موفقيت محققان ايراني در توليد رگ مصنوعي به کمک نانوالياف

محققان مرکز تحقيقاتي بن ياخته به عنوان يک مرکز تحقيقاتي خصوصي با بهره گيري از تکنيک هاي نانوفناوري و مهندسي بافت براي نخستين بار موفق به توليد نوعي رگ مصنوعي با ويژگي هاي منحصر به فرد شدند.

دکتر مهران کفاش، معاون مرکز تحقيقاتي بن ياخته با اعلام اين خبر افزود: نمونه اوليه رگ مصنوعي حدود 9 ماه پيش در گردن يک گوسفند پيوند زده شد که بر اساس آخرين اکو گرفته شده در روز پنجشنبه گذشته، اين رگ همچنان به عملکرد طبيعي خود ادامه مي دهد.

وي افزود: مرکز تحقيقاتي بن ياخته در مرحله پيوند رگ با محققان دانشگاه علوم پزشکي تهران همکاري داشته است.

در ادامه اين نشست خبري در که در پارک علم و فناوري دانشگاه تهران برگزار شد، دکتر يوسف محمدي، سرپرست پروژه رگ مصنوعي گفت: در حال حاضر در دنيا عروق غير تخريب پذير به صورت پروتز و در مدت زمان مشخصي پيوند زده مي شوند که تهيه اين عروق تکنولوژي بالايي را مي طلبد و ساخت آن با قيمت بالا در انحصار چند شرکت برجسته دنياست.

رئيس گروه پژوهشي بيومتريال و نانو تکنولوژي مرکز بن ياخته اضافه کرد: فناوري مهندسي بافت طي 20 سال گذشته استراتژي جديدي با عنوان ساخت بافت هاي طبيعي در محيط آزمايشگاه از سلول هاي خود فرد را دنبال مي کند و داربست، سلول، فاکتورهاي رشد و سيستم هاي کشت اکنون از اجزاي اصلي مهندسي بافت هستند.

محمدي ياد آور شد: داربست يک محيط به شدت متخلخل و تخريب پذير است که سلولها پس از کشت در داخل داربست به سرعت رشد کرده و با تخريب داربست، بافت طبيعي از سلولهاي کشت شده در محيط آزمايشگاه توليد مي شود. براي توليد رگ مصنوعي با کمک تکنيک مهندسي بافت، عروق با قطر کوچک 2/1 تا 5 ميلي متر، هيبريدي متشکل از سه پليمر طبيعي و سنتزي، دو لايه و نانو ساختار در آزمايشگاه ساخته شد و سلول ها روي آن قرار گرفته اند که در مراحل بعدي آزمايش به رگ طبيعي تبديل مي شود.

وي افزود: عروق ساخته شده اين امکان را مي دهند که سلول‌هاي سنگ فرشي داخل عروق (اندوتليال) در سطوح داخلي داربست و سلول‌هاي عضلاني در سطوح خارجي کشت داده شوند که در ابتدا آن را به شريان اصلي گوسفندي پيوند زديم و موفق به تحمل فشار خون بالا شد و به مرور زمان و پس از شش ماه شروع به تخريب کرده و تا دو سال مي تواند پاسخگو باشد.

سرپرست پروژه رگ مصنوعي گفت: هدف مرکز تحقيقاتي :بن ياخته توليد انبوه رگ مصنوعي نيست بلکه هدف ارائه محصولات دانش محور است و پيش بيني مي شود که حداقل سه سال و حداکثر 10 سال ديگر اين طرح به کاربرد باليني برسد . هدف ما کشت سلول‌هاي سنگفرشي و عضلاني در دو طرف اين رگ است که در صورت اين موفقيت مي توان پيوند اصلي را انجام داد.

وي افزود: آزمون‌هاي صورت گرفته بر روي مدل هاي حيواني در شريان اصلي گردن گوسفند نشان داده است که اين عروق از خواص مکانيکي به ويژه الاستيسيته بالايي برخوردار بوده و از نقطه نظر خواص فيزيکي، شيميايي، بيولوژيکي و مورفولوژيکي از شرايط مطلوبي برخوردار هستند و در حال حاضر عمليات مربوط به کشت سلول‌هاي اندوتليال در داخل اين عروق مصنوعي و سلول‌هاي عضلاني در سطوح خارجي عروق به وسيله بيوراکتورهاي ويژه که توسط اين مرکز طراحي و ساخته شده است، در حال انجام است.

محمدي با اشاره به ساير فعاليت هاي مرکز تحقيقاتي بن ياخته ياد آور شد: علاوه بر داربست هاي تخريب پذير، عروق مصنوعي، غير تخريب پذير نيز با استفاده از اين تکنيک طراحي و ساخته شده است و در حال تحقيق بر روي بافت عصب، استخوان، غضروف، کبد و پوست توليد هستيم.

دکتر مهران کفاش در خصوص آغاز فعاليت مرکز تحقيقاتي بن ياخته خاطرنشان کرد: اين مرکز با هدف ارائه تحقيقات در حوزه علوم نوين و دستيابي به محصولات کاربردي جهت درمان بافت هاي آسيب ديده با جذب نخبگان علمي و صنعتي از حوزه هاي علوم پايه، فني و مهندسي و پزشکي و نيز ورود به فناوري هاي نو از جمله نانوتکنولوژي و بيولوژي سلولهاي بنيادي به عنوان اولين مرکز خصوصي فعاليت خود را از سال 84 در حوزه مهندسي بافت و علوم نوين آغاز کرد.

وي اضافه کرد: اين مرکز متولي تحقيقات مرتبط با طراحي، ساخت و شناسايي و اصلاح خواص بيومتريال هاي مورد استفاده در پزشکي است و طرح هاي تحقيقاتي در زمينه تعيين پروفايل بيان ژن هاي اختصاصي سلول، تعيين پروفايل miRNA هاي سلولي با تکيه بر تکنيک‌هاي بومي و تاييد شده و نيز طراحي و ساخت وکتورهاي اختصاصي بافت متمرکز شده است.

کفاش بهره گيري از تکنيک هاي مهندسي بافت و توليد بسترهاي نانومتري زيست تخريب پذير در کشت و تکثير سلول‌هاي بنيادي و توليد بافت پوستي به منظور ترميم بافت هاي آسيب ديده را از ديگر موفقيت هاي اين مرکز برشمرد.