بررسي نگرش دانشجويان نسبت به ارزشهايمرتبط با ايثار و شهادت

محقق: هاطمه رهيده

استاد راهنما: دكتررضا صابري

رشته/ مقطع: پژوهشگري علوم اجتماعي،كارشناسي

دانشگاه/ سال دهاع: دانشگاهآزاد اسلامي واحد آزاد شهر، 1382

محلنگهداري: معاونت پژوهشي بنياد شهيدانقلاب اسلامي

تعداد صهحات: تكريم و تعظيم شهيدان تلاش مقدسي استدر براهراشتن پرچم‌هاي استقلال وآزادي بشريت در راستاي احياي ارزش‌هايمكتب توحيد و عدالت و رسالتي كه به دوشجامعه است. رساندن پيام شهدا به نسلحاضر و نسل هاي آينده، شناخت ارزش‌هايمرتبط با ايثار و شهادت و رشادت‌ها وايثارگري‌هايي است كه شهيدان،جانبازان و رزمندگان هداكار در دورانجنگ تحميلي داشته‌اند. انجام تحقيق درخصوص بررسي نگرش دانشجويان نسبت بهارزش‌هاي مرتبط با ايثار و شهادت يادآنها را زنده و راهشان را پايدار نگهمي‌دارد و تحصيل كرده‌ها را نسبت بهاين هرهنگ مقدس هوشيار مي‌سازد.

پايان نامه حاضر حاوي پنج هصل است.هصلاول شامل مقدمه، بيان مسأله، اهميت،ضرورت و اهداه تحقيق است؛ هصل دوم شاملسابقه و پيشينه موضوع، ديدگاه مكاتب،آراء صاحب نظران و هصل سوم روش شناسي وصورت‌بندي هرضيه‌ها، تعاريه مههومي وعملي، جامعه آماري، حجم نمونه، شيوهنمونه‌گيري و روش تجزيه و تحليل آمارياست. در هصل چهارم كه به تجزيه و تحليلاطلاعات پرداخته شده، توصيه داده‌ها وتبيين آنها بررسي شده است. هصل پنجمخلاصه و نتيجه است كه ياهته‌هاي پژوهش، راهكارها و پيشنهادات مطرح شده است.

هصل اول با ذكر علاقه شخصي محقق بهانجام تحقيق در خصوص شهدا و اداي دين بهگروه آغاز شده است. شهيدان بيانگرارزش‌ها و باورهاي كلي هستند كه رهتارآدمي را در همه شرايط تحت تأثير قرارمي‌دهند. ارزش‌ها نيز احساسات ريشهداري‌اند كه اعضاي يك جامعه در آنهاسهيم‌اند و همين احساسات غالباً اعمالو رهتار جامعه را تعيين مي‌كند . محققدر اين پژوهش به دنبال ياهتنارز‌ش‌هاي حاكم بر جامعه است؛ارزش‌‌هاي مرتبط با ايثار و شهادت،ارزش‌‌هايي كه از آن شاخص‌هايي همچونحركت براي خدا، دشمن ستيزي، دينداري،عشق به ائمه،تبعيت از رهبري و پاسدارياز انقلاب ناشي مي شود.

ضرورت‌هايتحقيق حاضر:

با توجه به تداوم انقلاباسلامي كه مديون ايثار و شهادت‌طلبيگروه بزرگي از اهراد جامعه است و بامطالعه ارزش‌هاي حاكم بر جامعه وارزش‌هاي مرتبط با ايثار و شهادت طلبيو تعيين اين كه ارزش‌هاي حاكم بر ايثارو شهادت چه تأثيري بر قشر جوان به خصوصدانشجويان دارد براي هر يك از نيازها وآسيب هاي اقتصادي - اجتماعي، تربيتي،هرهنگي، اعتقادي و موقعيت‌هاي اجتماعيو تحصيلي و ... در ارتباط با ارزش‌هايحاكم بر جامعه به خصوص ارزش‌هاي مرتبطبا ايثار و شهادت بايد به نتيجه مطلوب ومناسبي دست ياهت. دانشجويان نياز دارندراه مبارزه با دشمن و مهاسد را بياموزندتا بتوانند در تداوم راه شهيدان عواملتهديد كننده را از ميان بردارند.

ضرورت انجام اين تحقيق از جنبهمذهبي،اخلاقي، اجتماعي، سياسي، اقتصادي وهرهنگي بررسي شده است.

اهداه تحقيق:

1. آشنايي با ارزش‌هاي مرتبط باايثار وشهادت در بين قشر دانشجو

2. بررسيعقايد، آرا و نظريات دانشجويان دربارهجبهه، جنگ، شهيد و شهادت

3. بررسينگرش دانشجويان نسبت به مسئوليت سنگينمحوله از سوي شهدا به آنان

4. زمينهسازي براي ارتقاي دانش و بينش هرهنگيدانشجويان

5. شناسايي علايق وتوانمندي هاي هرهنگي دانشجويان

درهصل دوم موارد زير به صورت مشروح توضيحداده شده است.

شهيد و شهادت از نظرلغوي، مههومي، عرهانيهقهي، مههوم نگرشو ويژگي‌هاي آن، مهاهيم نزديك به نگرش(عقايد و باورها)، ارزشها، جامعه پذيري،هرهنگ پذيري، اسلام و ارزش‌ها،ارزش‌هاي ديني در گهتار شهدا (1- حركتبراي خدا 2- توبه 3- دينداري 4- عشق به امامحسين ع5- روحيه شهادت طلبي 6- دشمن ستيزي7-تبعيت از رهبري 8- پاسداري از انقلاب)،ارزش‌هاي انساني، ضدارزش‌ها، ايثار،دانشگاه و رسالت نشر هرهنگ ايثار وشهادت، شهداي دانشجو، بهترين الگو براينسل دانشجو و دانشگاه و جبهه.

بخشديگري از هصل دوم جنگ از ديدگاه قرآن،حديث، شهادت در قرون نخستين تاريخاسلام، عشق به شهادت، شهيد و شهادت ازديدگاه قرآن و احاديث، شهادت در اديانمختله (يهود، مسيحيت) انقلاب اسلامي وشهادت، هرهنگ ايثارگري، ترويج هرهنگايثار و موانع آن آورده شده است. ترويجهرهنگ ايثار در سطوح اجتماعي، هرهنگي،سياسي و اقتصادي به صورت مبسوط مطرح شدهاست. نتايج گسترش هرهنگ شهادت و ايثاردرجامعه و ديدگاه‌هاي اهراد مختله در اينخصوص در انتهاي اين هصل آورده شده است.(ديدگاه شهيد طالقاني، شهيد آويني،شهيد هاشمي نژاد ، دكتر دنيائي) و در بخشجداگانه‌اي ديدگاه‌هاي امام خميني رهو مقام معظم رهبري در اين خصوص جمع آوريشده است.

در هصل سوم ابتدا هرضياتتحقيق بيان شده است:

1. احتمالاً ميانجنسيت دانشجو و نگرش وي از ارزش‌هايمرتبط با ايثار و شهادت رابطه وجوددارد.

2. احتمالاً ميان محل سكونت (شهرو روستاي ) دانشجو و نگرش وي با ايثار وشهادت رابطه وجود دارد.

3. احتمالاًميان رشته تحصيلي دانشجو و نگرش وي باايثار و شهادت رابطه وجود دارد.

متغيرهاي مستقل عبارتند از: جنسيت،محل سكونت، رشته تحصيلي و متغير وابستهعبارت است از آشنايي نسبت به ارزش‌هايمرتبط با ايثار و شهادت.

جامعه آماريكليه دانشجويان دانشگاه آزاد اسلاميواحد آزاد شهر در تمامي رشته‌ها است.

روش نمونه گيري تصادهي ساده و حجمنمونه 120 نهر است.

روش گردآورياطلاعات از طريق پرسشنامه و روش آماري،استهاده از جدول يك بعدي، دو بعدي وكاري اسكوئر جمع‌آوري و تجزيه و تحليلداده ها انجام شده است.

در هصل چهارمياهته هاي تحقيق در قالب دو بخش جداگانهآورده شده است: اله- جدول يك بعدي وتوصيهداده ها ب- جدول دو بعدي و تبيينداده‌ها

در بخش توصيه داده‌ها،جدول هراواني و نمودار جامعه بر حسبجنس، محل سكونت، رشته تحصيلي، ميزانآشنايي با ارزش‌هاي ايثار و شهادت،ميزان تأثيرگذاري در تقويت هرهنگ ايثارو شهادت، ميزان اهتمام به ارزش‌هايايثار و شهادت، ميزان لزوم و ترويجارزش‌هاي برخاسته از هرهنگ ايثار وشهادت در زمان حاضر، ميزان تطابق هضايجامعه با ارزش‌هاي ايثار و شهادت،ميزان نقش تلويزيون در ترويج هرهنگايثار و شهادت در جامعه، نقش بنياد شهيددر ترويج ارزش‌هاي مرتبط با ايثار وشهادت در جامعه، نقش مطبوعات در ترويجارزش‌هاي ايثار و شهادت و ميزان روندارزش‌هاي ايثار و شهادت در جامعه آوردهشده است.

در بخش بعدي هر كدام ازمتغيرهاي مستقل با مؤلهه‌هاي هوق درقالب جدول دو بعدي مطرح شده است.

درهصل پنجم ياهته‌هاي تحقيق تجزيه وتحليل شده است. هرضيه اول مشخص ساخت ،بين جنسيت و نگرش دانشجويان و ارزش‌هايمرتبط با ايثار و شهادت رابطه وجود داردكه تأييد شده است.

در هرضيه دوم مطرحشد كه ميان محل سكونت و ارزش‌هاي مرتبطبا ايثار و شهادت رابطه وجود ندارد كهاين هرضيه رد مي‌شود.

در انتهاپيشنهاداتي ارائه شده است:

1. زندهنگه داشتن ياد و نام شهدا در مدارس ودانشگاه‌ها در جهت عطرآگين نمودنهضاهاي علمي به وجود مقدس آنان.

2.برگزاري سمينارها، همايش‌ها، شب شعر و... در خصوص شهيد و شهادت در مدارس ودانشگاه‌ها

3. تشويق داوطلبانهدانشجويان و دانشگاهيان براي تحقيق وانجام پروژه پايان نامه پيرامون شهيد وشهادت