راه‏هاى تعيين امام يا حاكم - اندیشه سیاسی محقق حلی نسخه متنی

ديگرى بسپارد و از آن‏جا كه زن نمىتواند قاضى شود و ولايت بر قضا را ندارد؛ لذا قادر نيست ولايت در قضاوت را به قاضى بسپارد و به اصطلاح فلاسفه فاقد شىء نمىتواند معطى آن باشد؛ پس نمىتواند حاكم گردد.

8. قدرت و توانايى

چنان‏كه در بحث امربه‏معروف و نهىازمنكر ذكر شده است اين دو فريضه (امربه‏معروف و نهىازمنكر) در صورت وجود قدرت و توانايى در فرد بر او واجب مىشود، چنان‏كه محقق وجوب ولايت را از همين باب پذيرفته است. پس اگر شخصى قادر بر انجام ولايت باشد بر او واجب مىشود و مىتوان گفت يكى از شرايط وجوب اين امر (ولايت) قدرت و توانايى او است، زيرا قدرت از شرايط عامه هر تكليفى است.

راه‏هاى تعيين امام يا حاكم

محقق در كتاب «المسلك فى اصول‏الدين» راه‏هايى براى تعيين امام ذكر كرده و هر يك را به گروهى نسبت مىدهد و يكى را انتخاب كرده و براى آن استدلال‏هايى مىآورد. در اين‏جا ابتدا جملاتى از آن مبحث را ذكر كرده و سپس به بحث درباره طُرُق تعيين حاكم اسلامى مىپردازيم. محقق مىگويد:

البحث الثالث: فى الطريق الى تعيين الامام

وقد اختلف فى ذلك فقالت الامامية: لا طريق الى تعيينه الاّ النص والمعجز وقال بعض الطوائف زيادة على ذلك بالاختيار، واضافت الزيديه من بينهم قسماً آخر وهو الدعوة اذا كان الداعى فاطمياً1؛

مبحث سوم ـ راه تعيين امام

در اين مسئله اختلاف كرده‏اند: اماميه گفته است راهى جز نص و معجزه براى تعيين امام وجود ندارد، برخى گروه‏ها علاوه بر اين مورد اختيار و انتخاب را نيز گفته‏اند و از ميان آنان گروه زيديه قسم ديگرى را بر اين دو قسم اضافه كرده‏اند و آن عبارت از دعوت و قيام [انقلاب

1. المسلك، ص210.