مرزي ميان برادران مسلمان وجود ندارد مصاحبه با شيخ محمدالريح حمدالنيل
اشاره:
آقاي محمد الريح حمد النيل از علماي كشور سودان و رئيس فرقؤ قادريه در شهر خارطوم و موسس و مديركل جمعيت خيريه ثقلين هستند ايشان داراي تاليفات متعدد از جمله كتابهاي "ابوطالب، مومن قريش""حجتهاي روش در عترت پاك" ، "فرق ميان فرقهها"، "مهدي عج" "كربلا، عبرت تاريخ"، "زهرا(س)" و... ميباشند. آقاي اسحاق حمد النيل در سال گذشته براي شركت در كنگرؤ "امام خميني و احيأ انديشه ديني" چند روزي مهمان كشورمان بودند. مصاحبهاي باايشان انجام دادهايم كه اينك به نظر خوانندگان گرامي ميرسد. حضور: شنيدهايم كه شما باني جمعيت فرهنگي ثقلين در سودان هستيد، بهتر است ابتدا دربارؤ اين جمعيت و فعاليتهاي آن توضيحي بفرماييد. شيخ محمدالريح حمد النيل: بسم اللّه الرحمن الرحيم، الحمداللّه رب العالمين و الصلوةُ والسلام عَلي اشرَف المُرسَلين سيدنا محمد و علي آله الطيبين الطاهرين و صحابةَ المنتجبين. جمعيت خيريؤ ثقلين را با تبرك به حديث شريف نبوي كه مضمون آن حاوي معناي دين ميباشد تاسيس كرديم. حديث شريف ثقلين چنين است: اي مردم من در ميان شما دو چيز گرانبها به يادگار ميگذارم يكي كتاب خدا و ديگري اهل بيتم را. خداوند لطيف آگاه به من خبر داده است كه اين دو از يكديگر جدا نميشوند تا اينكه در روز قيامت كنار حوض بر من وارد شوند.با توجه به اين سخن كريمانؤ پيامبر(ص) اين جمعيت را براي نشر و گسترش فرهنگ اهلبيت(ع) تاسيس كرديم و نام ثقلين را براي اين جمعيت برگزيديم تا از فرهنگ اسلامي كه مبتني بر قرآن و عترت پيامبر(ص) به عنوان قرآن ناطق ميباشد پيروي نموده باشيم. اين كار را با شناسايي سيرؤ اهل بيت عليهم السلام و خود اين بزرگواران آغاز كرديم تا مردم را به ولايت و معرفت ائمؤ اطهار(ع) متصل كنيم. چرا كه از اين طريق انسان ميتواند مواضع اين پاكان را بشناسد و به تبع آن از طريق سيره و روش آنها ميتوان شخصيت اين بزرگواران را شناخت. براي اين كار مكاني را در شهر تُمان كه شهر بزرگي است و جمعيت زيادي دارد و همچون پايتخت سودان ميماند؛ به عنوان مركز عمومي تاسيس نموديم كه مركزي فرهنگي در سودان به شمار ميآيد. به حمداللّه اعضاي جمعيت بسيار زياد ميباشند. همين امر موجب شده است كه جلسات متعددي در برخي دروس همچون سيرؤ پيامبر اهل بيت(ع)" فقه برگزار نمائيم. در زمينؤ سيره، اعضاي جمعيت از كتاب "رسول اللّه(ص) و خاندانش(ع)" تاليف جمعي از علمأ و در زمينؤ فقه از كتاب "برگزيدؤ احكام و عقايد" تاليف شيخ طوسي استفاده ميكنند. در اين روزها تدريس كتاب "لمعة الدمشقيه" را شروع كردهايم و الحمداللّه تعداد طلاب بسيار است و تدريس در اين مركز استمرار دارد اما تمام اين كارها فقط از طريق همين مركز ميباشد چرا كه جمعيت امكانات كمي دارد به طوري كه اين جمعيت تنها به اشتراك اعضايش متكي است. در زمينؤ فرهنگي، ما هرساله در سودان شهادت امام امير المومنين (ع) و امام حسين(ع)را گرامي ميداريم. از ابتداي محرّم تا دهم محرّم مراسم عزاداري برپاست.اوّلين مراسم گراميداشت عاشورا برگزار شد و به حمداللّه حضور مردم بسيار چشمگير بود به طوري كه بيش از پنج هزار نفر در اين مراسم شركت داشتند. همينطور مراسم ايام شهادت امام اميرالمومنين(ع) و ميلاد حضرت فاطمؤ زهرا(ع) و ميلاد حضرت حجّت(ع) برگزار ميشود. لازم به يادآوري است كه برادران ساير گروهها نيز در مراسم جمعيّت ثقلين شركت ميكنند مانند گروه حسينيّه براي طلاب جوان و جمعيّت كوثر اسلامي از مسجد فرهنگ و جمعيت اهلالبيت(ع) و برخي برادران ديگر. به طوري كه مركز و منزل شيخ الريح محل تجمّع آنها ميباشد. جمعيّت خيريّؤ ثقلين بر اين شيوه است كه با يكديگر دربارؤ بسياري از اموري كه مربوط به مذهب ميشود همفكري و مشورت ميكنيم و برنامههاي مشترك طراحي ميكنيم و الحمداللّه كار به صورت خوبي پيش ميرود.حضور: آيا جمعيت شما نشريهاي هم دارد؟شيخ حمد النيل: بله، جمعيت نشريهاي دارد كه هر پانزده روز يكبار منتشر ميشود به نام رسالؤ ثقلين كه تعدادي از نويسندگان و اديبان و شاعران عضو جمعيّت آن را آماده ميكنند.حضور: كداميك از آثار امام خميني را مطالعه كردهايد؟شيخ حمد النيل: كتابهاي ولايت فقيه، تحريرالوسيله، پيام براي حجاج، نامه به گورباچف، استفتائات امام، كتاب نماز و تعدادي ديگر كه اكنون عنوان آنها را به ياد ندارم.حضور: تاثير آثار امام خميني و انقلاب اسلامي را در شمال آفريقا وسودان چگونه ارزيابي ميكنيد؟شيخ حمد النيل: ما به انقلاب ايران با تقدير و احترام و سرور مينگريم. چرا كه وقتي ركود و رخوت و اتكأ به استعمارگران و سلطؤ غرب و دولتهاي استكباري بر فكر عربي و اسلامي، دولتهاي مسلمان را فراگرفته بود و مسلمانان دور و نزديك دچار ياس شديد شده بودند، خداوند متعال بر امت پيامبرش محمد مصطفي(ص) منت نهاد و يكي از فرزندان عترت يعني امام خميني(قده) را كه خداوند ضريحش را نوراني فرمايد در زمان حاضر قرار داد. اين بزرگ مردي كه در امت مسلمان معناي انقلاب و عزت و ايستادگي و مقابله با استكبار و دولتهاي گمراه كننده را بيدار كرد و الحمداللّه تمامي افراد را در دولتهاي اسلامي در گوشه و كنار جهان بيدار نمود و آنها به نداي امام (رض) لبيك گفتند و روي آوردن به دين و عزت اسلامي در جان مردم زنده شد. به همين دليل است كه انقلابهاي اسلامي را در اينجا مشاهده ميكنيم كه گسترش مييابند تا در برابر كمونيسم و كفر متحد شوند. الحمداللّه توجه اسلامي در سودان و بسياري از دولتها كه ايجاد شده است همگي متاثر از انديشؤ امام(رض) ميباشد و اين موضوع تاكيد كنندؤ همكاري تمام جريانات اسلامي است و ما را به اين حقيقت توجه ميدهد كه امام (رض) فقط براي ايران و دولت خويش قيام به انقلاب نكرد بلكه قيام او به خاطر تمامي مستضعفين و تمامي مسلمانان و تمامي اسلام ناب محمدي(ص) بود. امام (رض) بر وقايعي كه اينك روي ميدهد تاثير فراواني داشتهاند. او در تبيين تاريخ اسلام تلاش فراواني نموده و اسلام را از نو معرّفي كرد چرا كه او به شيوه و آداب ائمؤ اطهار (ع) آگاهي داشت. از خداوند متعال خواهانيم كه بر او و مردمش، رحمت و رضوان نازل فرمايد و او را همنشين جدش پيامبر(ص) و ائمؤ اطهار(ع) نمايد و ياران و شاگردان و دوستداران او را در گوشه و كنار زمين به ويژه رهبر انقلاب حضرت آيت اللّه خامنهاي موفق فرمايد و خواستههاي ايشان را اجابت نمايد.حضور: همان طور كه گفتيد حضرت امام(رض) در هوشياري ملتهاي اسلامي و غير اسلامي نقش عمدهاي داشتند، قدرت اسلام را به جهان نشان دادند و معني اسلام ناب محمدي(ص) را روشن نمودند. به همين دليل، جهان استكبار و در راس آن آمريكا براي محو افكار امام تلاش ميكنند تا آن را از جان و دل مسلمانان و غير مسلمانان بزدايند. ما به عنوان پيروان اسلام ائمه اطهار و اسلام ناب محمدي در اين ميان چه وظيفهاي داريم؟شيخ حمد النيل: همانطور كه گفته شد انقلاب اسلامي موجب بيداري امت اسلام و ايستادگي در برابر استكبار جهاني به نمايندگي آمريكا گرديد. آمريكايي كه امام(رض) آن را شيطان بزرگ ناميد و حقيقت نيز همين است، و مستكبرين و دنياطلبان ميكوشند تا جريان اسلامي و انقلاب اسلامي را متوقف سازند و راه امام را مسدود كنند اما هيهات. استكبار براي اجراي اين خواستؤ خويش از تمامي امكانات استفاده نمودند از پول گرفته تا تبليغات و متاسفانه به وسيلؤ دست نشاندگاني كه ادعاي اسلام دارند امّا اسلام آمريكايي، در منطقه و جزيرة العرب تلاش ميكنند، مثل حكومت صدام حسين در خليج. دولتهاي استكباري ميكوشند تا سلطؤ خويش را گسترش دهند و استعمار را بازگردانند و دوباره دولتهاي اسلامي را مستعمرؤ خويش نمايند چارهاي جز از ميان برداشتن اين كابوس بزرگ نيست. همانطوريكه انقلاب پيروزمند اسلامي ايران در مقابلش ايستاد. آنچه كه موجب ميشود غرب از تمامي امكاناتش براي توقف اين پيروزي استفاده كند اين احساس است كه اين انقلاب در مرزهاي ايران متوقف نميشود بلكه شاخ و برگش گسترش مييابد و شامل تمام جهان اسلام ميشود يعني همان چيزي كه دست استكبار را ميبندد و منافعش را در منطقه به خطر مياندازد. به همين دليل از دستنشاندگان خود براي مقابله با انقلاب اسلامي استفاده ميكند.دولتهاي استكباري دستنشاندؤ آمريكا يعني صدام حسين را براي مقابله با انقلاب اسلامي تحريك نمودند امّا خداوند اين انقلاب را ياري نمود. انقلابي كه خداوند متعالي براي اين امّت مورد رحمت خدا يعني امّت مصطفي(ص) كه بهترين امتهاست فراهم نمود. قرآن ميفرمايد: كُنتُم خَيْرَ اُمّةٍ اُخْرِجَتْ لِلنّاس تامُرُون بالمَعرُوف و تَنهَونَ عَنِ المُنكَرِ و تومِنُونَ بِاللّهِ..."1 اين همان امتي است كه در حال حاضر مورد رحمت الهي قرار گرفته است كه مردي همچون امام خميني را در ميان آنها قرار داده است و وجدان مسلمانان را به وسيلؤ او بيدار فرمود. خداوند متعال در كتابش تعهد كرده است: "يا اَيّها الّذينَ امَنوُا اِنْ تَنْصُرُواللّهََ يَنْصُرْكُمْ وَ يُثَبّتْ اَقْدامَكُم"2 "يُريدونَ اَن يُطْفِوا نُوَراللّه باَفْواهِِهم وَياَبي اللّهُ اِلّا ان يُتِمّ نوُرَهُ ولَوْكَرِهَ الكافِرُونَ"3 خداوند تعهد فرموده است كه اين امر را حفظ كند "انّا نَحنُ نَزّلناَ الذِّكْرَ وَ انّا لَهُ لَحافِظوُنَ" خداوند متعال خطاب به پيامبر (ص) ميفرمايد: "وَلَنْ تَرْضي عَنْكَ اليَهُودُ ولَا النّصاري حتّي تَتّبِعَ مِلّتَهُْم..."4 ما بندگان خدا بايد پيرو خط امام باشيم، تعاليم ايشان را از ياد نبريم، از انديشههاي آن حضرت استفاده كنيم و آن را در جان خويش زنده نگاه داريم. نكتؤ دوّم اينكه مسئله بسيار مهمّي وجود دارد و آن عبارت است از يك توصيؤ قرآني "وَ اْعتَصِمُوا بِحَبْلِ اللّهِ جَميعاً وَ لاتَفَرّقُوا" تمامي جوانان امت اسلامي و دولتمردان كشورهاي اسلامي در سراسر جهان لازم است كه به اين نكته توجه داشته باشند تا در برابر استكبار جهاني بايستند تا تار و پود او را از ميان بردارند. خداوند متعال نيز ايمان آورندگان را تنها نميگذارد .حضور: تاريخ معاصر شاهد آن است كه سودان و كلاً شمال آفريقا در برابر استكبار ايستادگي كردهاند و همينطور در برابر اديان و مذاهب انحرافي مانند وهابيّت كه ميخواهد ميان ملّتها تفرقه بيفكند. راز اين امر در چيست؟شيخ حمد النيل: ميدانيد كه سودان يك كشور شبه قاره است به طوري كه مساحت سودان بالغ بر يك ميليون متر مربع ميباشد. چنين كشور پهناوري داراي فرهنگهاي مختلف و اقوام متعددي است. عرب سودان با عرب حجاز فرق ميكند. البته ميان سودان و عربستان از گذشته روابطي لااقل در زمينؤ تجاري وجود داشته است. سودان منابع متعددي دارد اما عمال آمريكا در منطقه به دنبال اين منابع بودهاند. براي مثال استخراج نفت تمامي دستهايي كه براي قرارداد بستن دراز شده است از مراكز آمريكايي ميباشند. سودان داراي نفت است. سودان داراي طلايي است كه جهان را كفايت ميكند اما همؤ اين موارد به واسطؤ عمال آمريكا در منطقه تعطيل شده است تا سودان دولت مسلمان قدرتمندي نشود.اگر سودان امكانات در اختيار داشته باشد خواهد توانست در برابر استكبار جهاني ايستادگي كند. هم اكنون نيز سودان تنها كشور عربي است كه هم به آمريكا هم به غرب و هم به دولتهاي استكباري نه ميگويد اما در مورد افكاري مانند وهابيت بايد بگويم الحمداللّه مردم سودان فطرتاً به پيامبر خدا(ص) و اهل بيت(ع) محبت دارند. با وجود اين محبّت، وهابيت منتشر نخواهد شد. مردم سودان ، مردمي دوستدار واقعي اهل بيت(ع) ميباشند. همانگونه كه ميدانيد مردم سودان از صوفيه هستند و صوفيه در اهل سنت نزديكترين گروهها به اهل بيت(ع) ميباشند. بنابراين وهابيت كاري جز دعوت نميتواند بكند امروز آنچه كه از فعاليت وهابيت در سودان بيشتر است، فعاليت جمعيت ثقلين است كه مذهب اهل بيت(ع) را گسترش ميدهد.جمعيت ثقلين همانگونه كه گفتم داخل فرقؤ قادريه تاسيس شد و اين فرقه در سودان اكثريت را تشكيل ميدهد. اين فعاليت، عناصر وهابيت را محدود ميكند و الحمداللّه با امكانات زيادي هم كه دارند نميتوانند به اهداف پليدشان برسند.حضور: ارزيابي شما از برگزاري كنگرؤ امام خميني و احيأ انديشؤ ديني چيست؟شيخ حمد النيل: واقعاً ما در سودان بطور عام و در جمعيت ثقلين بطور خاص وقتي دعوت كريمانؤ شما را دريافت كرديم بسيار خوشحال شديم و اين به خاطر محبت و توافق روحي و معنوي و شيوؤ ما به امام خميني(قده) ميباشد. به همين دليل به سرعت نسبت به اين دعوت پاسخ مثبت داديم. اين فرصت بسيار مغتنمي است تا مردم از نزديك با انديشههاي امام و مباحثات و خاطرات پيروان خط امام كه از دور و نزديك به اين كنگره آمدند، آشنا شوند. همگي گروه ما به امام و خط امام عشق ميورزند و ما به تمامي بحثها و سخنرانيهاي ايراد شده در كنگره با اهتمام تمام توجه داريم.اين مباحث به راه و سلوك و اخلاق و عرفان امام ميپردازد و تمامي مسلمانان را راهنمايي ميكند. چنين كنگرههايي تكريم امام نيست چرا كه امام همواره نزد خدا محترم بوده است و بالاتر از تكريم الهي، تكريمي نيست او در بهشت در جايگاه صدق نزد مليك مقتدر به سر ميبرد. اين كنگرهبراي ماست تا راه امام را بشناسيم و از انديشههاي او بهرهمند شويم و آنچه را كه براي ما از فرهنگ، انديشه، دين، اخلاق و جهاد براي ما به يادگار گذاشته است بشناسيم. از تمامي برادران دست اندركار كنگره تشكر ميكنيم خداوند به آنها بهترين پاداش را عنايت فرمايد. دو هفتؤ قبل در جمعيت خيريه ثقلين، اجتماعي برپا شد كه دربارؤ تشكيل مركزي به نام مركز فرهنگي امام خميني نظرخواهي به عمل آمد. اين مركز نسبت به نشر فرهنگ و مباحث و كتابها و نامههاي مربوط به امام اهتمام دارد تا جوانان مسلمان با اين مرد بزرگ و خط او و ميراث ارزشمندش آشنا شوند و برآنيم كه امسال اين مركز مبارك را به اذن خدا راه اندازي كنيم.حضور: در كنگره مباحث و مقالات متعددي مطرح شد. به نظر شما مهمترين اين مباحث چه بود و آيا موضوع لازم ديگري وجود دارد كه بايد در اين كنگره مطرح شود؟شيخ حمد النيل: يقيناً هرچه كه مربوط به امام ميشود مهم است چرا كه امام قرآن ناطقي است كه در ميان مردم حركت ميكند بنابراين هرچه كه از امام ميباشد و يا مربوط به امام ميباشد در قلؤ اهميت قرار دارد. تمام مباحث مطرح شده در كنگره بسيار خوب بودند. بايد مباحث مربوط به ولايت فقيه جدي گرفته شود و منتشر شود چرا كه بحثي اساسي و بسيار مهم ميباشد. مطلب دوم اينكه بحث بسيار كم بود. بحث خانم طباطبايي دربارؤ نگرش عرفاني نسبت به امام(ره) در عين كوتاهي بسيار ارزشمند بود. تمامي مباحث مهم بودند .حضور: قيام امام خميني قيامي الهي ـ ارزشي است كه در مباحث كنگره مطرح شد امام تحليلهاي غربي از سوي آمريكا و كشورهاي غربي بر اين مدعاست كه عوامل ايجاد كنندؤ انقلاب به مسائل اقتصادي و اجتماعي بر ميگردد مسائل ديني و الهي تحليل و نظر شما در اين مورد چيست؟شيخ حمد النيل: واقعاً خط امام برگرفته از خط ائمؤ اطهار (ع) ميباشد كه آنان استمرار بخش خط پيامبر(صلوة اللّه و سلامه عليه) بودند. و پيامبر (ص) هنگامي كه براي دعوت الهي برخاست، ساحر ناميدندش. انقلاب نيز از سوي دشمنان چنين توصيف ميشود غرب و آمريكا از روح و معنويت بويي نبردهاند. وضعيت اقتصادي و درآمد در آمريكا بسيار خوب است اما در زمينؤ روحي و معنوي و ارزش روحي و ديني انسان در غرب خبري نيست.اگر به اخبار دقت شود مشاهده ميشود مردي با درجؤ پروفسوري استاد دانشگاه در اين زمينه ميگويد: غرب فاقد روح است. به همين دليل غربيها به انقلاب امام از ديدگاه روحي اخلاقي نمينگرند چرا كه فاقد آن هستند و كسي كه فاقد ارزش است نميتواند آن ارزش را بشناسد. هنگامي كه پيامبر(ص) دعوت خويش را آغاز كرد مشركين چه گفتند؟ گفتند اين رسالت بايد در ميان ما باشد كه ثروتمند هستيم و حسب و نسب و شرف داريم و چگونه اين امر به محمد(ص) يتيم و فقير داده شده است. آنها پيامبر را آنگونه كه خاندان و ياران ايشان ميديدند، نميديدند. آنها با عقل و محبت و روح به پيامبر(ص) مينگريستند. در حاليكه مشركين به پيامبر(ص) نظري سطحي داشتند. اين نشانؤ غرب نسبت به انقلاب اسلامي و به امام ميباشد. امّا امام از جنبؤ اقتصادي و اجتماعي وارد نشد. امام همانگونه كه گفتم راهش برگرفته از ائمؤ اطهار(ع)و جدّش پيامبر اكرم(ص) بود.حضور: فكر ميكنيد در آينده چه خطري انقلاب اسلامي را تهديد ميكند و كلاً چشمانداز آينده را چگونه ميبينيد؟شيخ حمد النيل: پيامبر اكرم(ص) در حديثي راجع به حضرت حجت(عج) ميفرمايند: مُلِئَتِ الارضَ قِسطاً و عدْلاً بَعْدَ ما مُلِئَت ظُلْماً وجوراً( وي زمين را پر از عدالت خواهد كرد هنگامي كه از ظلم و ستم پر شده باشد). ميدانيم كه براي انقلاب امام حجت(عج) انقلابهاي زمينهسازي وجود خواهد داشت كه مهمترين آنها انقلاب اسلامي ايران به رهبري امام عظيم الشان ميباشد. اين انقلاب پربركت راه ظهور نشانههاي اسلام ناب محمدي تحت حكومت حضرت حجت(عج) ميباشد. نيروهاي كفر و ستم و تجاوزگري چارهاي ندارند جز اينكه در متوقف نمودن اينگونه انقلابها تلاش كنند. همانگونه كه گفتم خداوند متعال در قرآن كريم تعهد كرده است كه : "اللّه ولي الذين امنوا... والذين كفروا اوليائُهُم الطاغوت..." حق بالاتر است و بالاتر از آن نيست. خداوند متعال ما را بر آنان پيروز فرمود. هيچ نگراني و ترسي بر اين انقلاب مبارك نيست تا زمان جاري است و تا هنگامي كه خداوند بر امت اسلامي با ظهور حجت(س) منت نهد.حضور: از شركت شما در اين مصاحبه سپاسگزاريم.شيخ حمد النيل: ما نسبت به برادران اسلامي و عقيدتي خود يعني مردم مسلمان ايران شوق ميورزيم. اين ملّت بزرگ را از طريق تبليغات ايرانيان از نويسندگان گرفته تا اهل انديشه و ادب و فرهنگ و شعرا، شناختيم و با آنها مرتبط شديم. مردم ايران حقيقتاً براي مردم سودان دوستداشتني هستند. هنگامي كه ميگوئيم ايران حقيقتاً احساس ميكنيم در سودان هستيم. نميگوئيم وطن دوم ما چرا كه بين ما و شما چنين سخني معنا ندارد ما به واقع در وطن خود هستيم. هيچ مرزي ميان مسلمان با برادر مسلمانش وجود ندارد. مردم ايران مردمي پاك، دقيق، با محبت و مومن هستند. به مردم ايران ميگويم اين حكومت و نظام اسلامي بر شما مبارك باد. نظام بيهمتايي كه براي تمامي جهان اسلام نمونه است. آنچه كه مشاهده ميشود تمامي از تلاش و جهاد حكايت ميكند. با ديدؤ اعجاب به ملّت ايران و نظام ايران به خاطر انتخابات آزادي كه برگزار شد نگريسته ميشود. وجود امام (ره) بر مردم ايران گوارا باد، رهبري آيت اللّه خامنهاي حفظه اللّه بر شما گوارا باد و وجود رهبران و مسئولاني كه نسبت به امور اسلام و مسلمين نه فقط در ايران بلكه در همه جاي جهان اهتمام دارند بر رهبر انقلاب گوارا باد. خداوند همؤ آنها را تاييد و حفظ فرمايد. 1. سورؤ آل عمران، 110 2. سورؤ محمد(ص)، 7 3. سورؤ توبه، 32 4. سورؤ حجر، 9 5. سورؤ بقره، 120