6 ـ هدف مجازات‏ها - اندیشه سیاسی محقق حلی نسخه متنی

اینجــــا یک کتابخانه دیجیتالی است

با بیش از 100000 منبع الکترونیکی رایگان به زبان فارسی ، عربی و انگلیسی

اندیشه سیاسی محقق حلی - نسخه متنی

روح الله شریعتی

| نمايش فراداده ، افزودن یک نقد و بررسی
افزودن به کتابخانه شخصی
ارسال به دوستان
جستجو در متن کتاب
بیشتر
تنظیمات قلم

فونت

اندازه قلم

+ - پیش فرض

حالت نمایش

روز نیمروز شب
جستجو در لغت نامه
بیشتر
توضیحات
افزودن یادداشت جدید

مجازات را دنبال مىكند چنان‏چه وى مجرم را عفو كرد حاكم ديگر مجاز نيست كه مجازات را اجرا كند و به گفته محقق، اجراى مجازات در اين مورد به مطالبه ذى حق بستگى دارد1. البته محقق در جاى ديگر جواز قضاوت در حق الناس را اَصحّ اقوال مىداند2.

6 ـ هدف مجازات‏ها

هدف از مجازات چيست؟ آيا رسيدن به اين هدف اجراى مجازات را به هر نحو ممكن ميسّر مىسازد؟ در جواب بايد گفت كه به اعتقاد محقق، يكى از اهداف مجازات‏ها پند گرفتن افراد است، وى حضور افراد را در اجراى حد لازم مىداند و معتقد است كه حداقل يك‏نفر بايد در اجراى حد حضور يابد. ايشان يكى از علل لزوم حضور افراد را به هنگام اقامه حدود و تعزيرات پند گرفتن آنان مىداند3. هم‏چنين مىتوان گفت كه چون مجازات افراد به نوعى از مراتب نهى از منكر به شمار مىرود اهداف امر به معروف و نهى از منكر نيز با اين اهداف مطابقت دارد؛ يعنى حكومت با هدف كاستن و از بين بردن مفاسد اجتماعى وارد عمل مىشود و خواه ناخواه افراد از ترس مجازات مرتكب جرم نمىشوند و كم‏كم از مظاهر فساد در جامعه كاسته مىشود.

در پاره‏اى از مجازات‏ها هدفْ احقاق حق ديگران، نفى ظلم و ستيز و رفع تبعيض بين افراد است؛ پس هدف اسلام از بين بردن مظاهر فساد با پند گرفتن افراد از مجازات يا تنبيه مجرمين مىباشد و حتى چنان‏چه مجرمى عملى را كه موجب تعزير است انجام دهد به حدى كه تصور شود جامعه از آن مفسده رنج

1. همان، ص940؛ چنان‏كه محقق مىگويد: «يجب على الحاكم اقامة حدود الله بعلمه كحد الزنا اما حقوق الناس فتقف اقامتها على المطالبة حداً كان او تعزيراً».

2. همان، ص866 ؛ چنان‏كه محقق مىگويد: «الامام عليه السلام يقضى بعلمه مطلقاً وغيره من القضاة يقضى بعلمه فى حقوق الناس وفى حقوق الله سبحانه على قولين اصَحّهما القضاء».

3. نكت النهايه، ص454.

/ 348