جلد: 4نويسنده: علي بته کن شماره مقاله:1629اِبْن ِ قائِدِ اَوانى ، محمد (مق 584ق /1188م )، يكى از عرفاي سدة 6ق /12م و اهل اوان (در نزديكى بغداد). از زمان تولد و اوايل كار و تحصيلات او اطلاعى در دست نيست . او را از اصحاب عبدالقادر گيلانى (471-561ق /1078-1166م ) شمرده (ابن عربى ، 3/256؛ جامى ، 525) و صاحب كرامات و اشارات گفته اند (صفدي ، 4/352). به گفتة ابن عربى ، ابن قائد از «افراد» بوده (3/189) و در تعريف افراد، آورده اند كه صاحبان اين مقام از حكم قطب خارجند و قطب هيچ تصرفى در امر آنان ندارد (همو، 3/255). عبدالقادر گيلانى ، به مقام ابن قائد، شهادت داده و او را «مفرد الحضرة» مى ناميده است (جامى ، همانجا). ظاهراً ابن قائد در اواخر عمر، زمين گير شده بود، چنانكه او را با تخت روان به مسجد مى بردند. صفدي ضمن اشاره به اين نكته ، به ذكر سال آخر عمر ابن قائد و چگونگى قتل وي به دست اسماعيليان مى پردازد. به گفتة همو (همانجا) در اين سال (584ق )، يك تن از مبلغان اسماعيليه از طرف سنان بن سليمان (528 - 588ق )، داعى اسماعيليه در عراق و شام ، به اوان آمده و در مسجدجامع به بدگويى از صحابه پرداخته بود. ابن قائد در همان محل او را مورد اعتراض قرار داد و مردم را بر وي شوراند. سنان بن سليمان كه در مقام تلافى برآمده بود، دو تن از ياران خود را در لباس صوفيه به رباط ابن قائد فرستاد و اين دو تن پس از 9 ماه زندگى در اين محل ، در يك روز جمعه و در فرصتى مناسب ، ابن قائد و خادم او كشتند.
مآخذ
ابن عربى ، محمد، الفتوحات المكية، به كوشش عثمان يحيى و ابراهيم مدكور، قاهره ، 1974م ؛ جامى ، عبدالرحمان ، نفحات الانس ، به كوشش مهدي توحيدي پور، تهران ، 1336ش ؛ صفدي ، خليل ، الوافى بالوفيات ، به كوشش س . ددرينگ ، بيروت ، 1974م . على ميرانصاري
لطفا منتظر باشید ...
