اندیشه سیاسی محقق حلی نسخه متنی

مىفرمايند:

شعر از بالاترين و با فضيلت‏ترين مدركات ادبى و زيباترين افتخارات عرب است. به وسيله شعر صفات خوب جذب، و طبع افراد ستم‏كار جلب مىشود، شعر ذهن‏ها را به كار انداخته، كينه‏ها را يكى پس از ديگرى به وجود مىآورد، رأى فاسد را اصلاح مىكند و همت‏هاى خشك شده را برمىانگيزاند. ولى مطلبى مشكل (تنظيم و درست كردن شعر) و امرى خطير است، چون محتاج دو امر غريزى (طبع شاعرانه) و اكتسابى (تسلط برادبيات، لغت و...) است و اين دو امر از يك‏ديگر به شدت امتناع دارند و جمع اين دو كارى بس مشكل است1.

از آن‏چه گذشت معلوم مىشود كه محقق حلّى به سرودن شعر و بيان جملات شيوا به صورت نثر مهارت داشته است. ايشان خود متذكر مىشوند كه در ايام جوانى چند بيت شعر در تمجيد و توصيف خود سروده2 و براى پدرشان مىفرستد تا شايد مايه خوشوقتى پدر گردد، آن اشعار عبارت‏اند از:

يعنى، خوشا به حال من كه هر روز قدمى به‏سوى مراتب عالى برمىدارم آن‏چنان كه لغزشى در آن نباشد، و دور نيست كه بعد از مدت كمى مرا در موقعيتى ببينى كه همه مردم بگويند مثل او وجود ندارد. معانى دست نخورده و مراتب منحصره آن‏چنان از من پيروى مىكنند مثل اين‏كه من شوهر آن‏هايم [كنايه از تسلط در استفاده از الفاظ در معانى مختلف]، و هر انسان با

1. سيد محسن امين، اعيان الشيعه، ج4، ص92 [به نقل از مجموعة الشهيد].

2. سيدمحسن امين، همان؛ محمدباقر خوانسارى، روضات الجنات، ج2، ص189.