اين روزها در رسانه هاي خبري و سيستم قضايي انگليس چالش جديدي در زمينه مسئله حجاب اسلامي زنان مقيم اين كشور ايجاد شده است. يك دادگاه در انگليس در حكمي كه گفته مي شود، ممكن است به يك رويه قضايي در اين كشور تبديل شود، دختران دانش آموز مسلماني را از پوشيدن يك نوع لباس سنتي اسلامي در مدرسه محروم كرد. پرونده «شبينه بيگم» كه سال 2002 ميلادي از دبيرستاني در منطقه «لوتون» انگليس به خاطر پوشش بلند سنتي اسلامي (جلباب) اخراج شده بود، ماه پيش در دادگاه مطرح شد. اين دادگاه راي خود را منتشر و اعلام كرد كه بيگم بايد از مقررات مدرسه تبعيت كرده و از لباس فرم خاص مسلمانان كه توسط مسئولان مدرسه در نظر گرفته شده، استفاده كند. زماني كه دانش آموزان دختر مدارس دولتي در فرانسه با تصويب زنان معلم و شاغل در آلمان از اين جهت دچار مشكل و محدوديت شدند، بسياري بر اين عقيده بوده و هستند كه اين موارد، سياست هاي داخلي و غيرهماهنگ بوده و اتحاديه اروپا به طور يكپارچه و از پيش شده به مخالفت با پوشش اسلامي زنان مسلما برنخاسته است. در اوج بحران هاي ناشي از حجاب اسلامي زنان در ديگر كشورهاي اروپايي، مسئولان دولتي و چندين نهاد مدني در انگليس از جمله شخص «توني بلر» نخست وزير، از تفاوت هاي سياست گذاري در انگليس با برخي از كشورهاي اروپايي، رواداري سياسي و تحمل و احترام نسبت به تفاوت هاي فرهنگي و اعتقادي شهروندان سخن گفتند. بلر در آن زمان تصريح كرد كه حجاب زنان مسلمان در انگليس نه تنها امري مذموم نيست، بلكه نشانگر مشاركت سالم همه اقليت هاي قومي و ديني در اين كشور به شمار مي رود. با اين حال چالش يك دختر دانش آموز مسلمان با مسئولان مدرسه بر سر لباس سنتي، موضوع حجاب در انگليس را دوباره به نقل محافل و صفحه نخست روزنامه هاي انگليسي كشانده است. وكلاي مدير مدرسه در دادگاه مدعي شده بودند، استفاده بيگم از پوشش سنتي اسلامي، سبب ايجاد تفرقه در ميان دانش آموزان شده و خطراتي را در پي خواهد داشت. در حالي كه دختر مسلمان بر پوشيدن نوعي پيراهن بلند و همرنگ با لباس فرم مدرسه اصرار داشت، مسئولان مدرسه از وي خواسته بودند، از لباس هاي فرم مدرسه استفاده كرده و يا برابر آنچه كه «عرف اسلامي» خواندند تن به پوشيدن «بلوز و شلوار» دهد. مسئولان مدرسه در پي اصرار دختر مسلمان بر حفظ پوشش سنتي خود، در نامه اي از وي خواسته بودند ديگر در سر كلاس حاضر نشود. شبينه از آن پس خانه نشين شد و ترك تحصيل كرد و از اخذ مدرك ديپلم براي ادامه تحصيل بازماند. وكيل اين دختر مسلمان در نشست ماه پيش دادگاه مسئولان مدرسه را متهم كرد كه با نقض حق برخورداري شبينه از تحصيل و آزادي انتخاب مذهب، وي را مجبور به خانه نشيني كرده و از ادامه تحصيل محروم كرده اند. خانم «اسپينسر» وكيل شبينه به قاضي دادگاه گفته بود كه اقدام دادگاه گفته بود كه اقدام مسئولان مدرسه برخلاف مقررات وزارت آموزش و پرورش انگليس و كنوانسيون حقوق بشر اروپايي بوده است. اعلام حكم دادگاه عليه شبينه موجب شد تا بحث حجاب دختران مسلمان به موضوع داغي در محافل اسلامي از يك سو و رسانه هاي انگليس از سوي ديگر بدل شود. «شوراي مسلمانان بريتانيا» با انتشار بيانيه اي ضمن ابراز ناراحتي از اين راي و ناعادلانه خواندن آن، نسبت به تبعات احتمالي مختلف اين حكم هشدار داد. «كميسيون حقوق بشر اسلامي انگليس» نيز در بيانيه خود نسبت به اعمال تبعيض در مورد دختران مسلمان در مقابل پيروان ديگر اديان در مدارس انگليس اعتراض كرد و اين مسئله را گامي ديگر در گسترش «اسلام هراسي» در اين كشور ارزيابي كرد. به نوشته هفته نامه «مسلم نيوز»، اكنون مسئله تعرض به زنان مسلمان در معابر عمومي انگليس به يك معضل عادي و روزمره مبدل شده و در كمتر موردي به تنبيه قضايي فرد خاطي ختم شده است. از سوي ديگر، چند روزنامه دست راستي همچون «ديلي تلگراف»، «ديلي ميل» و «ديلي اكسپرس» آشكارا و در كنايه، با بهانه قرار دادن دادگاه شبينه، از اين مسئله براي به چالش كشيدن موضوع حجاب زنان مسلمان بهره بردند. در همين رابطه شماري از رهبران انجمن هاي زنان مسلمان در انگليس در لندن گردهم آمدند و يك گروه كاري براي مبارزه در راه احقاق حقوق و برابر زنان محجبه و مسلمان در انگليس و اروپا را پايه گذاري كردند. اين گروه كه «مجمع حمايت از حجاب» نام دارد، در همايش اعلام كرد كه از راه هاي مختلف قانوني، با پايمال شدن حقوق زن مسلمان اروپايي خواهد جنگيد. در اين همايش تعدادي از نمايندگان پارلمان انگليس و پارلمان اروپايي و «كن ليوينگستون» شهردار انتخابي لندن حضور داشتند. دو روز پيش از اعلام حكم دادگاه شبينه، شبكه تلويزيوني «بي بي سي» در برنامه پر بيننده «پانوراما» مستندي را درباره مسئله حجاب زنان مسلمان در انگليس، ريشه ها و تبعات آن پخش كرد. در اين برنامه از نسل جديدي از زنان محجبه در انگليس ياد شد كه در اين كشور بزرگ شده و از نظر جوانان غربي هستند. با اين همه اين دسته از مسلمانان تصميم گرفته اند تا با وجود مشكلات اجتماعي و شغلي، به استفاده از پوشش اسلامي ادامه دهند. براساس اين برنامه، حجاب تنها پوشش زنان كهنسال، مهاجران تازه وارد و افراد كم سواد و خانه نشين نيست و اكنون پس از سالها تلاش بي وقفه نسل جوان و تحصيلكرده مسلمان در انگليس براي همرنگسازي خود با اكثريت و روند كلي جامعه، بسياري از آنان آگاهانه تصميم گرفته اند تا در چالشي جديد آن طور كه خود مي خواهند و قبول دارند لباس بپوشند، نه آن طور كه جامعه و بازار كار از آنان طلب مي كند. به گفته «امينه مهتار» يك دانشجوي مسلمان انگليسي مقيم شهر بلكبرن، بسياري به غلط فكر مي كنند كه انتخاب پوشش اسلامي توسط زنان مسلمان اين كشور به دليل كم سوادي يا بي اطلاعي از مدهاي جديد بوده و يا اين كه زنان محجبه فرق بين كفش ورزشي يا كفش پاشنه بلند را نمي دانند. امينه افزود: من هم مانند هر دختر غربي داستان هاي پليسي مي خوانم. فيلم مي بينم، در دانشگاه تحصيل مي كنم و به دنبال مشاغل خوب و پردرآمد هستم. اينها هيچ مغايرتي با پوشش اسلامي من ندارند. به گفته «ويوين رايت» گزارشگر تلويزيوني «بي بي سي » برخي از زنان غيرمسلمان انگليسي كه در زمينه حقوق مدني فعالند، معتقدند كه حجاب اسلامي زنان در انگليس با چندين دهه تلاش زنان غربي براي رسيدن به آزادي هاي اجتماعي و فرهنگي در تضاد است، حال آن كه انتخاب نوع پوشش، خود ثمره اين تلاش هاي مدني و اجتماعي است. «سلما يعقوب » يك روان شناس اهل بيرمنگام، دختر مسلماني كه از والديني پاكستاني الاصل در انگليس متولد و بزرگ شده، يكي از هزاران دختر مسلماني است كه اكنون به دليل مسلمان بودن و نوع اسلامي پوشش، در معرض توهين و تبعيض مستمر قرار دارد. با اين همه بايد اذعان داشت كه تاثيرات آني و آشكار فرهنگي و تبليغي يازدهم سپتامبر عليه مسلمانان در انگليس كمتر از بسياري از كشورهاي اروپايي و غربي بوده است. جامعه انگليس به دليل سابقه طولاني استعماري اين كشور و برخورد و كشاكش با فرهنگ ها و تمدن هاي مختلف، به رواداري و ملاحظه بيشتر در برابر اقليت هاي ديني، قومي و نژادي و داشتن روحيه اي چند فرهنگي از يازدهم سپتامبر اين كشور را نيز، اگرچه ديرتر از ديگر نقاط اروپا، گرفته است. به گفته سلما يعقوب،زنان محجبه مسلمان در انگليس هيچ چالشي با هويت انگليس خود ندارند. آنها تهاجمي عليه ارزش ها و باورهاي غربي ندارند، فقط انتظار دارند كه سردمداران و اكثريت مردم اين جوامع به شعارها و آموزه هاي مدني خود عمل كرده و به بهانه هاي واهي مانع حق طبيعي انتخاب پوشش توسط زنان مسلمان نشوند. به گفته خانم «مدثر اراني » وكيل سرشناس شماري از مسلماناني كه به ارتكاب اعمال تروريستي متهم شده اند، حجاب زنان مسلمان انگليسي، نوعي آشكار سازي باورهاي ديني آنان و اعلام آن به جامعه است. اين وكيل محجبه معتقد است كه برخي زنان مسلمان انگليسي از اين كه به دليل نوع خاص پوشش آنان به صورت شهروند درجه دو نگريسته مي شوند، به ستوه آمده اند. به گفته اراني، بسياري از غربي ها بر اثر تبليغات پنهان رايج فكر مي كنند كه زنان داراي حجاب اسلامي، كم عقل، بي سواد و عقب افتاده اند و اگر هيچيك از اين موارد نباشد، حتما توسط والدين يا همسر خود، به زور مجبور به پذيرش حجاب شده اند. چهره غلطي كه تبليغات رسانه اي از مسلمانان ساخته، موجب شده كه بسياري از اكثريت سفيد پوست اروپايي تبار انگليس، به طور ناخودآگاه حجاب زنان مسلمان و يا محاسن مردان مسلمان را بدون هيچ دليل معقول و منطقي، مترادف و برابر با بنياد گرايي و همدستي با تروريست ستيزه جويانه ارزيابي كنند. چالش حجاب زنان مسلمان در انگليس، گاهي گسترش مي يابد و زماني با برجاي گذاشتن اين پرسش فروكش مي كند كه «جمعيت يك ميليون و 600 هزار نفري مسلمانان در انگليس كه بزرگترين اقليت ديني در اين كشور به شمار مي رود آيا به درك متقابل ديني و فرهنگي با ساكنان قديمي اين جزيره دست مي يابد؟
لطفا منتظر باشید ...
