جلد: 4نويسنده: حسن يوسفي اشکوري شماره مقاله:1405اِبْن ِ صَبّاغ ، نورالدين على بن محمد بن احمد بن عبدالله (784- 855ق /1383-1451م )، محدث و فقيه مالكى . چنانكه از عبارت شاگرد وي سخاوي (5/283) برمى آيد، خاندان او از افريقيه (سفاقس و غزه ) بود، اما خود وي در مكه متولد شد و در همانجا رشد و كمال يافت . او در ادبيات ، فقه و حديث از استادانى چون عبدالرحمان فاسى ، عبدالوهاب بن عفيف يافعى ، جمال الدين بن ظهيره ، سعد نووي ، على ابن محمد بن ابوبكر شيبى ، محمد بن سليمان بن ابوبكر بكري ، جلال الدين عبدالواجد مرشدي ، زين الدين مراغى بهره گرفت و از آنان اجازة روايت يافت . خود نيز به سخاوي اجازة روايت داده است . وي در مكه وفات يافت و در معلات مدفون شد (سخاوي ، همانجا).
آثار
مهم ترين تأليف او كتاب الفصول المهمة فى معرفة احوال الائمة است كه در احوال و فضايل و مناقب امامان دوازده گانه با استفاده از برخى منابع كهن نوشته شده است . به همين دليل اين اثر نزد شيعيان از اهميت ويژه اي برخوردار است و بسياري از مؤلفان شيعى چون محمدباقر مجلسى در بحار الانوار از آن استفاده كرده اند. مطالب اين كتاب و نحوة نگارش آن ، يه خصوص عناوينى كه مؤلف به امامان شيعه داده است ، حكايت از شيعى بودن وي دارد، با اينهمه غالباً چنين نسبتى را نادرست مى دانند. كتاب مذكور در 1303ق در تهران و در 1370 و 1381ق در نجف با مقدمة توفيق الفكيكى به چاپ رسيده است . اثر ديگر ابن صباغ تحرير المنقول فى مناقب امّنا حواء و فاطمة البتول است كه نسخه اي از آن در كتابخانة ملى پاريس (دوسلان ، موجود مى باشد. افزون بر اين دو، كتاب العبر فى من شفّه النظر نيز به او نسبت داده شده است (سخاوي ، همانجا).
مآخذ
سخاوي ، محمد، الضوء اللامع ، قاهره ، 1354ق ؛ فكيكى مهامى ، توفيق ، مقدمه بر الفصول المهمة ابن صباغ ، نجف ، 1370ق ؛ نيز: Slane. De حسن يوسفى اشكوري
لطفا منتظر باشید ...
