اندیشه سیاسی محقق حلی نسخه متنی

توصيف كرده است: «علامه مايه افتخارِ نكته‏سنجان و دانايان بزرگ، مركز دايره اسلام، نشانه خدا در جهان‏ها، نور خدا در تاريكىهاى زمين‏ها و استاد مسلّم مخلوقات در همه فضايل مىباشد»1. گفته مىشود كه اين فقيه و فيلسوف بزرگ بيش از يك‏صد عنوان كتاب تأليف كرده كه برخى از آن‏ها از كتاب‏هاى درسى حوزه‏هاى علميه است.

علامه حلّى از محضر اساتيدى، چون محقق حلّى (دايىاش) سديدالدين يوسف حلّى (پدرش) و يحيىبن سعيد (پسر عموى مادرش) و خواجه نصيرالدين طوسى بهره جسته است. وى علاوه بر فقه و اصول در بسيارى از علوم عقلى و نقلي؛ مانند كلام، فلسفه، نجوم، رياضى، ادبيات، اخلاق، عرفان، هندسه، منطق، تفسير، درايه، رجال و شعر استادى مسلم بوده است. ايشان در فقه و اصول شاگرد محقق حلّى و در ادبيات، منطق و قسمتى از فقه شاگرد پدر خود و در فلسفه، عرفان، نجوم و رياضى شاگرد خواجه نصيرالدين طوسى بوده است. علامه مدتى در بغداد در زمان وزارت خواجه نصيرالدين طوسى در محضر وى تلمذ مىكرد تا اين‏كه در اندك زمانى نبوغ و علم سرشارِ وى زبانزد خاص و عام گرديد، به گونه‏اى كه سلطان محمد خدابنده، حاكم بغداد او را ملازم خود در سفر و حضر قرار مىداد و جلسه‏هاى مناظره با حضور علماى ديگر مذاهب اسلامى و غيراسلامى ترتيب مىداد و دانشمندان را به مناظره با علامه وادار مىكرد، موفقيت وى در اين مناظره‏ها مقامش را نزد سلطان و شيعيان به حدى بالا برد كه به او لقب «علامه» دادند. تقىالدين‏بن داود او را اين‏گونه توصيف مىكند: «شيخ الطائفة و علامة وقته وصاحب التحقيق والتدقيق، كثير التصنيف، انتهت رياسة الامامية اليه فى المعقول والمنقول...»2. علامه حلّى سرانجام در سال 726 هجرى ديده از جهان فرو بست.

1. محمد خوانسارى، روضات الجنات، ج2، ص269.

2. تقىالدين‏بن داود حلّى، كتاب رجال، ص119.