اندیشه سیاسی محقق حلی نسخه متنی

2ـ يحيى بن ‏سعيد حلّى

يحيى بن احمدبن يحيىبن حسن‏بن سعيد حلّى معروف به يحيىبن سعيد، پسر عموى محقق حلّى و از فقها و ادباى بزرگ قرن هفتم هجرى است. به گفته ابن‏داود ـ يكى از معاصران وى ـ ايشان در علوم مختلف تبحر خاصى داشت و از زاهدترين و با تقواترين فضلاى عصر خود بود. يحيىبن سعيد در سال 601 هجرى متولد شد و سرانجام با عمرى تلاش و كوشش، در سال 689 يا 690 هجرى دار فانى را وداع گفت. از تأليفات وى در فقه كتاب «الجامع للشرايع» و در اصول كتاب «المدخل» مىباشد1.

3ـ سديدالدين يوسف حلّى

شيخ سديدالدين يوسف‏بن شرف‏الدين علىبن مطهر حلّى، پدر علامه حلّى و داماد محقق حلّى است. وى از فقها و اصوليين بزرگ قرن هفتم و به گفته محقق، اعلم اصوليين حلّه در آن عصر بوده است، چنان‏كه وقتى خواجه نصيرالدين طوسى در حلّه حضور مىيابد و از محقق سئوال مىكند كه اعلم اصوليين حلّه كيست، محقق در جواب وى سديدالدين يوسف را يكى از دو نفرى كه اعلم اصوليين هستند، مىخواند2. ايشان از دانشمندانى بود كه قبل از فتح بغداد، هنگامى كه مردم حلّه از ترس مغول‏ها شهر را ترك كرده و به بيابان‏ها پناه برده بودند، به اتفاق دو تن ديگر از دانشمندان حلّه براى چاره‏انديشى در دفع تجاوز به حلّه جلساتى تشكيل دادند و سرانجام تصميم گرفتند تا به هولاكو نامه بنويسند، هولاكو نيز در جواب، مأمورى مىفرستد تا به اين چندنفر بگويد كه به حضور من آمده و خواسته خويش را بيان كنند. آن‏ها با شنيدن جواب هولاكو، به علت رعب و وحشتى كه از وى به دل داشتند هيچ‏كدام جز سديدالدين يوسف حاضر به رفتن همراه مأمور نمىشوند. [بنابر آن‏چه علامه حلّى در كتاب كشف اليقين نقل مىكند 3] سديدالدين از هولاكو براى شهر

1. سيدمحسن امين، اعيان الشيعه، ج10، ص287.

2. شيخ يوسف بحرانى، لؤلؤة البحرين، ص230.

3. حسن‏ بن يوسف حلّى (علامه)، كشف اليقين، ص81.