معرفي پايان نامه هاي دانشجويي در مورد علوم قرآني - معرفی پایان نامه های دانشجویی در مورد علوم قرآنی نسخه متنی

معرفي پايان نامه هاي دانشجويي در مورد علوم قرآني

يكي از پيامدهاي برگزاري «نمايشگاه قرآن كريم» كه از سال 1372 همه ساله در ماه رمضان صورت ميگيرد، تمايل دبيرخانه اين نمايشگاه نسبت به شناسايي و چكيدهنويسي 1000 پاياننامه قرآني دانشگاهها و مؤسسات آموزش عالي بوده است. اين پاياننامهها مربوط به دانشگاهها و مراكز آموزش عالي زير است: دانشگاه تهران، دانشگاه تربيت مدرس، دانشگاه علامه طباطبايي، دانشگاه شهيد بهشتي، دانشگاه امام صادق، دانشگاه آزاد اسلامي به واحدهاي تهران مركزي، تهران شمال، كرج، اراك، فسا، قم، نجفآباد، تبريز، دزفول، دانشگاه قم، مركز تربيت مدرس دانشگاه قم، مؤسسه آموزشي و پژوهشي امام خميني، دانشكده اصول دين قم، دانشگاه فردوسي مشهد، دانشگاه اصفهان، دانشگاه يزد، دانشگاه شيراز، دانشگاه تربيت معلم تهران، مدرسه عالي شهيد مطهري و....

محدوده زماني اين پاياننامهها از آغاز- يعني سال 1340- تا اول سال 1378 است. بايد گفت كه بيشتر آنها از سال 1372 به بعد به نگارش درآمده است. تهيه چكيده اين پاياننامهها به اهتمام مرحوم طاهر حديثي شروع شد و حاصل تلاش او جلد اول چكيده پاياننامههاي علوم قرآني بود كه به مناسبت پنجمين نمايشگاه قرآن در سال 1376 انتشار يافت. اين جلد، چكيده 288 پاياننامه را در بر داشت. اين كار در سال بعد توسط برزين ضرغامي و جعفر نكونام دنبال شد و حاصل آن جلد دوم و سوم چكيده پاياننامههاي قرآني بود. اين دو جلد در مجموع، چكيده 630 پاياننامه را در بر داشت كه به مناسبت ششمين نمايشگاه قرآن و در سال 1377 به چاپ رسيد. به جهت استفاده هرچه بيشتر علاقهمندان، مجموعه اين سه جلد كتاب، با افزودن پاياننامههاي جديد- كه تعداد آنها را به 1000 عنوان افزايش داد- در يك جلد در سال 1378 توسط جعفر نكونام چاپ شد. روش تهيه چكيدهها، مراجعه به دانشگاهها و مراكز آموزش عالي و اخذ اطلاعات لازم از روي جلد و فهرست مطالب و احياناً مقدمه يا چكيده پاياننامهها بوده است. در اين كتاب همچنين هشت نمايه موضوعي، نويسندگان، رشتهها، دانشگاهها و مراكز آموزش عالي، استادان راهنما، زماني، عناوين به زبان عربي و عناوين به زبان انگليسي، فراهم آمده است. شيوه تنظيم چكيدهها بر اساس عنوان پاياننامهها و به ترتيب الفبايي است. ذيل هر عنوان علاوه بر چكيده پاياننامه، مشخصات پاياننامه شامل، نام خانوادگي و نام نويسنده، مقطع تحصيلي، رشته تحصيلي، نام مؤسسه آموزشي، نام خانوادگي و نام استاد راهنما و سال دفاع از پاياننامه ذكر شده است. سيدجعفر صادقي فدكي و محمدرضا فخر روحاني گردآورنده را در تهيه اين كتاب ياري رساندهاند.

نكونام، جعفر، چكيده پاياننامههاي علوم قرآني، نشر رايزن، چاپ اول: 1378، 414 صفحه.

گلستان قرآن در نظر دارد بر اساس تقسيمبندي موضوعات علوم قرآني، پاياننامههاي فوق را معرفي كند. در اين شماره 13 پاياننامه را كه موضوع آنان درباره مستشرقين است، با هم مطالعه ميكنيم.

1- آراء مستشرقين پيرامون قرآن كريم خوشنودي، منيره. كارشناسي ارشد الهيات و معارف اسلامي، گرايش علوم قرآن و حديث. دانشگاه آزاد اسلامي، واحد تهران، شمال. استاد راهنما: پهلوان، منصور. 1377.

در اين تحقيق طي بيست فصل نظريات و پژوهشهاي خاورشناسان درباره قرآن نقل و بررسي شده است. مباحث فصول بدين قرارند: معناي خاورشناسي و اهتمام خاورشناسان به قرآنپژوهي، انگيزههاي خاورشناسي، تاريخچه قرآنپژوهي خاورشناسان، نظر خاورشناسان درباره موضوعاتي چون معناي واژه قرآن، حروف مقطعه، تحريف قرآن، ترتيب نزول، وجوه اعجاز، جمع قرآن، اُمي بودن پيامبر اسلام(ص) و افسانه غرانيق، ترجمههاي قرآن توسط خاورشناسان. فصل پاياني به ترجمه مبحث «المستشرقون» كتاب «القرآن الكريم و روايات المدرستين» علامه عسگري اختصاص دارد.

2- بررسي ديدگاه مستشرقين و علماي فريقين در زمينه جمع و تدوين قرآن موسوي، سيدمسعود. كارشناسي ارشد علوم قرآن و حديث. دانشگاه آزاد اسلامي اراك. استاد راهنما: گرجيان، محمدمهدي. 1375.

اين پاياننامه در شش بخش اصلي نوشته شده و عناوين آن عبارتند از: معرفي قرآن از زبان قرآن، پيامبر(ص) و ائمه معصومين(ع) و برخي از خاورشناسان، جمع از ديدگاه علماي شيعه، جمع قرآن از نظر علماي اهل سنت، مصاحف معروف پس از پيامبر(ص) و نقش زيد بن ثابت در جمع قرآن، جمع قرآن از ديد مستشرقين و مقايسه سه ديدگاه شيعه، اهل سنت و خاورشناسان در خصوص تدوين قرآن.

3- بررسي و نقد ترجمه و تفسير انگليسي قرآن به قلم عبدالله يوسفعلي نوروزي، مهدي. كارشناسي ارشد الهيات و معارف اسلامي، گرايش علوم قرآن و حديث. دانشگاه تهران. 1369.

اين پژوهش به بررسي ترجمه و تفسير انگليسي قرآن به قلم عبدالله يوسفعلي اختصاص دارد و مباحثي را پيرامون تاريخ ترجمه و تفسير قرآن به زبانهاي لاتين منابع و مآخذ مورد استفاده تفسير مورد بحث، ترجمه تفسير سورههاي فاتحه، كهف و ناس در بر دارد.

4- ترجمه «المستشرقون و الدراساتالقرآنية» باباشاه، كبرا. كارشناسي ارشد علوم قرآن و حديث. دانشگاه آزاد اسلامي تهران، شمال. استاد راهنما: حجتي، سيد محمدباقر. 1373.

مورد ترجمه، بخش اخير كتاب «دراسات قرآنيه» تأليف محمدحسين عليصغير است. مباحث اين بخش عبارتند از: تعريف خاورشناسي و انگيزههاي آن، موضوعات مورد اهتمام خاورشناسان نظير تاريخ قرآن، ترجمه قرآن، نشر آثار قرآني و بررسيهاي موضوعي درباره قرآن، ارزيابي تلاشهاي خاورشناسان در بررسيهاي قرآني، فهرست بررسيهاي خاورشناسان در مورد قرآن. در اين پاياننامه ضمن ترجمه، تحقيقاتي نيز صورت پذيرفته است.

5- ترجمه و بررسي بخشي از كتاب «آراءالمستشرقين حول القرآن كريم» حسين جعفري لواساني، مريم. كارشناسي ارشد علوم قرآن و حديث. دانشگاه آزاد اسلامي تهران، شمال. استاد راهنما: حجتي، سيد محمدباقر. 1376.

بخشي كه در اين پاياننامه از كتاب مذكور ترجمه و تحقيق شده، به بررسي نظريات يكي از خاورشناسان به نام تسدال اختصاص دارد، مبني بر اينكه قرآن مجيد از كتب آسماني پيشين اقتباس شده است. تسدال در اين زمينه به مضاميني از قرآن كه با كتب زرتشتي، هندي و مسيحي مشابهت دارد، استناد جسته است؛ نظير داستانهاي اصحاب كهف، مريم(ع)، عيسي و آدم(ع).

6- ترجمه و تحقيق آراءالمستشرقين حول القرآن الكريم و تفسيره، اثر عمربن ابراهيم رضوان شيرزاد، محمود. كارشناسي ارشد علوم قرآن و حديث. دانشگاه آزاد اسلامي، واحد تهران مركزي. استاد راهنما: حجتي، سيد محمدباقر. 1374.

در اين پاياننامه كتاب آراء المستشرقين حول القرآن الكريم ترجمه و مورد تحقيق و بررسي قرار گرفته و مباحث زير در آن مطرح شده است: برخي از صحابه و تابعين كه تفسير قرآن كريم را منع كردهاند، وجود جعليات و اسرائيليات در تفسير، اختلاف در روايات و خردهگيري از رجال تفسير روايي، رد تفسير روايي توسط مستشرقان، تفسير به رأي و رد شبهات مستشرقين پيرامون آن، تفسير در پرتو عقيده، مذهب اهل رأي، و شبهاتي كه در مورد تفسير به رأي وجود دارد.

7- ترجمه و تحقيق بخشي از كتاب «آراء المستشرقين حول القرآن الكريم» (صفحات 239- 282) رضائي، فروغ اعظم. كارشناسي ارشد الهيات و معارف اسلامي، گرايش علوم قرآن و حديث. دانشگاه آزاد اسلامي، واحد تهران، شمال. استاد راهنما: حجتي، سيد محمدباقر. 1375.

در ابن بخش از كتاب، ديدگاههاي خاورشناسان درباره مآخذ قرآن كريم بررسي شده است. آنان بر اين پندارند كه قرآن مجموعهاي از عقايد و رسوم ديني پيشينيان مثل بتپرستان، حنفاء و صابئين است. مؤلف چنين پنداري را به نقد كشيده است. در اين پاياننامه بخش مذكور ترجمه و تحقيق شده است.

8- ترجمه و تحقيق بخشي از كتاب «آراءالمستشرقين حول القرآن الكريم» (صفحات 281-237 جلد اول) تقويان، فاطمه. كارشناسي ارشد علوم قرآن و حديث. دانشگاه آزاد اسلامي تهران، مركزي. استاد راهنما: حجتي، سيد محمدباقر. 1376.

كتاب آراء المستشرقين حول القرآن الكريم در نقد و بررسي نظرات خاورشناسان پيرامون قرآن است. بخش مورد ترجمه اين كتاب در پاسخ به اين شبهه خاورشناسان است كه محتواي قرآن مأخوذ از بتپرستان، حنفاء، صابئين و ساير افراد بشر است.

9- ترجمه و تحقيق بخشي از كتاب «آراء المستشرقين حول القرآن الكريم» (صفحات 324-365 جلد اول) فوزي، معصومه. كارشناسي ارشد علوم قرآن و حديث. دانشگاه آزاد اسلامي تهران، مركزي. استاد راهنما: حجتي، سيد محمدباقر. 1376.

در اين پاياننامه صفحات 324-365 از جلد اول كتاب آراء المستشرقين حول القرآن الكريم تأليف عمربن ابراهيم رضوان ترجمه و بررسي شده است. و در آن از منابعي چون قرآن، تورات و انجيل استفاده شده و به شماري از شبهات خاورشناسان پيرامون قرآن پاسخ داده شده است.

10- ترجمه و تحقيق بخشي از كتاب «آراء المستشرقين حول القرآن كريم» نصيريان، نسرين. كارشناسي ارشد الهيات و معارف اسلامي، گرايش علوم قرآن و حديث. دانشگاه آزاد اسلامي، واحد تهران، شمال. استاد راهنما: حجتي، سيد محمدباقر. 1375.

در اين پاياننامه بخشي از كتاب مذكور كه درباره نظريات يكي از خاورشناسان به نام موريس بوكاي است، ترجمه و تحقيق شده است. نامبرده با مقايسهاي كه ميان تورات و انجيل و قرآن به عمل آورده. بر اين نظر شده كه قرآن نسبت به كتب آسماني ديگر برتر است و از جانب خداوند وحي شده و در حيات پيامبر اسلام به نگارش درآمده است؛ برخلاف تورات و انجيل كه چنين نبوده و بدين روي به تناقضات فراواني گرفتار آمدهاند.

11- ترجمه و تحقيق كتاب «آراء المستشرقين حول القرآن الكريم» (صفحات 185-232 از جلد اول) كلانتري داريان، صفيه. كارشناسي ارشد الهيات و معارف اسلامي، گرايش علوم قرآن و حديث. دانشگاه آزاد اسلامي، واحد تهران، شمال. استاد راهنما: حجتي، سيد محمدباقر. 1375.

كتاب مورد تحقيق در نقد و بررسي نظريات خاورشناسان پيرامون قرآن كريم و تأليف عمر بن ابراهيم رضوان از دانشمندان اهل حجاز است. در اين پاياننامه بخشي از جلد اول كتاب مذكور كه در معرفي و نقد آثار خاورشناسان و بيان لغزشهاي آنان در مباحث قرآني است، ترجمه و تحقيق شده است.

12- ترجمه و تحقيق مقاله قرآن از دارئرةالمعارف اسلامي انگليسي قطبي، ثريا. كارشناسي ارشد علوم قرآن و حديث. دانشگاه تهران. استاد راهنما: آيتالله زاده شيرازي، سيدمرتضي. 1377.

مقاله مورد ترجمه، نوشته J.D.PEARSON و درباره اين موضوعات است: ريشهشناسي يا علم اشتقاق لغت و مترادفات، محمد(ص) و قرآن، تاريخ قرآن از مرحله گردآوري و پيدايش قرائات و مصاحف گوناگون صحابه تا تثبيت نص و قرائت رسمي، ساختار قرآن اعم از سورهها و آيات و حروف مقطعه، ترتيب نزول قرآن شامل مباحث اشارات تاريخي در قرآن، زمانبندي سنتي اسلامي و زمانبندي خاورشناسان.

13- ترجمه و نقد آراء المستشرقين حول القرآن الكريم دراسة و نقد (جلد دوم) تقدمي معصومي، مهدي. كارشناسي ارشد علوم قرآن و حديث. دانشگاه آزاد اسلامي تهران، مركزي. 1374.

آراء المستشرقين حول القرآن كريم تأليف عمر بن ابراهيم رضوان است كه بهعنوان رساله دكتري در دانشگاه اسلامي امام محمد بن مسعود عربستان نوشته شده است. در اين پاياننامه فصل هفتم اين كتاب ترجمه و نقد شده است. اين فصل درباره اعجاز قرآن و شبهات خاورشناسان پيرامون آن است. چهارده اشكال كه بيشتر از طرف خاورشناس انگليسي جرجيس طرح شده، در اين فصل آمده كه در اين پاياننامه نقد و بررسي شده و به آنها پاسخ داده شده است.