ب) عدالت1 - اندیشه سیاسی محقق حلی نسخه متنی

اینجــــا یک کتابخانه دیجیتالی است

با بیش از 100000 منبع الکترونیکی رایگان به زبان فارسی ، عربی و انگلیسی

اندیشه سیاسی محقق حلی - نسخه متنی

روح الله شریعتی

| نمايش فراداده ، افزودن یک نقد و بررسی
افزودن به کتابخانه شخصی
ارسال به دوستان
جستجو در متن کتاب
بیشتر
تنظیمات قلم

فونت

اندازه قلم

+ - پیش فرض

حالت نمایش

روز نیمروز شب
جستجو در لغت نامه
بیشتر
توضیحات
افزودن یادداشت جدید

و حتى اصطلاح حكومت براى آن واژه‏اى بىمفهوم خواهد بود. پس در عصر حضور عصمت حاكم و در عصر غيبت نيابت فرد از امام معصوم مشروعيت حكومت [حكومت با بساطت يد] را ايجاد مىكند.

ب) عدالت1

دومين عنصرى كه به اعتقاد محقق در مشروعيت نظام سياسى تأثير دارد عدالت حاكم است. محقق عنصر عدالت را علاوه بر حاكم از شرايط واليان جزء و برخى ديگر از صاحبْ منصبان نيز دانسته و آن را دليل بر شايستگى فرد براى احراز آن مقام محسوب مىكند؛ براى مثال، قاضى، امام جمعه و والىشهر بايد اين ويژگى را داشته باشند. از ديدگاه محقق عنصر عدالت علاوه بر معناى اصطلاحى آن مسلمان بودن و حتى مؤمن بودن فرد را نيز شامل مىشود چرا كه ايشان چنان‏چه خواهيم گفت غير شيعه را عادل نمىداند چه رسد به غير مسلمان، يعنى وقتى شرط عدالت را ذكر مىكند اسلام و ايمان فرد را مفروض گرفته است و به اعتقاد ايشان كافر حتى در مسائل فردى نيز نمىتواند سلطه‏اى بر فرد مسلمان پيدا كند چه رسد به حكومت بر مسلمين و به همين دليل و مسائلى از قبيل شفعه كافر، وكالت از وى عليه مسلمان و... را مردود مىداند.

به اعتقاد محقق، امام كه حاكم بر همه واليان است و آن‏ها را منصوب مىكند علاوه بر صفات عامه واليان بايد داراى صفات ديگرى نيز باشد:

1ـ معصوم از گناه و لغزش باشد؛

2ـ با فضيلت‏ترين مردم باشد؛

3ـ عالِم‏ترين مردم به شرع مقدس و متعبّد به آن بوده و مورد اقتداى مردم در مسائل شرعى باشد و

4ـ شجاع‏ترين مردم در جهاد و متعبد به آن بوده و از ديگران در جهاد

1. پر واضح است كه ذكر عنصر عدالت براى عصر حضور جايى ندارد چرا كه عصمت موجد عدالت است؛ اين عنصر در عصر غيبت امام نقش به‏سزايى دارد كه در صفحات آتى به بحث پيرامون آن مىپردازيم.

/ 348