بناي مسجد عظيم و انستيتوى مطالعات اسلامى نيويورک : - اطلاعاتی پیرامون مساجد جهان نسخه متنی

بناي مسجد عظيم و انستيتوى مطالعات اسلامى نيويورک :

با کوشش نمايندگان کشورهاى اسلامى در سازمان ملل متحد و درخواست بيش از 250 هزار نفر از مسلمانان مقيم نيويورک و حومه و جديت و فداکارى (محمد عبدالله رئوف) رئيس مرکز اسلامى نيويورک و سفير کشور اسلامى ليبي، بزرگترين مسجد و مرکز فرهنگى اسلامى در مقر سازمان ملل و مهمترين بندر بازرگانى آمريکا (نيويورک) ساخته مي‌شود. نمايندگان 25 کشور اسلامى خاورميانه، آفريقا و آسيا در سازمان ملل دربارة طرح اين ساختمان بزرگ و مرکز اسلامى موافقت کردند. سفير ليبى در سازمان ملل اظهار اميدوارى کرد که مرکز اسلامى نيويورک بتواند کمک فرهنگى اسلام را به تمدن جهانى براى آمريکائي‌ها روشن سازد زيرا اسلام تنها مذهبى است که پايه‌هاى تمدن بشرى را تقويت نموده است. علاوه بر اين يک انيستيتوى مطالعات اسلامى و يک کتابخانه در جوار مسجد ساخته مي‌شود. براى ساختمان مسجد محل جالبى در شمال (منهاتان) بين خيابان دوم و سوم در نظر گرفته شده است. مسجد و کانون مسلمانان نيويورک قطعه زمينى به مساحت 6967 متر مربع به قيمت 000/195/1 دلار مي‌باشد.

اين مسجد جديد اسلامى نه تنها احتياجات مذهبى 000/240 نفر مسلمان ساکن شهر عظيم نيويورک را برآورده خواهد ساخت بلکه براى اسلام و مسلمين دوستان تازه‌اى فراهم خواهد نمود. مسجد مزبور گنجايش 1080 نفر را دارد و در ايام تعطيلى بنامه‌هاى تلويزيونى مدار بسته در سالنهاى سخنرانى و انجمن که گنجايش بيش از 3 هزار نفر را دارد پخش خواهد شد و در موارد ضرورى حتى از فروشگاه نيز استفاده خواهد شد. همسطح با ساختمان انستيتوي فرهنگ اسلام، يک مسجد، يک سالن سخنراني، اطاقهاى مخصوص طلاب، يک قرائتخانه و يک موزة آثار اسلامى قرار دارد. در طبقة دوم اين تأسيسات بخشهائى مانند اطاقهاى دفتر، ‌سالن کنفرانس و سخنراني، کلاسهاى درس، سالن قرائت و يک گالرى منظور شده است.

هزينة ايجاد اين مرکز اسلامى مهم که در جهان بي‌نظير است از طرف کشورهاى اسلامى کويت، ليبي، الجزاير، سنگال، سودان، سوريه، عراق، پاکستان، گينه، مالي، مراکش، ايران، ترکيه، عربستان سعودى پرداخت گرديد. و 13 کشور ديگر اسلامى به نوبة خود کمک کردند. تنها کشورهاى ليبي، عربستان سعودى و کويت هر کدام 200 هزار دلار پرداخت کردند.

بنا به تصويب هيئت وزيران کويت براى تکميل ساختمان مرکز اسلامى «مسجد» نيويورک صد هزار دلار از طرف دولت کويت به اين مرکز پرداخت مي‌شود. با خريد زمين در سال 1349 شمسي ساختمان اين بنا در سال 1350 شمسى شروع گرديد که در نوع خود در جهان اسلام بي‌نظير است. فعلاً مرکز اجتماع مسلمانان نيويورک در يک ساختمان قديمى متعلق به سال 1875 ميلادي است. اين مرکز جديدى که به آرزوى چند سالة مسلمانان آمريکا جامه عمل پوشانيده و در قلب شهر نيويورک واقع شده و 10 ميليون زمين آن را ممالک اسلامى خريدارى کرده‌اند، آبروى جهان اسلام در آمريکا شده است.

اين مرکز فرهنگى اسلامى «مسجد» در نزديکى بناى سازمان ملل متحد مشهورترين بناى نيويورک، بندر بزرگ تجارتى آمريکا خواهد بود. اين ساختمان عظيم زير نظر هيئتى مرکب از سفراي 28 کشور اسلامى به رياست دکتر وهبى نورى سفير ليبى در سازمان ملل تأسيس مي‌گردد و سفير عربستان سعودى معاون او خواهد بود. در مسابقة مربوط به طرح و معمارى اين بناي باشکوه اسلامى يک مهندس ارشتيک ايرانى به نام مهندس على شهيدى دادرس برنده شد. او که از مهندسان و معماران مشهور آمريکا مي‌باشد طرح خيره‌کنندة او از ميان طرحهاي صدها مهندس کشورهاى اسلامى با امتيازات فراوان پذيرفته شد. اکنون او از معروفترين چهره‌هاى معمارى و شهرسازى آمريکاست که صدها مهندس برجستة جهان در دانشگاههاى آمريکا زير دست او تعليم ديده و فارغ‌التحصيل شده‌اند. وى 26 سال قبل براى تحصيل به آمريکا رفت و تحصيلات مهندسى و معمارى را در دانشگاه ميامى کلمبيا به پايان رسانيد. در سال 1964 به رياست انستيتوى تکنولوژى دانشگاه نيويورک انتخاب شد و 8 سال با سمت رئيس دانشکده در اين دانشگاه انجام وظيفه کرد و اکنون از اساتيد ممتاز اين دانشگاه است و از طرف 240 ارشتيک که همه استادان دانشگاه در نيويورک هستند به عنوان سرپرست آنها برگزيده شده است.

دکتر على شهيدى دادرس از دانشگاه تهران، فلوريدا نيز فارغ‌التحصيل شده است. معاون او يک مهندس مصرى به نام قدرى محمد غريب‌العربى مي‌باشد و استاد قسمت شهرسازى دانشگاه نيويورک است. اين دو اظهار داشتند تأسيس اين مرکز اسلامى «مسجد» بهترين کارى است که ما در عمرمان انجام داديم و ما پيوسته آن را دنبال مي‌کنيم و هر لحظه در انديشة آن هستي.

دکتر على شهيدى دادرس در جواب گزارش‌گر روزنامة اطلاعات شمارة (15025) اظهار داشت: طرح بنا که قرار است در سال 1356 پايان يابد تلفيقى از همة عوامل و نشانه‌هاى معماري کشورهاى اسلامى است. و افراد غير مسلمان را نيز به خود جلب مي‌کند. بنا ظرفيت 240000 نفر را دارد. يک مسجد بزرگ در وسط اين مجتمع است که قسمت برجستة آن همراه با يک گنبد و منارة 55 مترى که آميزه‌اى از معماريهاى گوناگون ممالک اسلامى است.

در طرح بناى اين مجتمع مذهبى يک هتل و فروشگاههائى براى ممالک مختلف، کتابخانه و فروشگاههائي که بتوانند هزينه‌هاى مجتمع را تأمين کنند در نظر گرفته شده است. در اين مجتمع براي آنکه همة فرائض دينى انجام گيرد حتى غسالخانه نيز تعبيه شده است تا مسلمانان کمبودي احساس نکنند. اين مجتمع تأسيسات مرکزى و اداري، مرکز جوانان اسلامي، مرکز بهداشتي و درمانى اسلامي، بازار اسلامى و يک پارکينگ را نيز تشکيل مي‌دهد.

مدير و روحانى مسجد دکتر عبدالرئوف مصرى است. جمع کل هزينة اين ساختمان با جلال و شکوه اسلامى در حدود 19 ميليون دلار برآورد شده است. از گلدستة مرتفع مسجد مي‌توان شهر بزرگ نيويورک را تماشا کرد. بر فراز گلدسته دستگاه پخش امواج راديوئى مستقل مسجد را کار گذاشته‌اند.

مجلة ( عالم التجارة ) چاپ بيروت شمارة 2 سال 5 دربارة مرکز اسلامى «مسجد» نيويورک به تفصيل سخن گفته و مصاحبة کاملى با مهندس مسجد انجام داده است که مجلة مرزهاى نو (مجلة ادارة اطلاعات سفارت آمريکا در ايران)‌آن را چاپ کرده است. مهندس مسجد به طور کلى اظهار داشت: من کوشش دارم در طرح اين کانون معنوى اسلامى يک منظرة کاملاً نو ارائه کنم که مرکزى خواهد بود براى عبادت، درس خواندن، خريد کردن، استراحت، و تفکر. در آنجا يک خانواده مي‌‌تواند در جهانى دور از غوغاى شهرى يک روز را به فراغت و راحتي بگذراند. کلية افراد غير مسلمان که از اين مسجد ديدن مي‌کنند با احساس و انديشه‌هاي تازه‌اى دربارة‌ اسلام آنجا را ترک خواهند کرد.

گلدستة 55 مترى مسجد بر رودخانه‌اى که در قسمت شرق پارک مرکزى که در سمت غرب واقع است مشرف مي‌باشد. بدنة گلدسته شيشه‌کارى شده و سکوى آن با قسمت فوقانى گلدسته به طور کثيرالجوانب به نظر مي‌آيد.

از انتهاى صحن بزرگ که روبروى مسجد است هر کس به آسانى مي‌تواند استخر و فوارة داخل آن را که همسطح مسجد مي‌باشد ببيند.

تأسيساتي که براى فعاليتهاى انتفاعى ساخته شده شامل انجمن در زير مسجد، يک رستوران بزرگ، و يک مدرسه در زير عمارت و يک سالن ورزشى در زير سالن سخنرانى واقع است. مقابل تأسيسات کانون مغازه‌هايى که از سه طرف استخر را در برگرفته‌اند براى فروش انواع و اقسام محصولات خاورميانه قرار دارد. در حاشية تأسيسات، خيابان عريض و سرپوشيده‌اى کشيده شده که به صورت يک بازار نمونة خاورميانه در خواهد آمد.

به منظور استهلاک تخمين 19 ميليون دلار که هزينة ساختمان و نگهدارى آن مي‌شود يک رشته فعاليتهاى انتفاعى ضرورى است از جمله اينکه براى کمک به درآمد مسجد يک ساختمان چند طبقة جداگانه و نزديک آن ساخته خواهد شد که هم مسلمانان و هم غير مسلمانان بتوانند آنها را اجاره کنند. گام بعدى براى تأمين مخارج مسجد کمک کشورهاى اسلامى است.

بسياري از کشورهاى اسلامى حاضر شدند مصالح آن را که عبارتند از: (کاشي، سراميک، موزائيک، چوب حکاکى شده، قالي) رايگان تأمين کنند. اين هدايا طبق نقشه‌اى که مهندس مسجد خواهد داد به وسيلة صنعتگران کشورهاى فرستنده براى تزئين مسجد به کار خواهد رفت.

اين مرکز اسلامى به صورت شهر کوچکى براى مسلمانان نيويورک و حومة آن که بيش از 250 هزار نفرند در خواهد آمد. خود مسجد به شکل 8 گوش نظير قبلة‌الصخره در مسجدالاقصى است و بيش از 1000 نفر مي‌توانند در آن جماعت برگزار کنند. اطراف مسجد ار از خارج آيات قرآن زينت داده است.

نمايندگان ممالک اسلامى در سازمان ملل متحد که قبلاً براى ماندن در نيويورک و نيز هيئتهاى سياسي جهان شرق در زحمت بودند از اين پس از لحاظ جا و مسکن و غذا و آسايش و راحتى فراوان خواهند نمود و از غذاهاى سلام و گوشتهاى پاک و محيط آرامش‌بخش هتل مسجد مسلمانان نيويورک استفاده خواهند کرد و ضمناً مي‌توانند در مسجد مزبور به عبادت خدا بپردازند.

بنا به نوشتة روزنامه‌هاى سعودى در اين مسجد هر ساله مراسم حلول سال هجرى قمرى که آغاز نو مبدأ تاريخ مسلمانان جهان است با شرکت نمايندگان کشورهاى اسلامى در آمريکا برگزار مي‌شود و همچنين مراسم عيد فطر و عيد قربان (در روزنامة البلاد چاپ مکه).

جيمز بالدوين در تاريخ 17 نوامبر سال 1962 در روزنامة نيويورکر مقاله‌اى در بزرگداشت عالياه محمد مي‌نويسد. او مي‌گويد:

او (عاليجاه محمد) در سال 1932 اولين مسجد مسلمانان به نام مسجد (سوت سايد) را به کمک برادران سياهپوست اندک خود بنا کرد که مرکز تجمع مسلمانان سياه قرار گرفت.