جلد: 4نويسنده: مهدي سلماسي شماره مقاله:1825اِبْن ِ مَنْفَلوطى ، ابوعبدالله ولى الدين محمد بن احمد بن ابراهيم ابن يوسف عثمانى ديباجى ملّوي (713-774ق /1313- 1372م )، مفسر، فقيه ، صوفى و اصولى . دربارة زادگاه وي چيزي گفته نشده ، اما مى دانيم كه در دمشق رشد يافته است . ابن منفلوطى ابتدا سفري به آسياي صغير كرد، سپس به طور مداوم بين قاهره و شام در سفر بود، تا اينكه در دوران زمامداري سلطان حسن بن محمد بن قلاوون به مصر انتقال يافت و در مدارس قاهره ، مثل مدرسة منصوريه و مدرسة سلطان حسن ، به تدريس علوم دينى ، از جمله تفسير اشتغال ورزيد و تا پايان عمر در آنجا ماند (ابن قاضى شهبه ، طبقات ، 3/112-113؛ ابن حجر، 5/33). از مشايخ ابن منفلوطى مى توان به پدر وي ، حجار، اسماء بنت صصري و نورالدين اردبيلى اشاره كرد (همانجاها) و شاگردان و راويان وي خليل بن فرج قلعى ، سليمان بن يوسف بن مفلح و اسماعيل ابن احمد بارينى قاضى قدس بوده اند (ابن قاضى شهبه ، تاريخ ، 3/227، 228، 594).
آثار
از ابن منفلوي چند اثر خطى به دست ما رسيده كه عبارتند از: 1. اعراب ام الكتاب ، كه نسخه اي از آن در كتابخانة ظاهرية دمشق موجود است (ظاهريه ، 2/37)؛ 2. تفسير سورة التحريم ، كه نسخه اي از آن در دارالكتب مصر نگهداري مى شود (تيموريه ، 1/78)؛ 3. حل الخباء فى الدعاء برفع الوباء. كه نسخه اي از آن در كتابخانة كوپريلى استانبول وجود دارد (كوپريلى ، 2/251). حاجى خليفه (1/64) نيز از اثري با عنوان ارشاد الطائف الى علم اللطائف ياد كرده است .