پديدآورنده:محمد حسين فلاح زاده، س9 ـ خوردن نعنا و ساير سبزيهاى خوشبو در حال احرام چه حكمى دارد؟ * آيت الله فاضل لنكرانى: احتياطاً جايز نيست. * آيت الله شيخ جواد تبريزى: بسمه تعالى، مانعى ندارد و احتياط مستحب آن است كه آن را نبويد، والله العالم. * آيت الله صافى گلپايگانى: بنابر احتياط از خوردن نعنا وسبزيهاى خوشبو اجتناب شود. والله العالم. * آيت الله سيستانى: جايز است ولى به احتياط واجب بايد در وقت خوردن از بوييدن آنها خوددارى نمايد. * آيت الله يوسف صانعى: از خوردن سبزيهاى خوشبو بايد اجتناب كرد كما اين كه از بوييدن آنها و يا گلها هم اجتناب لازم است مگر بعضى از انواع آنها كه صحرايى است مثل بومادران و غيره. * آيت الله نورى همدانى: بسمه تعالى، جايز نيست. * س10 ـ شخصى در ميقات براى عمره تمتع محرم شده است و پس از احرام و قبل از ساير اعمال دستگير و زندانى شده و پس از گذشت ايام تشريق او را آزاد كردهاند، ولى در زمان صدّ، به وظيفه مصدود عمل نكرده، حال يا جاهل به مسأله بوده يا نمىتوانسته عمل كند، ولى اكنون مىتواند عمره مفرده انجام دهد، وظيفه او براى خروج از احرام چيست، و در صورتى كه نتواند عمره مفرده انجام دهد، تكليفش چيست؟ * آيت الله صافى گلپايگانى: شخص مذكور اگر قدرت بر اعمال عمره مفرده دارد بايد با اعمال عمره مفرده از احرام خارج شود و اگر از انجام عمره مفرده نيز ممنوع است به وظيفه مصدود عمل كند. والله العالم. * آيت الله سيستانى: به احتياط واجب از احرام خارج نمىشود مگر اين كه هدى تهيه و ذبح يا نحر كند و به احتياط واجب حلق يا تقصير نيز لازم است و اگر متمكن از هدى نباشد ده روز روزه بگيرد. * آيت الله فاضل لنكرانى: چنانچه مىتواند عمره مفرده انجام دهد بايد با انجام عمره مفرده از احرام خارج شود. و احتياط آن است كه قصد عدول به عمره مفرده كند. و چنانچه نتواند عمره مفرده انجام دهد. اگر علت آن مريضى باشد بايد او را طواف و سعى دهند. و اگر ممكن نشد بايد براى طواف و سعى نايب بگيرد و از احرام خارج شود. و اگر علت آن اين باشد كه او را از مكه اخراج كردهاند و نمىتواند برگردد حكم محصور را دارد. * آيت الله شيخ جواد تبريزى: بسمه تعالى، چنانچه متمكن است بنابر احتياط بين وظيفه مصدود و اتيان به عمره مفرده جمع نمايد، والله العالم. * آيت الله يوسف صانعى: با قدرت بر انجام عمره مفرده، بايد عمره مفرده را انجام دهد و از احرام بيرون مىآيد و هر چند نيت عمره تمتع داشته امّا بخاطر عدم قدرت بر آن مبدل به مفرده مىگردد و اگر نمىگذارند به مكه بيايد و عمره بياورد بايد به وظيفه مصدود عمل كند. * آيت الله نورى همدانى: بسمه تعالى، اگر نتواند عمره مفرده انجام دهد لازم است به وظيفه مصدود عمل نمايد. * س11 ـ شخصى اعمال عمره تمتّع را به پايان برده و اكنون نمىتواند حج تمتع بجا آورد، مثلا براى خدمت به حجاج از سوى سازمان حج و زيارت به حج آمده و اكنون سازمان مذكور او را مأمور كرده كه در ايام تشريق در مكه بماند، وظيفهاش چيست؟ * آيت الله فاضل لنكرانى: فعلا محل است و تكليفى ندارد و به مأموريت خود ادامه دهد. * آيت الله صافى گلپايگانى: در فرض سؤال، در حج تمتع واجب (حجة الاسلام، حج واجب به نذر و غيره) ترك حج تمتع جائز نيست، و در حج تمتع مستحبى نيز با عدم ضرورت عرفى يا شرعى احتياط واجب انجام حج تمتّع است. والله العالم. * آيت الله سيستانى: به احتياط واجب آن را عمره مفرده قرار دهد و طواف نساء بجاى آورد. * آيت الله شيخ جواد تبريزى: بسمه تعالى، چنانچه كسى مضطر به ترك حج تمتع بشود احتياط آنست كه عمره تمتع را عمره مفرده قرار داده و براى آن طواف نساء بجا آورد ولى مجرد منع ديگران محقق اضطرار نيست، والله العالم. * آيت الله نورى همدانى: بسمه تعالى، اگر حجّ بر آن شخص واجب بوده است و به قصد اداى حج واجب عمره تمتّع را انجام داده و اكنون قدرت اداى حج را ندارد اين عمره تمتّع از عمره تمتّعى كه جزء حج است كفايت نمىكند و لازم است بعداً عمره تمتع و حج تمتّع را باهم در يك سال انجام بدهد و اگر از باب استحباب مىخواسته است حج تمتّع انجام بدهد و مضطر به ترك حج شده است اشكال ندارد. * آيت الله يوسف صانعى: اگر براى حج تمتع محرم نشده، عمره تمتع او مجزى از تمتع نمىباشد و به خاطر بيرون آمدن از عمره مفرده هم محل گشته و اگر محرم شده براى حج، به وظيفه معذورين نسبت به اعمالى كه نمىتواند انجام دهد عمل نمايد. * س12 ـ آوردن خاك، ريگ و سنگ از عرفات، مشعرالحرام، منا، صفا، مروه يا منطقه حرم چه حكمى دارد؟ و چنانچه عمداً يا جهلا آورده باشد، برگرداندن آن واجب است يا نه؟ * آيت الله شيخ جواد تبريزى: بسمه تعالى، برداشتن خاك و ريگ و سنگ از آنچه نام برده شده مانعى ندارد بلى اگر در مسجد الحرام و مسجد خيف و يا ساير مساجد فرض شود، جايز نيست و برگرداندن آن لازم است، والله العالم. * آيت الله فاضل لنكرانى: از صفا و مروه جايز نيست. و از غير آندو مانعى ندارد. و در هر صورت برگرداندن لازم نيست. ولى بطور كلى لازم است مؤمنين از اين قبيل اعمال پرهيز كنند. * آيت الله سيستانى: اشكال ندارد و برگرداندن واجب نيست. * آيت الله يوسف صانعى: از صفا و مروه جايز نيست و نبايد از بقيّه مشاعر; مانند مشعر الحرام و عرفات و منا هم بياورند بلكه احتياط در ترك آن است و مشاعر براى عبادات خاصّه قرار داده شده و آوردن افراد از سنگ و خاك آنها ممكن است مستلزم تغييرى در آن و يا از بين رفتن علائم و حدود آن گردد و بايد در برگرداندن آنها هم در حدّ قدرت اهتمام ورزد. * آيت الله صافى گلپايگانى: بنابر احتياط از آوردن خاك و ريگ حرم خوددارى شود واگر آورده در صورت تمكن به حرم برگرداند. والله العالم. * آيت الله نورى همدانى: بسمه تعالى، از عرفات و مشعر الحرام اشكال ندارد ولى از صفا و مروه اشكال دارد و بايد برگرداند. * س13 ـ شخصى كه كودك را در بغل گرفته و طواف مىدهد، آيا بايد شانه چپ كودك نيز به طرف كعبه باشد؟ * آيت الله سيستانى: بايد تا حدّ امكان سعى كند طورى او را طواف دهد كه عرفاً طرف چپ او به طرف كعبه باشد. * آيت الله فاضل لنكرانى: بلى بايد تمام شرايط در كودك نيز رعايت شود. * آيت الله صافى گلپايگانى: بنابر احتياط شانه چپ كودك نيز به طرف بيت باشد. والله العالم. * آيت الله شيخ جواد تبريزى: بسمه تعالى، لزومى ندارد، والله العالم. * آيت الله نورى همدانى: بسمه تعالى، بلى لازم است. * آيت الله يوسف صانعى: آرى، مانند طواف بزرگسالان بايد انجام بگيرد. * س14 ـ كودكى را كه محرم كردهاند و طواف مىدهند، آيا طهارت بدن و لباس كودك در حال طواف لازم است، و چنانچه قبل از طواف او را تطهير كنند براى يك طواف كافى است و وارسى بين طواف لازم نيست. * آيت الله صافى گلپايگانى: بايد شرايط طواف و نماز در طفل نيز مراعات شود و در صورت غير مميّز بودن طفل، در صورت امكان او را وضو دهند لباس و بدن او را تطهير كنند و در صورت شك در عارض شدن حدث و خبث وارسى لازم نيست و حكم طهارت باقى است. والله العالم. * آيت الله شيخ جواد تبريزى: بسمه تعالى، آن مقدار كه بتوانند بنابر احتياط رعايت طهارت او را بكنند ولى وارسى لازم نيست، والله العالم. * آيت الله فاضل لنكرانى: بلى لازم است. و وارسى در بين طواف لازم نيست. ولى اگر متوجه شدند كه لباس و بدن او نجس شده، احتياط اين است كه آنها را تطهير كنند. * آيت الله سيستانى: رعايت طهارت بدن و لباسِ او لازم نيست. * آيت الله يوسف صانعى: شرايطى كه در طواف بزرگسالان معتبر است در طواف كودك هم معتبر است مانند اين كه همه شرايط نماز واجب در نماز مستحب هم معتبر است و تطهير قبلى كافى است و تفحّص و تفتيش لازم نمىباشد و يقين و اطمينان با شك شكسته نمىشود. * آيت الله نورى همدانى: بسمه تعالى، بلى لازم است و براى يك طواف كافى است، و وارسى لازم نيست. * س15 خواهشمند است بفرماييد آيا زائران ايرانى بيت الله الحرام در موسم حج و ياعمره مىتوانند از ميقات حديبيّه محرم شوند؟ و آيا حديبيّه نيز مانند ساير مواقيت از قبيل ميقات شجره و جحفه مىباشد يا خير؟ * آيت الله فاضل لنكرانى: بسمه تعالى، ميقات عمره تمتع يكى از مواقيت پنجگانه معروفه است كه در مسأله 98 تا 107 مناسك حج بيان شده است. و در صورت عدم عبور از آنها، لازم است از محاذى يكى از آنها محرم شود. لذا كسانى كه براى حج تمتع از جده به مكه مىروند. بايد به جحفه يا يكى از مواقيت معروفه ديگر بروند و از آنجا محرم شوند و الاّ از محاذى يكى از آنها محرم بشوند. و در غير اين صورت احرام عمره تمتع صحيح نيست. ولى ميقات براى احرام عمره مفرده علاوه بر مواقيت پنجگانه معروفه ادنى الحل نيز مىباشد امّا فضل اين است كه در حديبيّه يا جعرانه يا تنعيم محرم شوند. بلى اگر كسى براى عمره مفرده از يكى از مواقيت پنجگانه با تمكن از احرام، بدون احرام عبور كند مرتكب معصيت شده است ولى احرامش از حديبيه يا جعرانه يا تنعيم صحيح است. بنابراين كسانى كه از جده براى عمره مفرده به مكه مىروند مىتوانند از حديبيّه يا جعرانه يا تنعيم محرم شوند و معصيتى نيز مرتكب نشدهاند چون از مواقيت پنجگانه عبور نكردهاند. * آيت الله مكارم شيرازى: بسمه تعالى: 1ـ حديبيه ميقات عمره مفرده است (نه ميقات عمره تمتع) براى كسانى كه از جده به سوى مكه مىآيند 2ـ از جواب بالا معلوم شد. * آيت الله صافى گلپايگانى: بسم الله الرحمن الرحيم، حجاج ايرانى براى انجام عمره تمتع بايد از يكى از مواقيت پنجگانه معروفه محرم شوند مانند مسجد شجره و جحفه و از حديبيّه مجزى نيست و همينطور براى عمره مفرده، لكن در عمره مفرده اگر عصياناً از ميقات عبور كرده و از حديبيّه محرم شود عمره صحيح است و چيزى بر او نيست. و الله العالم 5 رجب المرجب 1417ه. * آيت الله غروى تبريزى: بسمه تعالى، كسانيكه از شهر مكه مكرمه محرم به عمره مفرده مىشوند حديبيّه مانند جعرانه و تنعيم ميقات محسوب مىشود. و الله العالم. * آيت الله سيستانى: بسمه تعالى، حديبيّه مانند تنعيم ميقات عمره مفرده است براى كسانى كه داخل مكّه هستند چه اهل مكه باشند و چه حاجيانى كه پس از اعمال حج مىخواهند عمره مفرده انجام دهند. * آيت الله نورى همدانى: بسمه تعالى، پس از سلام، كسانى كه از جدّه به مكّه مىروند لازم است كه به جحفه بروند و از آنجا محرم شوند و افرادى كه از مدينه به مكه مىروند بايد از مسجد شجره محرم شوند. و در اين حكم فرقى بين اين كه قصد عمره تمتع و انجام حجّ تمتع داشته باشد يا قصد عمره مفرده داشته باشد نيست. بلى كسيكه در مكه است و مىخواهد عمره مفرده انجام دهد مىتواند به حديبيه برود و از آنجا محرم شود. 6/9/1375 * آيت الله يوسف صانعى: احرام از مثل حديبيه و جعرانه كه از حدود حرم و ادنى الحل مىباشد براى زائرانى كه حج تمتع مىآورند در صورتى جائز و صحيح است كه به يكى از مواقيت يا محاذى آنها نرسند و يا شك در محاذات داشته باشند (مانند آن عدّه از ايرانيان كه از جده به مكه مىروند و محاذى بودن بودن جدّه مشكوك است) كما اينكه احرام از جده بانذر هم نيز باعث صحّت حج و احرام مىباشند. * آيت الله شيخ جواد تبريزى: بسمه تعالى، چنانچه متمكن است بنابر احتياط بين وظيفه مصدود و اتيان به عمره مفرده جمع نمايد، والله العالم. * آيت الله مكارم شيرازى: بسمه تعالى: 1ـ حديبيه ميقات عمره مفرده است (نه ميقات عمره تمتع) براى كسانى كه از جده به سوى مكه مىآيند 2ـ از جواب بالا معلوم شد. * آيت الله يوسف صانعى: احرام از مثل حديبيه و جعرانه كه از حدود حرم و ادنى الحل مىباشد براى زائرانى كه حج تمتع مىآورند در صورتى جايز و صحيح است كه به يكى از مواقيت يا محاذى آنها نرسند و يا شك در محاذات داشته باشند (مانند آن عدّه از ايرانيان كه از جده به مكه مىروند و محاذى بودن جدّه مشكوك است) كما اينكه احرام از جده بانذر هم باعث صحّت حج و احرام مىباشد.