نقدهاى کشيش مسلمان شده پرتغالى بر نوشته يک کشيش ضد اسلام

ميقات حج :: تابستان 1385، شماره 56

مباحثى که ميان مير سيد احمد علوى و کشيشان مسيحى در قرن شانزدهم و اوائل قرن هفدهم روى داده، بى ترديد از دقيق ترين مباحثى است که ميان مسلمانان و مسيحيان رخ داده و اسنادى از آن برجاى مانده است. اين داستان همچنان ادامه يافته و بخشى از آن به نيم قرن پس از آن کشيده شده است; زيرا «فليپ» نامى که نقدى بر ديدگاه هاى سيد احمد نوشته بود، مورد انتقاد يک کشيش مسلمان شده پرتغالى قرار گرفت که شايد چهل سال يا اندکى بيشتر، در اصفهان اقامت داشت. زمانى براى تبليغ مسيحيت و پس از مسلمان شدن، به کار مترجمى در دربار و نشر علوم اسلامى و نقد مسيحيت. گفتنى است وى تا چند سال پس از سقوط صفويه، همچنان در اصفهان زندگى مى کرد.

در داستان زير سه شخصيت داريم:

نخست، مير سيد احمد علوى، که کتابش مورد نقد فليپ قرار گرفته است.

دوم، فليپ پادرى که ردّيه اى بر کتاب «مصقل صفا»ى سيد احمد نوشته و در سال 1631 ميلادى در رم به چاپ رسانده است.

سوم، على قلى جديد الاسلام يا آنتونيو دوژزو، يک کشيش پرتغالى که به اصفهان آمده بود تا يک مرکز تبشيرى را اداره کند، اما خودش به اسلام گرويد و نقدى بر فليپ نوشت. اين نقد در کتاب «سيف المؤمنين في قتال المشرکين»، که در اصل ترجمه و نقد سفر پيدايش تورات است، درج گرديد.