لطفا منتظر باشید ...
پايه گذاران (1)
سابقه مكتب تفكيك
1-1- در ميان مكتبهاي فكري و در كتب ملل و نحل و فرقه‌هاي مذهبي، اصطلاحي به عنوان «مكتب تفكيك» ديده نمي‌شود، ولي اگر از ويژگيهاي اين جريان فكري و خصوصيات كساني كه آن را به وجود آورده‌اند صرف نظر كنيم و تنها به مفاد و محتواي كلّي و اصلي آن توجه نماييم خواهيم ديد كه نه تنها جديد و بي‌سابقه نيست بلكه از قديمي‌ترين جريانهاي فكري در جهان اسلام شناخته مي‌شود. زيرا آنچه در اين جريان فكري به طور عام و كلّي مطرح مي‌شود اين است كه بين حقايق ديني كه از طريق وحي الهي نازل مي‌شود با آنچه محصول انديشه‌ي بشري به شمار مي‌آيد تفاوت و تفكيك قائل شويم و آنها را با يكديگر مخلوط نسازيم. كمتر كسي را مي‌شناسيم كه با خلط و درهم‌آميختن ميان تعليمات پيغمبران و علوم بشري نظر مساعد و موافق داشته باشد. به اين ترتيب تفكيك، به معني جداكردن ميان وحي الهي و دانشهاي بشري باشد مورد انكار هيچ‌يك از انديشمندان اسلامي نبوده و از قرو ن اوليه‌ي اسلام نيز مورد توجه قرارگرفته است. با اين همه عنوان «مكتب تفكيك» با يك سلسله ويژگيها و خصوصياتي كه به طرز تفكر و نوع انديشه‌ي طرافداران آن مربوط مي‌گردد بسيار جديد و كم‌سابقه است. چيزي حدود نيم قرن است كه اين جريان فكري در خراسان به منصّه‌ي بروز و ظهور رسيده و به تدريج طرفداران بيشتري پيدا كرده است. در ميان كساني كه به اين جريان اظهارعلاقه مي‌كنند عنوان « مكتب تفكيك » كم و بيش مطرح مي‌گشت و از خلال سخنان آنان اين زمزمه به گوش مي‌رسيد. آثار مشهور مكتب تفكيك
1-2- در سالهاي اخير به وسيله‌ي علماي مكتب چند كتاب انتشار يافته كه بسياري از اين مسائل در آنها مورد بحث و بررسي قرار گرفته است. فتوكپي تعدادي از اوراق و جزوه‌ها نيز در دست است كه نسخه‌ي اصل آن به خط برخي از علماي معروف اين مكتب تحرير يافته و برخي از اين گونه مسائل در آن مطرح شده است. كتاب بيان الفرقان مرحوم حاج شيخ مجتبي قزويني ازجمله كتابهاي مهم و معتبري است كه خطوط اصلي اين جريان فكري در آن انعكاس يافته است. كتاب ديگري تحت عنوان تنبيهات حول‌المبدأ و المعاد به قلم آيت‌اللّه ميرزا حسنعلي مرواريد نوشته شده كه در آن نيز مسائل مخصوص مكتب تفكيك مطرح گشته است. كتاب ديگري كه در اين زمينه داراي اهميّت است كتاب توحيد الاماميه آيت‌اللّه شيخ محمد باقر ملكي ميانجي را بايد نام برد كه در اين كتاب نيز مسائل مخصوص مكتب تفكيك مورد بررسي قرار گرفته است. البته كتاب مكتب تفكيك محمدرضا حكيمي از جهت تنوع مطالب و اسلوب نگارش با ساير كتابهايي كه در اين باب نوشته شده تفاوت دارد به اين ترتيب منابع تحقيق و دسترسي به انديشه‌هاي اصحاب تفكيك به هيچ وجه اندك نيست. نويسندگان كتابهايي كه در اينجا ذكر شد يا به طورمستقيم و بدون‌واسطه از شاگردان مرحوم ميرزا مهدي اصفهاني بوده‌اند و يا اينكه با واسطه از شاگردان و علاقه‌مندان وي محسوب مي‌شوند. چهره‌هاي اين مكتب را به روايت استاد ديناني باز مي‌شناسيم. 1. در تحرير اين بخشها از آثار استاد گرانقدر دكترت دينايي استفاده شده است.
