بیشترتوضیحاتافزودن یادداشت جدید
يكون جهاداً1؛گاه جنگ براى دفع دشمن از خود واجب مىشود؛ براى مثال اگر فرد بين اهل حرب [كفار] باشد و دشمن آنان را احاطه كرده و وى از آنان بر جان خود بترسد؛ پس براى دفع دشمن از خود به كمك اهل حرب مىشتابد و اين [مقابله] جهاد نيست.محقق در ادامه قاعدهاى كلى را در دفاع شخصى بيان كرده و مىگويد:كذا كل من خشى على نفسه مطلقا او ماله اذا غلب السلامة2؛همچنين دفاع بر هركس كه از جان خود مىترسد مطلقا واجب است، [خواه با دفاع سلامت فرد تضمين شود خواه نشود] و چنانچه از مال خود مىترسد اگر احتمال زياد به سلامت خود مىدهد واجب است كه دفاع كند.
10ـ مرزداري
يكى از بحثهايى كه در باب جهاد مطرح مىشود مرزدارى مرزهاى كشور اسلامى است كه در اصطلاح به آن مرابطه گفته مىشود. محقق مىگويد:المرابطة وهى الارصاد لحفظ الثغر3؛مرابطه عبارت از مترصد بودن و مراقبت براى محافظت از مرزها است.به اعتقاد محقق، مرابطه در عصر غيبت نيز مستحب است. ايشان در تعليل استحباب اين مسئله مىگويد:لانها [المرابطه] لا تتضمن قتالا بل حفظا واعلاما4؛مرزبانى مستلزم جنگ نيست [كه وجود امام در آن شرط شده باشد]، بلكه حفظ كشور اسلامى و اعلام موجوديت براى آن است.1. همان، ص232.2. همان، ص233.3. همان، ص234.4. همان.