مبارزه با استعمار نسخه متنی

6.استفاده از رقابتهاى استعمارگران: سيد جمال كه از رقابتهاى: انگليس روسيه فرانسه و… در دست اندازى به كشورهاى اسلامى وغارت منابع مادى ومعنوى آنان آگاه بود واز اتحاد وهماهنگى آنان براى هجوم به مسلمانان نگردن كوشش تازه اى را آغاز كرد تا شايد آنان

را بدان وسيله به خود مشغول دارد ويا حداقّل از دشمنى بيشتر آنها با دولتهاى مسلمان باز دارد.

در راستاى تحقق طرح فوق وبه دنبال دعوت (بلنت) به لندن براى مذاكره درباره مساٌله مهدى سودانى وبررسى اوضاع كشورهاى مصر وافغانستان سيّد در پاسخ مى گويد:

(من به لندن نمى آيم مگر اين كه براى مسلمانان سودى داشته باشد )56 پس از آن كه احتمال مى دهد بتواند طرح فوق راعملى كند رهسپار لندن مى شود وبا همكارى (بلنت) بارها با مقامات سياسى انگليس از جمله: ساليسبورى چرچيل ودر اموند ولف مذاكره مى كند وطرحى راجهت همكارى انگليسها عليه روسها ارائه مى دهد.

در آن دوران انگلستان پس از سركوبى جنبش عُرابى پاشا واشغال مصر شديداً در گير مساٌله سودان وقيام مهدى سودانى بود. افزون بر آن در افغانستان نيز تحريكاتى عليه انگليس به وجود آمده بود. انگليسيها كه از نفوذ سيد در مصر سودان هند وافغانستان آگاه بودند. در صدد چاره بر آمدند.

سياستمداران انگليس از عصيان سودانيان نگران بودند. از اين روى بر آن شدندصلحى بين انگليس ومهدى سودانى رهبر جنبش بر قرار كنند. آنان براين نظر رسيدند كه در اين بر هه حساس سيّد جمال الدين اسد آبادى مى تواند مهمترين نقش راايفا كند. از سيّد خواستند: واسطه صلح شود وشاگرد خود مهدى سودانى رابه اين امر راضى كند.

سيّددر صدد در آمد كه از اين فرصت به گونه اى شايسته به نفع جهان اسلام بهره برد. شرايط بر قرارى صلح رااعلان مى كند: خروج انگليس از مصر حّل مساٌله مصروسودان با بر آمدن آن دوكشور از سلطه انگليس وآزادى هندوستان. البته در رابطه با افغانستان به انگلستان اطمينانهايى مى دهد.

چر چيل در مذاگرات 23 جولان 1885 در لندن ودر منزل( بلنت) ديدگاه سيد را براى رفع خطر روس جويا مى شود. سيد در پاسخ مى گويد:

(شما بايد به سوى كشورهاى اسلامى

مخصوصاً افغانستان ايران تركيه مصر وديگر عربها دست اتحاد دراز كنيد. شما بايد جلوى پيشروى روسها رادر سر حدّات افغانستان بگيريد. براى دوستى مسلمانها مصر را ترك نماييد…

شما بايد با مسلمانان متحد شويد تابه دوستى شما اطمينان پيدا كنند.)57

سيّد جمال الدين اسد آبادى همچنين با اشاره به وجود رابطه محكم دينى ميان مسلمانان هندوستان وافغانستان وميان آنها با خليفه عثمانى در صدد آن بود كه به انگليسى ها بفهماند كه اگر مى خواهد در مقابل خطر روسيه كه از طريق افغانستان هندوستان راخواهد گرفت بايستد بايد به امپراطورى عثمانى كه رابطه دينى محكمى با مسلمانان هندوافغان دارد نزديك شود وجهت آگاهى مسلمانان هند وافغان اعلام كنند كه با عثمان است واز آن حمايت مى كند. افزون بر اين:

(هند در دست مسلمانان بود وشما انگليسيها آن را از آنها گرفتيد وشدّت ظلم وغارت شما به حدّى است كه مسلمانان حاضرند هر قدرت ديگرى به جاى شما هند رابه دست بگيرد.)58

در باره مساٌله سودان حاضر شده بود كه قضيه راحل كند ولى شرطى رانيز در ميان گذارده بود:

(شما از مصر خارج شويد. اشغال مصر به دست شما موجب انقلاب سودان شده واين آتش ممكن است به ساير بلادسرايت كند وتو پها وسلاحهاى شما در برابر آن موٌثر نخواهد بود.)59

با موافقت چرچيل وبه كمك بلنت وولف طرحى تهيّه شد كه طّى آن بنا بود در مرحله اوّل اتحادى بين افغانستان ايران وتركيه شكل گيرد و همكارى آنها جهت مقابله با روسيه جلب شود. در مقابل براى خروج انگليس از مصر نيز تاريخى معيّن شود.

قرار شد:(ولف) كه به سمت نمايندگى انگليس در مصر ماٌمور شده بود پيش از رفتن به مصر با سيد جمال به عثمانى بروند ودرباره مسائل مصر به مذاكره بپردازند.ولى(ولف) به اين قرار عمل نكرد وبه تنهايى رهسپار عثمانى شد. اين عمل باعث توقف مذاكرات شد.60

بلنت در اين باره در ياداشتهاى خود مى نويسد:

(يك بار قرا بر آن شد كه او به همراهى ولف براى ماموريت مخصوصى … كه به تخليه مصر وبستن پيمانى با تركيه ايران افغانستان بر ضّد روسيه مى انجاميد به استانبول بروند. اما بدبختانه در آخرين لحظه ولف از بردن سيد با خود صرف نظر كرد ومن در در دست آخر مشكلاتى راكه ولف در آخرين ماٌموريت برخورد نموده وبه شكست او انجاميد زاده همين صرف نظر كردن مى دانم.)61

سيّد وقتى در انگليس به اهداف خود نرسيد به مسكورفت وبه كمك كاتكوف بر آن شد كه بين روس وتُرك اتحاد برقرار كند.62

سيّد در پاريس در دوران نشر(عروة الوثقى)با كاتكوف روزنامه نگار مشهور ضّد انگليسى آشنا شده بود.

سيّد تصور مى كرد در روسيه زمينه مناسب براى بر انگيختن روسها عليه انگليس وجود دارد.

از اين روى به روسيه رفت ودست به كار تبليغ شد63 وازهر پيش آمد تازه اى در ايران وافغانستان وسر حدات شمال غربى هند در جهت اهداف خود استفاده تبليغاتى مى كرد.