1ـ تشكيل يك زبان انقلابي: - شکل گیری نهضت امام خمینی (س) نسخه متنی

1ـ تشكيل يك زبان انقلابي:

بين سالهاي 1964 و 1977 در همان زماني كه شاه ميليونها دلار نفتي را براي خريد سلاحهاي مدرن و گرانقيمت نظامي صرف مي‏نمود، آيت‏اللّه سالخورده نوك مدادهايش را تيز نموده و چهار زانو پشت ميز كوچكش به نوشتن نامه‏ها، انتشار فرمانها، صدور اعلاميه‏ها و مخابرؤ تلگرامها پرداخت. نوشته‏هاي امام خميني ثابت كرد كه نه تنها بسيار كم هزينه‏تر، بلكه به مراتب موثّرتر از ارتش مدرن شاه است.

از شروع تبعيدش در نوامبر 1964 و بكارگيري اقدامات نهايي‏اش برعليه حكومت پهلوي در 1977، آيت‏اللّه خميني، بتدريج ولي به‏طور پيوسته، زبان انقلابي ايجاد نمود كه موجب بازگرفتن اقتدار سلطنتي از شاه شد و قبلاً در عراق، امام خميني بتدريج نهضت انقلابي‏اش را توسعه داده بود كه با پيوستن امواج نهضت امام به رويدادهاي داخل ايران، زمينؤ بازگشت شكوهمندانؤ او به ايران و برقراري نظام جمهوري اسلامي را حاصل آورد.

اگر چه ريشه‏هاي اين نهضت انقلابي به مراحل مقدماتي در قيام ژوئن 1963 برمي‏گردد و اگر چه انقلاب نهايي ايران در سال 1979 به چارچوبهاي ايدئولوژيكي (مادّي و معنوي) مربوط مي‏شد، اين دورؤ سازمان يافته تاثير زياد و عميقي در تشكيل جمهوري اسلامي داشت.

مهمتر اينكه، بيانات ايدئولوژيكي برجسته به‏وسيلؤ امام خميني در اين دوره كه به عنوان "ولايت فقيه" شناخته شده است براي اوّلين بار در سال 1971 منتشر گرديد كه از بستر آن بحث فقهي درمورد لزوم پذيرش مسووليت سياسي توسّط روحانيون را مطرح نمود. ريشه‏هاي فقهي عقيدؤ ولايت فقيه در نوشته‏هاي ملّا احمد نراقي يكي از فقهاي قرن نوزدهم، با نشانهاي عميقتر در عقايد سياسي و قضايي دورؤ صفويه آشكار مي‏باشد. جزئيات اين عقيده مي‏تواند به دوره‏هاي گذشته شيعه و تفسير فقهي شيعه برگردد، امّا طرح دوبارؤ آن عقيده را بايد در بطن نامه‏ها و اعلاميه‏هاي امام خميني در دورؤ بين سالهاي 1964 و 1977 جويا شد. در اين مجموعه نامه‏ها با توجه به ترتيب زماني، خصوصيّات نهضت انقلابي امام خميني، زبان اعتراض، عبارات تند، موجب حركت و رشد و بسيج نيروهاي تشكيل دهندؤ نهضت و انقلابيون براي حملؤ نهايي برعليه شاه شد.

از نقطه نظر بسيج عمومي در اذهان اجتماع شيعه، اين نامه‏ها شايد حتّي از بيانيؤ شخصي او در كتاب "ولايت فقيه" مهمتر باشد. جريان ولايت فقيه در دورؤ محدودي قبل از انقلاب بوده درحاليكه اين نامه‏ها و اعلاميه‏ها به‏طور وسيعي منتشر شده بودند. زبان ولايت فقيه داراي تكنيك فقهي و لحن خاصّي بود، درحاليكه اين نامه‏ها به سادگي براي اكثر طرفداران امام خميني قابل فهم بود و درحاليكه بحث ولايت فقيه به يك رسالؤ فقهي آموزشي محدود مي‏شد، تعدادي از اين اعلاميه‏ها در شكل احكام قانوني، پيروان آيت‏اللّه سالخورده را كاملاً ملزم به اجرأ مي‏نمود. اين خصوصيات نامه‏هاي آيت‏اللّه خميني و اعلاميه‏ها كه بين سالهاي 1964 و 1977 نوشته و منتشر شد كه نقش اساسي در فهم رشد نهضت انقلابي ايفا نمود.

تشكيل تدريجي اين نهضت سياسي شايد مهمترين مقدّمؤ ايدئولوژيكي اين حركت انقلابي باشد فقط با خواندن اين اسناد است كه مي‏توانيم به نيروهاي اصلي تشكيل دهندؤ نهضتي پي ببريم كه به امام خميني اقتدار لازم براي درخواست براندازي حكومت پهلوي را مي‏داد. پس از بررسي دقيق اين موضوعات تاريخي بعضي از خصوصيات كليدي نهضت انقلابي امام خميني را مي‏توان تنظيم كرد.