اندیشه سیاسی محقق حلی نسخه متنی

كتاب سبك خاصى را در پيش مىگيرد؛ بدين صورت‏كه روايات صحيحه را با فتاواى فقهاى مشهور، همراه با استدلال‏هاى آن‏ها جمع كرده و در نهايت نظر اجتهادى خود را با استدلالى منطقى كه مشتمل بر رد استدلال‏هاى مخالفان است بيان مىكند، علاوه بر اين‏كه گاهى نظر فقهاى اهل تسنن را نيز آورده است.

1 ـ 5 ـ دربرداشتن فروعات فقهى

برخى از دانشمندان، كتاب شرايع الاسلام را مشتمل بر حدود بيست هزار فرع فقهى مىدانند. اين رويّه را شيخ طوسى آغاز كرد، ولى بعد از شيخ طوسى محقق در جمع فروعات فقهى موفقيت بيش‏ترى از ديگران يافت.

1 ـ 6 ـ امتياز ديگر اين كتاب اين‏كه بسيارى از كتاب‏هاى فقهى ـ استدلالى كه از كتاب‏هاى معتبر فقهى شيعه به شمار مىروند شرح اين كتاب مىباشند؛ به حدى كه برخى از نويسندگان بيش از يك‏صد عنوان كتاب در شرح كتاب شرايع الاسلام ذكر مىكنند كه بعضى مانند جواهرالكلام در 43 مجلد چاپ شده است. تاكنون ترجمه شرايع الاسلام به زبان‏هاى فارسى، فرانسه، اردو و هندى چاپ شده است كه برخى از معروف‏ترين آن‏ها عبارت‏اند از: اساس الاحكام، تقرير المرام، جامع الجوامع، جواهر الكلام، حاوى مدارك الاحكام، دلائل الاحكام، شوارع الاعلام، غاية المرام، كشف الأيهام، كشف الاسرار، كنز الاحكام، مبانى الجعفرية، مدارك الاحكام، مسالك الافهام، مصباح الفقيه، مطالع الانوار، معارج الاحكام، موارد الانام، مواهب الافهام و مناهج الاحكام. صاحب جواهر از بزرگ‏ترين فقها و مؤلفان كتاب‏هاى فقهى شيعه در توصيف كتاب شرايع الاسلام مىگويد:

اين كتاب چون قرآنى در احكام شرعى و فرقانى در علوم فقهى است، و از جهت احاطه بر مطالب و اتقان، بر كتب فقهى ديگر برترى دارد1.

كتاب‏شناس معروفِ شيعه، علامه شيخ آقابزرگ تهرانى در توصيف كتاب

1. شيخ محمدحسن نجفى، جواهرالكلام، ج1، ص2.