درونگرايي و برونگرايي در سياست خارجي ازديدگاه امام خميني(ره) - درونگرایی و برونگرایی در سیاست خارجی ازدیدگاه امام خمینی نسخه متنی

درونگرايي و برونگرايي در سياست خارجي ازديدگاه امام خميني(ره)

دكتر محمدرضا دهشيري*

مقدمهيكي از ابهامات عمدة نظري در سياست خارجي جمهورياسلامي ايران، نحوة رويكرد دست -اندركاران روابط خارجي به دو «رهيافت بظاهر متناقض» درونگرايي و برونگرايي است؛ بويژه آنكه دوواژة مزبور، از نوسان مفهومي و عملياتي برخوردارند.

«درونگرايي» با افادة معاني «انزواي سياسي -اقتصادي ويرانگر» و «انزوا طلبي سازنده» گاه با واژة «برونگرايي» (extraversionism) كه مفاهيم«بسط محوري» (self- extention) و «رشد محوري»(self - progress) يا «تعهد پويا و فعال»(active engagement) را در برميگيرد، از نظر عملياتي «همپوشي» و قابليت تلفيق و سازش دارد.

لذا، اصطلاحات مزبور از نظر «واژهشناسي»، داراي ابهام مفهومياند و از نظر «عملياتي»، از امكان امتزاجبرخوردارند.

درونگرايي در معناي نخست آن، به مفهوم انزواي ويرانگر است؛ بدين معنا كه كشوري ضمنانقطاع روابط با جهان خارج، سعي در اعمال حاكميت تام در درون و برون داشته باشد.

چنين كشوريكه در لاك خود فرو ميخزد از نظر نظام سياسي داخلي، متمايل به توتاليتاريانيسم و از نظر روابطخارجي، داراي گرايش به مناسبات محدود و رويكرد تضييقي است.

چنين رهيافتي در نهايت، مانععمدة شكوفايي اقتصادي و مقبوليت سياسي در جامعة بينالمللي ميشود.(Renouvin, 1991, pp.

442-444)درونگرايي در معناي دوّم آن، كه به مفهوم انزواي سازندهميباشد، از دوبعد: سياسي و اقتصادي قابل بررسي است.