طبق آمار غير رسمى، تعداد 000/150/1 مهاجر مسلمان داراى اقامت قانونى در ايتاليا بوده، حدود 000/500 نفر مسلمان نيز بهطور غير قانونى در ايتاليا اقامت دارند. شمار ايتالياييهايى كه به آئين مقدس اسلام مشرف شدهاند، نزديك به 000/40 نفر مىباشد. مهمترين سازمانها و تشكلهاى اسلامى موجود در ايتاليا بهشرح زير مىباشند:
1- اتحاديه جوامع و سازمانهاى اسلامى
اين اتحاديه در سال 1990 تاسيس گرديد و نزديك به 117 انجمن و مركز اسلامى موجود در ايتاليا را تحت پوشش دارد. همچنين 350 نمازخانه موجود در ايتاليا وابسته به اين اتحاديه مىباشند. شايان ذكر است كه در سال 1984 تعداد نمازخانههاى مسلمانان از 12 نمازخانه تجاوز نمىكرد. اين اتحاديه اقدام به تهيه يك پيش نويس قرارداد براى امضا با دولت ايتاليا و رسميتيافتن جامعه مسلمانان در ايتاليا نموده است.
2- مركز اسلامى - فرهنگى ايتاليا
اين مركز در سال 1996 توسط نمايندگان سفارتخانههاى كشورهاى اسلامى تاسيس شد و مبتكر احداث مسجد بزرگ رم بوده است. اين مسجد كه بزرگترين مسجد در اروپا بهحساب مىآيد، در 1995 افتتاح شد و هزينه بناى آن به يكصد ميليارد لير بالغ گرديد كه بخش اعظم آن را عربستان سعودى تامين كرده است. جمهورى اسلامى ايران درپرداخت هزينه آن مشاركت نداشت.
3- اتحاديه اسلامى جهانى ايتاليا
اين ارگان در واقع شبكه ايتاليايى تشكل رابطةالاسلامى بهحساب مىآيد كه در سال 1997 تاسيس شد و مقرش در محل ساختمان مسجد بزرگ رم قرار دارد. عمر كاميليتى ، ايتاليايىالاصل مسلمان شده كه يكى از مسؤولان تشكل رابطةالاسلامى مىباشد، در مصاحبهاى با روزنامه اونيره اظهار داشت: هدف از تاسيس رابطةالاسلامى، ترويج اسلام واقعى، يعنى اسلام معتدل و صلحطلب و حمايت از همه مسلمانان جهان مىباشد.
4- مؤسسه فرهنگى - اسلامى ميلان
مشهور است كه اين مؤسسه نماينده جناح اسلام افراطى و بنيادگرايان اسلامى است. دهها مركز اسلامى وابسته به اين مؤسسه مىباشند.
5- جامعه مذهبى - اسلامى ايتاليا، ( Coreis )
اكثريت اعضاى اين تشكل را ايتاليايىالاصلهايى تشكيل مىدهند كه به اسلام پيوستهاند. گفته مىشود اعضاى آن اغلب گرايشهاى صوفيانه دارند. رهبر معنوى آنان، شيخ عبدالوحيد پالاويچينى نام دارد.
6- گروه دعوت انسانى بينالمللى
7- انجمن امداد اسلامى
اين دو تشكل انجمنهاى انساندوستانه و الهام گرفته از اسلام هستند كه عمدتا در زمينههاى كمكرسانى به آوارگان، بخصوص مردم كوزوو و بوسنى و هرزگوين و در كنار آن، كمك به نيازمندان و مشاركت و حمايت از طرحهاى توسعه در كشورهاى ضعيف جهان تلاش مىكنند.
شبكه ايتاليايى رابطةالاسلامية
شبكه ايتاليايى رابطةالاسلامية كه از سوى عربستان تاسيس گرديده و پشتيبانى مىشود، در محل مسجد رم مستقر است. اين مسجد بزرگترين مسجد اروپا به حساب مىآيد. يك مسلمان ايتاليايىالاصل بهنام عمر كاميليتى كه يكى از مسؤولان رابطةالاسلامية مىباشد، در م صاحبهاى با روزنامه اونيره، هدف از تشكيل اين شبكه را تبليغ و ترويج اسلام واقعى، يعنى معتدل و صلح طلب و حمايت از همه مسلمانان جهان ذكر كرد. ماريو شلايه، سفير اسبق ايتاليا در عربستان كه از 1987 به اسلام پيوسته و اكنون معاون شبكه ايتاليايى رابطةالاسلامية مىباشد نيز در مصاحبهاى اظهار داشت: اين شبكه پيشرفتهترين وسايل ارتباطات را در اختيار دارد . با هدف اطلاعرسانى و ارائه كمكهاى گوناگون به مسلمانان، بويژه آموزش نحوه ديالوگ و فن گفت و گوى دينى با نهادهاى ايتاليايى و رسانههاى گروهى تاسيس شده است و چنانچه احيانا مشكلاتى ميان جامعه مسلمانان و مقامات محلى ايتاليا بوجود آيد، براى حل و فصل آن تلاش مىكند. نمونه آن، حل اختلافاتى بود كه اخيرا ميان جامعه مسلمانان شهر وارزه، ( Varese ) و شهردارى بوجود آمده بود و شهردارى حكم تعطيلى مسجد مسلمانان را صادر كرده بود كه با تلاش شبكه ايتاليايى رابطةالاسلامية، اين مشكل حل و فصل گرديد. ماريو شلايه همچنين اظهار داشت كه در تلاش هستيم تا بزودى «شوراى اسلامى ايتاليا» را بهعنوان يك تشكل واحد و نماينده مسلمانان ايتاليا رسما به ثبتبرسانيم. شلايه افزود: در شوراى اسلامى ايتاليا، تاكنون نمايندگان اتحاديه اسلامى جهانى ايتاليا، اتحاديه جوامع و سازمانهاى اسلامى ايتاليا، اتحاديه دانشجويان مسلمان و جامعه مذهبى ايتاليا حضور يافتهاند و ما اميدواريم نمايندگان جوامع شيعه نيز به اين شورا بپيوندند. قرار استبزودى شوراى مزبور براى امضاى قرارداد با دولت ايتاليا وارد مذاكره شود و سپس به ثبت رسيده و رسميتيابد. برابر قوانين ايتاليا، نمايندگان جوامع اقليت طرف مذاكره با دولت ايتاليا، جهت امضاى قرارداد، بايد ايتاليايى الاصل و تبعه ايتاليا باشند. خواستههاى شوراى مذكور به نمايندگى از مسلمانان از دولت ايتاليا عبارتند از: - تدريس تعليمات اسلامى در مدارس به فرزندان مسلمان - ايجاد يك سرپرستى مذهبى براى زندانيان و بيماران مسلمان در بيمارستانها براى نظارت در امر غذا و شؤونات اسلامى - احترام به مقررات اسلامى در باره خوراكها در اماكن غذاخورى - اختصاص مكانهاى خاص بهعنوان قبرستان براى مسلمانان - امكان غيبت از كار و مدارس براى مسلمانان در روزهاى تعطيلى اسلامى و نيز شركت در نماز جمعه و جبران آن در ايام ديگر
پراكندگى مراكز اسلامى در ايتاليا
در ايتاليا بنا به آمار منتشره، تعداد 17 مركز اسلامى و انجمن كوچك و ريز و درشت اسلامى فعاليت دارند كه اتحاديه جوامع و سازمانهاى اسلامى نزديك به 85 درصد آن را دربرمىگيرد. پراكندگى جوامع اسلامى مهم در استانهاى مختلف ايتاليا بهشرح زير مىباشد: استان پيه مونته 17انجمن ليگوريا 7 لمبارديا 18 ترنيتى 4 ونتو 14 فيو فرى يولى 3 اميليا 14 توسكانا 7 اومبريا 3 ماركه 2 ابروتزو 2 لاتزيو (رم) 7 كامپانيا 9 سيسيل 8 طبق همين آمار، در كل ايتاليا تعداد 350 نمازخانه داير است.
منبع:
سفارت ج. ا. ا واتيكان، به نقل از روزنامه اونيره 17/3/1999