ديابت بيماري است كه در آن سطح قند خون بيشتر از حد طبيعي مي باشد غذا در بدن به نوعي قند كه گلوكز نام دارد تبديل مي شود تا به مصرف سلولها برسد. سلولها براي جذب گلوكز نياز به هورموني به نام انسولين دارند كه در لوزالمعده ساخته مي شوند. در ديابت نوع دو سلولهاي عضلات ديگر نمي توانند بطور مناسبي از انسولين استفاده كنند در نهايت لوزالمعده نمي تواند به اندازه كافي انسولين توليد كند و چون سلولها نمي توانند قند استفاده كنند ميزان قند خون افزايش مي يابد افزايش قند خون براي سالهاي متمادي سبب صدماتي به اعصاب و عروق مي شود كه اين صدمات مي تواند منجر به ايجاد عوارضي مانند بيماريهاي قلبي ، عروقي ، سكته قلبي ، كاهش بينايي ، بيماريهاي كليوي، اختلال عصبي ، عفونتهاي دهان و قطع عضو شود.
چگونه مي توان از ديابت نوع دوم پيشگيري كرد؟
هميشه پيشگيري در مراحل اوليه بسيار مفيدتر است . نتايج حاصل از مطالعاتي كه بر روي 3134 نفر از افرادي كه احتمال خطر ابتلا به ديابت در آنها زياد بوده است نشان داد ه كه رژيم غذايي مناسب و ورزش توانسته 5 تا 7 درصد كاهش وزن ايجاد كند كه اين خود مي تواند در پيشگيري از ديابت و يا به تأخير انداختن آن موثر باشد انجمن پيشگيري ازديابت دو معيار پيشگيري از ديابت را مورد آزمايش قرار داد كه شامل : 1. برنامه غذايي مناسب و ورزش منظم (تغيير در شيوه زندگي) 2. داروهاي خوراكي ديابت (مت فورمين) كه دو معيار در 3 گروه مورد مطالعه قرار گرفته است، در گروه اول تغيير در شيوه زندگي با انجام 30 دقيقه ورزش (معمولاً پياده روي) در 5 روز هفته و خوردن غذاي كم چرب و كم كالري صورت گرفت. گروه دوم كه داروي متفورمين مصرف مي كردند اطلاعاتي هم در مورد ورزش و رژيم داده شد . گروه سوم : فقط اطلاعاتي در مورد نحوه ورزش كردن و رژيم غذايي دريافت نموده اند. نتيجه نشان داد افرادي كه تغييري در شيوه زندگي داشته اند خطر ابتلا به ديابت نوع دو در آنها تا 58 درصد كاهش يافته است. ميانگين كاهش وزن در سال اول حدود 5/7 كيلوگرم گزارش شده است. تغيير سبك زندگي در افراد 60 سال به بالا حتي مؤثرتر هم بوده است. در آنها تا 71 درصد كاهش يافته. افرادي كه مت فورمين مصرف مي كردند ، ميزان خطر تا 31 درصد كاهش يافته بود.
علائم و نشانه هاي ديابت نوع دو چيست؟
نشانه هايي كه بايد به آنها توجه كرد شامل : تشنگي مفرط گرسنگي مفرط خستگي مفرط پرادراري ، مخصوصاً در شب كاهش وزن تاخير در بهبود زخم ها كاهش بينايي تشخيص سريع بيماري ديابت بسيار اهميت دارد چون بدين وسيله مي توان از بسياري خطرات احتمالي آن پيشگيري كرد.
انواع ديابت
ديابت نوع اول:
ديابت نوع اول يا ديابت وابسته به انسولين معمولاً در نوجوانان سنين بين 19-13 سال و جوانان تشخيص داده مي شود. علت آن عدم ترشح كافي انسولين توسط سلولهاي بتاي لوزالمعده مي باشد. درمان آن شامل : تزريق انسولين و رژيم غذايي مناسب و ورزش منظم مي باشد.
ديابت نوع دوم:
اين ديابت غير وابسته به انسولين و رايج ترين نوع ديابت است. معمولاً اين نوع ديابت زماني آغاز مي شود كه سلولهاي كبد و عضلات فرد بعلت چاقي نسبت به انسولين مقاوم شده باشد. افزايش وزن و عدم تحرك خطر ابتلا به ديابت نوع دو را افزايش مي دهد. درمان آن شامل : دريافت قرصهاي خوراكي، تنظيم دقيق برنامه غذايي، برنامه ورزشي منظم و كنترل فشار خون و چربي خون مي باشد.
ديابت بارداري :
ابتلا به ديابت در دوران بارداري مي باشد كه معمولاً با تولد نوزاد برطرف مي شود ولي احتمال ابتلا به ديابت نوع دو در اين خانمها در راحل بعدي زندگي خيلي زياد مي شود.
چه كساني بايد از نظر داشتن ديابت مورد بررسي قرار گيرند؟
1 - افراد در سنين بالاي 45 سال كه مبتلا به چاقي باشند و يا بيش از دو عامل خطرساز را داشته باشند. 2 - در افراد بالاي 45 سال كه عامل خطر ندارند هر 3 سال يكبار بايد قند خونشان كنترل شود. 3 - اگر قند خون افراد در مرز طبيعي باشد 1 تا 2 بار در سال بايد سطح قند خونشان اندازه گيري شود.
عوامل خطرساز براي ابتلا به ديابت نوع دوم كدام است:
1 - چاقي . 2 - سن بالاي 45 سال. 3 - سابقه فاميلي ابتلا به ديابت. 4 - نژاد آفريقا، آمريكا و آسيا. 5 - سابقه ابتلا به ديابت بارداري و يا تولد نوزاد بالاتر از 5/4 كيلوگرم. 6 - فشار خون بيشتر از 90/140 . 7 - سطح كلسترول خون در حد طبيعي نباشد. 8 - بي تحركي و يا ورزش كمتر از 3 روز درهفته.