و قرآن كريم از ما مى‏خواهد كه آن را از نعمتهاى خدا بشماريم، و ايمان آوردن به او را همچون سپاسگزارى از او درباره ارزانى داشتن آن نعمتها به خودمان قرار دهيم.

سپس، همچون مقدمه‏اى براى يادآورى نعمتها، ما را به ياد آيات و