گزارش كوتاه از يك مركز قرآني در ايران - گزارش کوتاه از یک مرکز قرآنی در ایران نسخه متنی

گزارش كوتاه از يك مركز قرآني در ايران

عليرضا قاسمي

هر سال در سراسر جهان اسلام نمايشگاههاي مذهبي گوناگوني برگزار ميشود كه در آن مخاطبان و بازديدكنندگان از نزديك با اهتمامات صورت گرفته در پژوهشكدهها و مراكز علمي دين آشنا ميشوند و كشور ايران را بايد يكي از مهمترين سرزمينها در اين زمينه دانست. شهر قم در 200 كيلومتري جنوب تهران، پايتخت اين كشور، همواره به عنوان يكي از مهمترين نقاط برپائي مراسم و نمايشگاههاي مذهبي بوده و اين موضوع شايد از آن جا ناشي شود كه بزرگترين مركز آموزش مذهبي ايران در اين شهر واقع است. قاسمي خبرنگارRecite در ايران از برپائي يكي از اين نمايشگاهها گزارش داده است:

اولين نمايشگاه مركز فرهنگ و معارف قم در آذرماه امسال به مدت بيست روز برگزار و در آن محصولات فرهنگي متنوعي به نمايش عمومي گذاشته شد كه برخي از آنها عبارت است از:

- 270 ترجمه قرآن به حدود 60 زبان دنيا.

- بيش از 1000 عنوان كتاب چاپ اول علوم قرآني از داخل ايران و ساير كشورها به زبانهاي عمدتاً عربي، فارسي، انگليسي و اردو.

- ارائه آخرين دستاوردهاي صنعت رايانه در زمينه علوم و معارف قرآن.

رئيس مركز فرهنگ و معارف قم در مورد نحوه برپائي اين نمايشگاه و فعاليتهاي پژوهشگاه خود ميگفت: ‹‹كتابهاي موجود در اين نمايشگاه پس از جستجو و نياز سنجي از بخش عمدهاي از پژوهشگران و محققان علوم ديني انتخاب شده و در اين راستا، علاوه بر مراكز داخلي نشر كتب مذهبي، براي تهيه منابع مورد نياز به چهار كشور عربستان سعودي، سوريه، لبنان و امارات متحده عربي سفرهائي كردهايم تا بتوانيم مجموعه نسبتاً كاملي را گردآوري كنيم.

هدف اصلي از برپائي اين نمايشگاه، اطلاع رساني صحيح بوده است. وي گفت: اگرچه با رواج اينترنت عملاً اين گونه نمايشگاهها كاركرد كمتري در زمينه اطلاع رساني دارد، اما بايد گفت اولاً اين امكانات در اختيار همه نيست و ثانياً بهره برداري از آن در كشور ما اندكي گران قيمت است. لذا فكر ميكنم هنوز پژوهشگران حضور در نمايشگاههاي حاوي جديدترين پژوهشها را بهترين راه كسب اطلاع از كارهاي انجام شده در عرصههاي مورد علاقه خود ميدانند.

وي افزود: يكي ديگر از اموري كه توجه خاصي به آن داشتهايم، در نظر گرفتن مبحث جهاني شدن تحقيقات ديني بوده است. لذا، سعي شده در مركز خود حوابگوي همه مليتها باشيم و تنوع زباني در محصولات، يكي از اصليترين مؤلفهها بوده است.

جمع آوري قرآن به 60 زبان دنيا نيز اقدامي است كه كمك ميكند با همه فرهنگها و مليتها احساس يگانگي كنيم. به علاوه، با توجه به حضور طلبههاي علوم مذهبي با مليتهاي گوناگون در ايران، كار پژوهش و مطالعات را براي آنها هم آسانتر كردهايم.

وي در پاسخ به اين سؤال كه در نمايشگاه چه نوآوري يا ابداعي صورت گرفته است، گفت: ‹‹مهمترين كار ما در اين زمينه طبقه بندي كتابها به موضوعات مختلف است. يعني به جاي آن كه مانند ساير نمايشگاههاي كتاب هر غرفه به يك موسسه انتشارات اختصاص يابد، در اينجا، وجه تجاري قضيه كمرنگ و كتابها بر اساس اين موضوعات طبقه بندي شده است: تفسير قرآن كريم، موضوعات علوم قرآن، تاريخ و منابع تفسير، زن از ديدگاه قرآن، ادبيات قرآن، قرآن و كتابهاي آسماني، احكام قرآن، اخلاق و تربيت از ديدگاه قرآن كه البته در اين زمينه، چاپهاي گوناگون مصحف شريف جايگاه خاص خود را دارد.

او در مورد ميزان استقبال از نمايشگاه به مندرجات دفاتر نظرات و پيشنهادات اشاره كرد كه در آنها بازديد كنندگان از برگزاري چنين همايشي قدرداني كرده بودند.

او، آغاز كار ‹‹مركز فرهنگ و معارف قم›› را كه نمايشگاه به ابتكار آن صورت گرفته است در سال (1986 ميلادي) دانست و گفت با هدف انجام پژوهش بر روي دست نوشتههاي تفسيري حجتالاسلام اكبر هاشمي رفسنجاني كه آنها را در زندان پيش از انقلاب اسلامي در ايران تهيه كرده، تاسيس شده است.

او افزود: ‹‹گروههاي پژوهشي مختلفي بر روي اين يادداشتهاي ارزشمند كار كردند و نهايتاً آن را به صورت يكي از كارآمدترين تفاسير قرآن مجيد به زبان فارسي در آوردهاند.

در سير مراحل مختلف تدوين اين اثر مهم كه حدود بيست جلد را به خود اختصاص خواهد داد، رفته رفته بر تعداد محققان و اعضاي گروهها افزوده ميشد. لذا، تصميم گرفتيم اين گروه بسيار پركار و با انگيزه حول يك مركز گرد هم آيند.

از جمله برنامههاي آتي مركز، تهيه دايره`المعارف قرآني است كه پيش بيني ميشود: در مدت ده سال تدوين آن به پايان برسد. از جمله مباحث اين دايره`المعارف مقالات بسيار زيادي در مورد تمامي وجوه قابل تتبع در قرآن كريم است.

مرحله بعدي كار ما پاسخ به سوالات و مسايل روز است. ما معتقديم قرآن ظرفيت آن را دارد تا به همه سوالات امروز بشري پاسخ دهد. اليته نه آن كه همه چيز را بتوان از متن يا حتي منطق آن به دست آورد، بلكه گاهي قرآن به ما راهكاري نشان داده است تا پاسخ سؤالاتمان را بيابيم.

يكي از اصليترين آنها اهميت تفكر و علم اندوزي است. در اين مركز به سؤالاتي كه از طريق صندوق پستي دريافت ميشود به طور مستدل و مشروح پاسخ داده ميشود.

دايره`المعارف قرآني كودك و نوجوان و فرهنگنامه قرآن از ديگر برنامههاي در دست اجراي مركز است. كتابخانه مركز نيز يكي از غنيترين كتابخانههاي تخصصي در خاورميانه به شمار ميرود كه تعداد زيادي كتاب قرآني در آن وجود دارد و ميتواند مورد استفاده محققان قرار گيرد.