جزاير ايران

جزيره کيش

اين جزيره بيضي شکل با مساحت 7 / 89 کيلومتر مربع و با طول 6 / 15 و عرض 7 کيلومتر ، در جنوب غربي بندرعباس و در ميان آب هاي نيلگون خليج فارس واقع شده است. فاصله دريايي اين جزيره تا بندرلنگه پنجاه مايل دريايي است. جزيره کيش از نظر محيط زيست طبيعي، يکي از بکرترين مناطق خليج فارس است. استعدادهاي طبيعي و موقعيت جغرافيايي ويژه آن زمينه بهره‌برداري جهانگردي و تجاري از آن را در حد قابل توجهي فراهم ساخته است.

سواحل کم نظير اين جزيره مرجاني، نه تنها در فصول گوناگون سال، بلکه در طول يک روز،‌ در ساعات مختلف جلوه‌هاي بديع و گونه‌گون و بسيار زيبايي از طبيعت را به تماشا مي‌گذارند. سواحل کيش در شرق و شمال شرقي و جنوب از زيباترين سواحل جهان است. در سواحل جنوب غربي آن زيباترين منظره غروب خورشيد را ميتوان ديد. از جمله نقاط ديدني جزيره کيش آکواريوم بزرگ آن است که در گوشه شرقي جزيره، با معماري زيبا قرار دارد و گونه‌هاي مختلف ماهيان و آبزيان اطراف جزيره در آن به تماشا گذارده شده است.

قريب هفتاد نوع ماهيهاي تزئيني در اين آکواريوم وجود دارد که از نظر شکل و رنگ پولک ‌ها و زيبايي ظاهري، کم نظير و برخي از آنها نيز بسيار کمياب هستند. علاوه بر اين، مرکز پرورش و کشت مرواريد کيش يکي از جذاب ‌ترين ديدني ‌هاي جزيره است. اسکله تفريحي جزيره کيش با امکانات مفيد و مختصر در بخش جنوبي جزيره از ديگر جاذبه‌ هاي کيش است. در اين اسکله سرگرمي‌ هايي از قبيل گردش در روي آب با قايق کف شيشه‌اي که از بالاي آن مي‌توان عبور گروهي ماهي‌ ها و زيبايي ‌هاي دنياي زير آب را مشاهده کرد، ‌هم‌ چنين امکانات ورزش اسکي روي آب براي علاقه ‌مندان فراهم شده است. تفريح غواصي نيز از جمله تفريحات به يادماندني است که در آب ‌هاي گرم خليج فارس همراه راهنمايان مجرب امکان‌پذير است.

در کنار اسکله‌ تفريحي، پيست دوچرخه ‌سواري نيز در پيرامون جزيره احداث شده است. در اين مجموعه (اسکله تفريحي) امکان بازديد از هتل بزرگ کيش و ساختمان ساحلي کازينوي سابق وجود دارد. هم‌ چنين در اطراف يکي از کهنسال ‌ترين درختان جزيره، مجموعه‌اي تفريحي و ديدني ايجاد شده که به مجموعه درخت سبز معروف است و از جمله مراکز زيبا و جذاب جزيره کيش مي‌باشد و مسافران بسياري را به خود جذب مي‌کند. جزيره کيش همچنين معماري خاصي را به نمايش گذاشته است که براي هر تازه واردي جالب و در خور تحسين است. معماري کيش دو شکل متمايز دارد: يکي معماري سنتي و ديگري معماري مدرن. معماري سنتي جالب توجه است و مصالح آن غالباً از سنگ ‌هاي مرجاني موجود در جزيره تشکيل شده است.

معماري جديد و مدرن جزيره نيز تقليدي از معماري بومي و سنتي آن است که نمونه آن در «صفين» ديده مي‌شود. تنها تفاوتي که ميان خانه‌‌هاي جديد و قديم وجود دارد، پراکندگي نسبي و تنوع ارتفاع آنها است. علاوه بر آن، معابر عمومي جديد نيز به نسبت وسيع‌ تر از معابر بخش قديمي هستند. وسيله رفت و آمد به کيش، کشتي و هواپيما است که از طريق پرواز از تهران يا شيراز يا بندر عباس صورت مي‌گيرد. از جمله امکانات موجود در اين جزيره مي‌توان به هتل سه طبقه،‌ هتل کيش، کلبه‌هاي ويلايي، چهارکاخ از مجموعه کاخ‌ها، يک رستوران ساحلي همراه با يک سلسله ويلاهاي خصوصي و توريستي مدرن و غيره اشاره کرد. افزون بر اين، جزيره کيش داراي امکاناتي از قبيل قايق‌راني، شهربازي، بازارها، مراکز عمده خريد و فروش نيز مي‌باشد. جزيره کيش همچنين اولين بندر آزاد تجاري ايران است که امروزه به طور روزانه هزاران نفر جهت خريد و ديدار از زيبايي هاي طبيعي اين جزيره به سمت کيش عزيمت مي کنند .

جزيره لاوان

اين جزيره از شمال شرقي به بندر مقام، از شرق به جزيره شتور و از جنوب به حوزه‌ هاي نفتي رسالت، رشادت و سلمان محدود مي‌شود. وسعت اين جزيره 76 کيلومتر مربع است و پس از قشم و کيش بزرگ ‌ترين جزيره ايران در آب ‌هاي خليج فارس است. فاصله اين جزيره تا بندر لنگه 91 و تا بندرعباس حدود 198 مايل دريايي است. جزيره لاوان دور ترين جزيره نسبت به مرکز استان هرمزگان است. آب و هواي آن گرم و مرطوب و دماي آن در تابستان به حدود پنجاه درجه سانتي ‌گراد ميرسد و رطوبت هواي آن نيز بسيار زياد است. ذخاير نفتي آب ‌هاي نزديک جزيره لاوان بسيار قابل توجه است.

در حال حاضر صنايع جزيره منحصر به تأسيسات نفتي است که با نام «مجتمع پالايشي لاوان» فعاليت دارد.

يکي ازشگفتي‌هاي اين جزيره وجود کندو هاي عسل در کنار تأسيسات نفتي و مخازن آنها است که عسل آنها به رنگ سبز تيره است و بوي نفت مي‌دهد، اما طعم آن مشابه عسل‌هاي معمولي است. اهالي جزيره در فصل معيني از سال به صيد مرواريد مي‌پردازند و تنها کالاي صادراتي جزيره، مرواريد آن است. اين جزيره يک بندرگاه مناسب براي صدور فرآورده‌ هاي نفتي و يک اسکله فلزي جهت حمل و نقل دريايي دارد.

زيره هندورابي

جزيره هندورابي با 8 / 22 کيلومتر مربع مساحت، در فاصله 325 کيلومتري بندر عباس و 133 کيلومتري بندرلنگه و در حد فاصل بين دو جزيره کيش و لاوان قرار گرفته است. اين جزيره سرزميني هموار و تقريباً بدون عارضه طبيعي است. بلندترين نقطه آن بيست و نه متر و بزرگ‌ترين قطر آن هفت و نيم کيلومتر است. اين جزيره از يک رشته ارتفاعات کوتاه پوشيده است و کرانه‌هاي آن با شيب ملايمي به دريا منتهي مي‌شوند. مجاورت با دريا، اغلب موجب بالا رفتن ميزان باران و رطوبت مي‌شود. با اين حال در تمام کرانه‌هاي خليج فارس، همجواري با دريا، تأثير چنداني بر ميزان بارش اين نواحي ندارد. فعاليت اقتصادي اکثر اهالي در جزيره هندورابي، صيد و غواصي است.

فعاليت ‌هاي صنعتي يا بهره‌ برداري از معادن و منابع زيرزميني و حتي صنايع دستي در هندورابي وجود ندارد. محيط زيست جزيره به دليل بسته بودن آن محدود است و موجوداتي از قبيل انواع پرندگان کوچک، پرندگان مهاجري نظير باز و شاهين و انواع کمي از خزندگان و موش صحرايي در آنجا يافت مي‌شود. منابع تأمين آب جزيره بسيار محدود و کم است و آب مصرفي آن از طريق چاه يا آب انبار تأمين مي‌شود. اين جزيره از نظر سياحت و ايرانگردي از زير مجموعه‌هاي کيش است که با توجه به امکانات و استعداد طبيعي جزيره از نظر آب، خاک، هوا و شرايط خاص تجاري جزيره کيش و هم‌چنين برخورداري از زيبايي‌هاي طبيعي، قادر است بخشي از نيازهاي سياحتي و گردشگري ايرانگردان را تأمين کند.

جزيره شتور

جزيره شتور در فاصله حدود يک و نيم کيلومتري جنوب شرقي جزيره لاوان قرار دارد. طول جزيره 7 / 1 کيلومتر و عرض آن 800 متر است. جزيره شتور غير مسکوني است و هيچ‌گونه فعاليتي در آن ديده نمي‌شود. اين جزيره از با ارزش ‌ترين و مهم ‌ترين پناهگاه‌ هاي حيات وحش (پرندگان،‌ لاک‌پشت ‌هاي دريايي، ماهي‌ ها و دلفين ‌ها) در خليج فارس است و جزء مناطق حفاظت شده کشور مي‌باشد.

جزيره ابوموسي

جنوبي ‌ترين جزيره ايراني آبهاي خليج ‌فارس، جزيره ابوموسي است. اين جزيره در 222 کيلومتري بندرعباس و هم‌ چنين در 75 کيلومتري بندر لنگه واقع شده است. جزيره ابوموسي يکي از چهارده جزيره استان هرمزگان است که بيشترين فاصله از سواحل ايراني خليج فارس را دارد و طول و عرض آن درحدود 5 / 4 کيلومتر است. شهر ابوموسي مرکز جزيره ابوموسي مي‌باشد. ارتفاع آن از سطح دريا 46 متر و مساحت آن دو و دو دهم کيلومتر مربع است.

جزيره ابوموسي نزديک ‌ترين پهنه خشکي از خاک ايران به خط استوا است که‌ آب و هواي مرطوب و گرم‌تري دارد. اين جزيره فاقد آب و اراضي مناسب کشاورزي است؛ ولي کشت و زرع محدودي در آن صورت مي‌گيرد و بيشتر مردم بومي محل به صيد ماهي اشتغال دارند.

اين جزيره يکي از مراکز صدور نفت خام کشور است که با ظرفيتي قابل توجه فعاليت مي‌کند. وسعت شهرستان ابوموسي 8 / 68 کيلومتر مربع است که مشتمل بر جزاير ابوموسي (با 12 کيلومتر مربع)، جزيره تنب‌ بزرگ (با 3/10 کيلومتر مربع) تنب کوچک (با 5/1 کيلومتر مربع)، سيري (با 3/17 دهم) کيلومتر مربع، فرور بزرگ (با 2/26کيلومتر مربع) و فرور کوچک (با 5/1 کيلومتر مربع) مي‌باشد.

جزيره تـنب بزرگ

اين جزيره در فاصله چهارده مايل دريايي از جنوب غربي جزيره قشم، در فاصله نود و هفت مايل دريايي از بندرعباس و در فاصله بيست و هفت مايل دريايي از شمال شرقي ابوموسي واقع شده است. طول و عرض آن سه و هفتاد و پنج دهم در سه و نه دهم کيلومتر و مساحت آن ده و سه دهم کيلومتر مربع مي‌باشد. مرتفع ‌ترين نقطه جزيره تنب پنجاه و سه متر از سطح دريا ارتفاع دارد در قسمت‌هاي جنوب غربي اين جزيره و در نزديکي سواحل آن، خانه ‌هاي مسکوني از راه چندين خيابان و جاده به هم پيوسته‌اند. اين جزيره داراي موج ‌شکن و لنگرگاه است. مردم بومي اين جزيره از صيد ماهي و مرواريد امرار معاش مي‌کنند. در اين جزيره معدن خاک سرخ نيز وجود دارد.

جزيره تـنب ‌کوچک

اين جزيره مثلث شکل در شش مايلي غرب جزيره تنب بزرگ قرار دارد. فاصله آن تا مرکز استان،‌ از طريق دريا، حدود صدو پنج مايل دريايي مي‌باشد. بزرگ‌ترين قطر جزيره يک و نه دهم کيلومتر و مساحت آن حدود دو کيلومتر مربع است. اين جزيره غيرمسکوني است و مرتفع ‌ترين نقطه آن از سطح دريا، بيست و يک متر ارتفاع دارد.

جزيره سيري

اين جزيره در قلب آب‌هاي خليج فارس قرار دارد. فاصله آن تا مرکز شهرستان ابوموسي که در قسمت شرقي جزيره سيري واقع شده، درحدود بيست و هفت کيلومتر است همچنين فاصله دريايي آن تا مرکز استان، در حدود 152 مايل دريايي است. وسعت جزيره سيري 3/17 کيلومتر مربع مي‌باشد. اين جزيره فاقد پستي و بلندي بوده و نسبتاً مسطح است. مرتفع ‌ترين نقطه آن بيست و چهار متر از سطح دريا ارتفاع دارد و بزرگ ‌ترين ابعاد طولي و عرضي جزيره شش و يک و چهار و شش دهم کيلومتر است.

سيري

در قسمت ‌هاي شمالي و نزديک سواحل جزيره، مناطق مسکوني همراه با ساير تأسيسات جاي گرفته‌اند. اهالي بومي جزيره از طريق ماهيگيري و صيد ميگو و کشاورزي محدود، زندگي و امرار معاش مي‌کنند و همچنين عده‌اي ازمردم جزيره در تأسيسات نفتي کار مي‌کنند. در اين جزيره تعداد قابل توجهي نخل خرما بطور پراکنده وجود دارد که محصول آن فقط مصرف محلي دارد. اين منطقه پوشش گياهي فقيري دارد. در اين جزيره معدن خاک سرخ نيز موجود است.

جزيره فرور بزرگ

يکي ديگر از جزاير قلمرو استان هرمزگان، جزيره فرور بزرگ است که در فاصله سي و شش مايلي شهر ابوموسي و در فاصله حدود صد و چهل و يک مايلي از بندرعباس قرار دارد. بزرگ ‌ترين ابعاد طولي و عرضي جزيره هفت و نيم و چهار و نيم کيلومتر مي‌باشد. فاصله آن تا نزديک‌ ترين نقطه سواحل ايران در حدود بيست کيلومتر و مساحت آن بيست‌ و ‌شش و دو دهم کيلومتر مربع و ارتفاع بلندترين نقطه ‌آن از سطح دريا صد و چهل و پنج متر است. سطح جزيره از تپه ماهورهاي کوچک تشکيل شده است. اين جزيره بر روي يکي از کمربندهاي زلزله‌ خيز جهان قرار دارد. رنگ‌ آب در نزديکي جزيره سياه است.

فرور بزرگ

جزيره شيب‌هاي تند و پرتگاه‌هايي دارد که گاهي ارتفاع آنها از ده متر بيشتر است. بقاياي ساختمان‌هاي مخروبه و اراضي کشاورزي باير و چاه هاي آب نشانه مسکوني بودن جزيره در زمان‌هاي گذشته است؛

ولي در حال حاضر، جزيره غيرمسکوني است و تنها تعدادي مأمور دولتي در آن حضور دارند. در آب‌هاي اين جزيره ماهي فراوان وجود دارد و به همين خاطر صيادان در اطراف آن فعاليت زيادي دارند. از کانسارهاي مهمي که در اين جزيره وجود دارد،‌ معدن آهن است است که از يک لايه رسوبي تشکيل شده و ذخيره آن حدود پانصدهزار تن برآورد شده است. در اين جزيره يک چراغ دريايي نيز وجود دارد.

جزيره فرور بزرگ يکي از کانون‌هاي زيست حيات وحش است و تعداد بي‌شماري از پرندگان از قبيل: عقاب ماهيگير، طوطي، چک‌چک، قمري خانگي، چکاوک کاکلي، پرستو، بلبل خرما، چاخ لق، هدهد، دم جنبانک زرد، دو سرخ معمولي، چک‌چک سرسياه، زنبور خور معمولي، ياکريم و ... همچنين پستانداراني از قبيل جير و جانوراني همچون يک نوع خارپشت، مارمولک، مار جعفري و عقرب در آن زندگي مي‌کنند.

جزيره فرور کوچک

اين جزيره در قسمت شمال غربي جزيره ابوموسي واقع شده است و حدود سي و شش مايل دريايي تا شهر ابوموسي و صد و چهل و نه مايل دريايي تا بندرعباس فاصله دارد. مساحت اين جزيره يک و نيم کيلومتر مربع و بلندي مرتفع ‌ترين نقطه آن از سطح دريا سي و شش متر است. بزرگ ‌ترين ابعاد طولي و عرضي جزيره، يک‌ و چهار دهم و يک ‌و يک دهم کيلومتر مي‌باشد. جزيره فرور کوچک و سواحل آن، به علت موقعيت اقليمي و استقرار در مسير مهاجرت پرندگان دريايي، زيستگاه گونه‌هاي متنوع پرندگان مهاجر و بومي است. اين جزيره غير مسکوني مي‌باشد.

منبع :رشد