تفسیر هدایت جلد 8

استوار مى‏دارد و از شخص او براى خود او واعظ و ارشاد كننده‏اى قرار مى‏دهد.

در خبر آمده است كه: وقتى زليخا از يوسف (ع) خواستار كار ناپسند شد و درها را بست در كنار اتاق بتى را ديد، برخاست و روى آن بت را پوشاند، يوسف از او پرسيد: چرا چنين كردى؟ زليخا گفت: براى آن كه ما را نبيند، يوسف گفت:

تو از اين بت خود شرم مى‏كنى در حالى كه نه مى‏شنود و نه مى‏بيند، آن گاه من از پروردگار خود كه سميع و بصير است شرم نكنم؟

[18] قرآن حكمت آموز سپس نظر انسان را به آسمان و زمين جلب مى‏كند ... به نشانه‏هايى كه همه گواه بر تسلّط مطلق خدا و سرسپردگى و فروتنى همه چيز در عالم هستى نسبت به ذات سبحان و منزّه اوست.

أَ لَمْ تَرَ أَنَّ اللَّهَ يَسْجُدُ لَهُ مَنْ فِي السَّماواتِ وَ مَنْ فِي الْأَرْضِ وَ الشَّمْسُ وَ الْقَمَرُ وَ النُّجُومُ وَ الْجِبالُ وَ الشَّجَرُ وَ الدَّوَابُّ وَ كَثِيرٌ مِنَ النَّاسِ- آيا نديده‏اى كه هر كس در آسمانها و هر كس كه در زمين است و خورشيد و ماه و ستارگان و كوه‏ها و درخت و جنبندگان و بسيارى از مردم خدا را سجده مى‏كنند؟ ...»

در واقع همه اين چيزها به خدا سر سپرده‏اند و بدو فروتنى مى‏كنند.

«وَ كَثِيرٌ حَقَّ عَلَيْهِ الْعَذابُ- و بر بسيارى عذاب محقّق شده ...»

امّا بسيارى از مردم به خدا سجده نمى‏گزارند و اين دسته در واقع جز نسبتى اندك را تشكيل نمى‏دهند كه چون با مجموعه حيرت انگيز آفريدگان و شمارهاى افزونى كه كامپيوترها نيز از شمردن و آمار گرفتن آنها ناتوانند، مقايسه شوند، چيزى به حساب نمى‏آيند.

راستى را، كرامت انسان اقتضا و ايجاب مى‏كند به خدايى كه آسمانها و زمين و آنچه در آنهاست از آن اوست سجده گزارد، آن خدايى كه هر چه بخواهد مى‏كند، امّا سجده گزارى به بتى كه نه زيانى مى‏رساند و نه سودى يا زيان مى‏زند و سودى ندارد، يا به بشرى حقير و خرد چون شاهان مغرور، يا ثروتمندان فسادگر، بيگمان موجب اهانت و ذلّت و خوارى و كوچكى است.