به آنهايي كه از آزادي مي ترسند

نويسنده: نصر حامد ابوزيد

در جامعه ما دانشگاه نقطه آغاز و پايان عقلانيت ، آزادي ،سياست و روشنگري به حساب مي آيد. اصول فوق ، در حاشيه دانشگاه و در محدوده كرسي هاي درس باقي مانده و از آن فراتر نمي رود. در نتيجه جايگاهي معكوس و ناموزون از آزادي ، عقلانيت و روشنگري در اجتماع و در زندگي روزمره در عرصه هاي اقتصادي ، سياسي و علمي انعكاس مي يابد. سپس بر بستر اين وضعيت دگرگونه و ناهمگون ،اداره امور و هدايت جامعه بر پايه و اساس غير علمي قالب مي گيرد. اين خود زاويه ديدي مي شود كه بر مبناي آن ، به تعيين زير ساختها و ساز و كارهاي جامعه و نثبيت امور و جهت بخشي به منابع و امكانات موجود در جامعه پرداخته مي شود. در چنين شرايط و وضعيت مامتعادل و درهم ريخته اي ، نه تنها امكان ورود به اقتصاد بازار به طريق قانونمند و برنامه ريزي علمي وجود ندارد، بلكه تمامي اين تحركات در مسيري غير قانوني و در محيطي آشفته و مبهم شكل خواهد گرفت . چرا كه اساسا اقتصاد بازار جزيي از انديشه آزادي به حساب مي آيد . در اقتصاد بازار تنها شهروند آزاد و برخوردار از حقوق روشن ، توانمندي ايفاي نقش را دارد. لازمه نيل به چنين موقعيتي آموزش هاي آزاد و بدون محدوديت است . در صورت نبود آموزشهاي پايه اي ضروري امكان حصول به آن شرايط غير ممكن خواهد بود . از سويي ديگر اداره زندگي از طريق مصرف محض ، اساساً در خود نيازي به آموزش نمي بيند..

افرادي كه از آزادي مي هراسند ، براي مقابله با آن در پشت سر مسائلي چون امنيت اجتماعي سنگر مي گيرند و آن را دستاويز خود قرار مي دهند. آنان براي تهديد آزادي در دانشگاهها به مساله عدم استعداد ذهني و عقلي دانشجويان و پايين بودن سطح فكري آنها تكيه مي كنند.

تمامي موانعي را كه صاحبان قدرت ضد آزادي به وجود مي آورند. باعث آن مي گردد تا ما موفق به عبور از مشكلات كنوني نشويم و همچنان در جا بزنيم . گذر از اين وضعيت ما را با معضلات متعددي مواجه خواهد ساخت و بهاي آن نيز بايد پرداخت گردد.

همانگونه كه براي ورود به اقتصاد بازار متحمل زيان هايي مي شويم تا بتوانيم بحران اقتصادي را پشت سر خود بگذاريم ، براي كسب آزادي نيز امكان مواجهه با بي نظمي هايي وجود دارد البته مي بايست اين موضوع را يادآوري نمود كه مشكلاتي كه در عرصه آزادي رخ مي دهد، در مقايسه بسيار كمتر از زيان هاي اقتصاد بازار خواهد بود. در نتيجه چرا ما اقتصاد بازار را مي پذيريم اما بر سر راه آزادي مانع تراشي مي كنيم و اساس آن را نفي مي نماييم ؟ ما به آناني كه از آزادي مي ترسند و با آن به ستيز و ضديت مي پردازد، مي گوييم كه بايد از تشويق به سكون و ايستادن دانشجويان و توده هاي مردم و انديشمندان و ذهن هاي مبتكر و آفريننده دست برداشت و اجازه داد تا هر نوري به تابيدن درآيد. و هر گلي از نو شكفته شود ، زيرا نور به چشمان سالم ضرر نمي رساند ، اين تنها چشم هاي ضعيف هستند كه از نظر بينايي و بصيرت ناتوانند و از ديدن نور، چشم هايشان خيره مي گردد. اينان در واقع دشمنان آزادي و بصيرت اند