اراضى و درياها در حكومت اسلامي - اندیشه سیاسی محقق حلی نسخه متنی

اینجــــا یک کتابخانه دیجیتالی است

با بیش از 100000 منبع الکترونیکی رایگان به زبان فارسی ، عربی و انگلیسی

اندیشه سیاسی محقق حلی - نسخه متنی

روح الله شریعتی

| نمايش فراداده ، افزودن یک نقد و بررسی
افزودن به کتابخانه شخصی
ارسال به دوستان
جستجو در متن کتاب
بیشتر
تنظیمات قلم

فونت

اندازه قلم

+ - پیش فرض

حالت نمایش

روز نیمروز شب
جستجو در لغت نامه
بیشتر
توضیحات
افزودن یادداشت جدید

عللى كناره‏گيرى كرده و يا عزل شود حاكم به جاى او شخصى را معين مىكند1، يا اگر مديون مال آشكارى دارد و حاضر به پرداخت بدهى خود نيست حاكم وى را به پرداخت ديْن مجبور مىكند2، يا اگر وديعه دهنده حاضر به گرفتن وديعه نبود وديعه‏گير مىتواند با سپردن به حاكم برىءالذمه شود3 و ده‏ها مورد ديگر كه حاكم براى جلوگيرى از اختلاف وارد عمل شده و در موارد لازم از قوه قهريه استفاده كرده و اختلاف را حل مىكند.

اراضى و درياها در حكومت اسلامي

الف) اراضى در حكومت اسلامي

بحث مالكيت اراضى از بحث‏هاى مهمى است كه از يك‏طرف حق افراد و از طرفى حق حكومت در آن‏ها قابل اعمال است. چه بسا مالكيت زمين‏ها حق افراد باشد، ولى ماليات و خراج آن‏ها يا جزيه بر آن‏ها حق حكومت باشد و يا مالكيت اراضى از مسلمين يا امام باشد، اما اشخاص از آن‏ها استفاده كنند. در اين مقال با بررسى مالكيت اراضى، به حقوق حكومت و يا افراد در انواع زمين‏ها مىپردازيم. مالكيت در اراضى به سه نوع كلى است: الف) مالكيت اشخاص؛ ب) مالكيت عموم مسلمين و ج) مالكيت امام.

1ـ مالكيت اشخاص

اشخاصى كه ممكن است مالك زمين باشند سه گونه‏اند:

1 ـ 1 ـ يكايك افراد مسلمان

هر مسلمانى مىتواند مالك زمينى شناخته شود4. اين‏كه چگونه مالك شده مورد بحث ما نيست. تنها اين قاعده فقهى را متذكر مىشويم كه به‏اصطلاح فقها يد مسلمان اماره ملكيت است، يعنى هرچه در دست مسلمان و در تصرف او است مال او به حساب مىآيد مگر اين‏كه

1. همان، ص483.

2. همان، ص349.

3. همان، ص406.

4. مختصر النافع، ص261.

/ 348