2ـ تقسيم موضوعى جرم
جرائم را به اعتبار موضوع مىتوان به جرائم سياسى، اجتماعى، اقتصادى و نظامى تقسيم كرد:2 ـ 1 ـ جرائم سياسى
اين جرائم معمولاً سبب افساد در امنيت و تماميت حكومت مىشوند. جرائم گروههاى سياسى و برخى از جرائم كفار كتابى يا غيركتابى را مىتوان از اين نوع دانست؛ براى مثال، محاربه1 يا ارتداد2 چون باعث اخلال در امنيت سياسى ـ اجتماعى مىشود جرم سياسى است. همچنين جرائمى، از قبيل ادعاى نبوت3 يا امامت و دشنام به پيامبر و امام4 و جرائمى كه برخى از مقامات يا ديگران به نام حكومت انجام مىدهند، مثل جعل اسناد دولتى و انتشار اسناد محرمانه حكومت، از جرائم سياسى به شمار مىآيند. در يك ديد كلى مىتوان گفت كه جرائم سياسى به جرائمى اطلاق مىشود كه در تماميت حكومت و امنيت داخلى اخلال ايجاد مىكند و معمولاً مجازاتهاى سختى براى آنها پيشبينى شده است و اصطلاح «افساد فى الارض» كه به معناى ايجاد فساد در زمين است بيشتر با اين نوع جرائم ايجاد مىشود.2 ـ 2 ـ جرائم اجتماعى
اين نوع جرائم موجب ايجاد مفسده در اجتماع و ظلمها و بىعدالتىها مىشود و در نهايت، به جريحهدار كردن حيثيت جامعه اسلامى مىانجامد. جرائم اجتماعى، از قبيل زنا5، شرابخوارى، سرقت6، تجاهر1. همان، ص959.2. همان، ص961.3. همان، ص 948.4. همان، ص257.5. همان، ص936.