شماره مقاله:4399
بالاحِصار، روستايى در شهرستان سيوْريحصار از توابع استان اسكىشهر تركيه.
بالاحصار كه اهالى آن را بالّى حصار (قلعة عسل) مىنامند، در
شمالغربىآناتولى مركزي،و در 14كيلومتري مركز شهرستانسيوري حصار، نزديك
سرچشمة شاخهاي از نهر ساكاريا واقع شده است II/268) IA, ; 2 .(EIبالاحصار
قبلاً مركز قضاي ولايتِ آنقره (آنكارا) بوده است (سامى، 2/1206). خرابههاي
شهر باستانى پِسينوس در جوار آن قرار دارد (همانجا؛ ميدان لاروس، ؛ II/120 2
.(EIپوكوك نخستين سياح اروپايى است كه از اين خرابهها ديدن كرد و در
يادداشتهاي خود از وجود آنها در دشت سيوري حصار و محلى به نام بالاحصار يا
بالابازار، خبر داد (تكسيه، 2/453؛ ، IA همانجا).
در 1250ق/1834م شارل تكسيه از اين خرابهها ديدار كرد و در گزارشهاي خود آنها
را مربوط به شهر كهن پسينوس از شهرهاي فريگيا (فريجيا) و محل سكناي گالاتها
دانست ( پاولى،؛ XIX(1)/ 1113 -1112 ؛ ركلو، ؛ IX/372 ، IA همانجا) كه اين شهر
را مركز حكومت خود قرار دادند (پلينى، ؛ II/331 تكسيه، 2/450-451). در دوران
گالاتها (سدة 3قم)، پسينوس مركز مهم تجارت مناطق اطراف بود و افزون بر آن
معبد سيبِل (مادر الههها) نيز در آنجا قرار داشت (ركلو، همانجا؛
«دائرةالمعارف...1»، ؛ XXVI/974 2 ؛ EIقس: ، IA همانجا؛ تكسيه، 2/452). پرو2 در
كتاب «يادبودهاي سفر آسياي صغير» آنچه را در پسينوس ديده، و نيز تصاوير
تكسيه از آنجا را تقريباً درحد محصول خيال و بىاهميت تلقىكردهاست II/269) ؛
IA, پاولى، .(XIX(1)/1113 احتمالاً اين شهر باستانى در نخستين سدههاي
مسيحيت، با از بين رفتن سنن قديم دينى، اعتبار خود را از دست داده، و به
صورت خرابههايى فراموش شده، درآمده است (تكسيه، نيز ، IA همانجاها). اغلب
سياحان سدة 19م، بالاحصار را به صورت دهكورهاي كه از چند كلبه تشكيل
شده، وصف كردهاند. در قاموسالاعلام آمده است كه قصبة بالاحصار 3 هزار نفر
جمعيت دارد (سامى، همانجا)، اما براساس سرشماري عمومى 1314ش/1935م در
بالاحصار تنها 363 نفر زندگى مىكردند ، IA) همانجا).
مآخذ: تكسيه، شارل، كوچوك آسيا، ترجمة على سعاد، استانبول، 1339ق؛ سامى،
شمسالدين، قاموس الاعلام، استانبول، 1306ق؛ نيز:
2 ; Enciclopedia Italiana, Rome; IA; Meydan - Larousse, Istanbul, 1987; Pauly;
Pliny, Natural History, tr. H. Rackham, London, 1947; Reclus, E., Nouvelle g E
ographie universelle, Paris, 1884.
جلال خسروشاهى